عوامل تأثیرگذار بر تجارت دریایی در سال ۲۰۲۶

اختصاصی مانا- پس از آنکه آمریکا در سال ۲۰۲۴ شاهد افزایش ۱۵.۲ درصدی واردات کانتینری برای کل سال بود، زنجیره‌های تأمین کانتینری جهان شروع به تطبیق و پیکربندی مجدد الگو‌های تجاری کردند. اما مجموع فعل و انفعالات سالانه برای سال ۲۰۲۵ با سال ۲۰۲۴ در تضاد بود، زیرا آمریکا شاهد کاهش ۸ درصدی حجم ورودی کالا در سال ۲۰۲۵ بود، در حالی که واردات به آفریقا، خاورمیانه، آمریکای لاتین و هند همگی رشد قوی نشان دادند. حجم حمل کانتینر‌های جهانی در ماه اکتبر نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲.۱ درصد افزایش یافته است. با این شرایط، باید دید سال ۲۰۲۶ برای حمل‌و‌نقل دریایی چگونه رقم خواهد خورد.

لارس جنسن، مدیرعامل شرکت مشاوره وسپوچی ماریتایم، در این باره می‌گوید: «برای کشتی‌های کانتینری و سایر نیرو‌های زحمتکش تجارت جهانی، سال آینده ممکن است دو شوک به همراه داشته باشد که تحولات خوشایندی به نظر می‌آیند، اما در واقع می‌توانند زنجیره‌های تأمین جهانی را به شیوه‌هایی که در طول همه‌گیری کووید دیده شده است، مختل کنند.»

اول، بازگشت ناوگان باری جهان به استفاده از دریای سرخ، به جای مسیر طولانی‌تر اطراف جنوب آفریقا است که کشتی‌ها در دو سال گذشته مجبور به استفاده از آن بودند. حملات شبه‌نظامیان حوثی در دریای سرخ از زمان اجرایی شدن طرح صلح غزه در ماه اکتبر تا حد زیادی کاهش یافته و این مسیر قدیمی را جذاب‌تر کرده است. شرکت‌های کشتیرانی از جمله CMA CGM SA و مرسک در حال حاضر تعداد محدودی کشتی را از این مسیر عبور می‌دهند.

البته بازگشت کامل به دریای سرخ و میانبر کانال سوئز بین آسیا و اروپا، بازار را با ظرفیت بسیار بیشتری پر خواهد کرد و مشکلات ازدحام عظیم بندری در اروپا ایجاد خواهد کرد.

ضربه دوم بیشتر ناشی از تقاضا است. اگر اقتصاد ایالات متحده در سال ۲۰۲۶ به همان سرعتی که مقامات دولت ترامپ پیش‌بینی می‌کنند، یعنی ناشی از رونق سرمایه‌گذاری و نرخ بهره پایین‌تر، شتاب بگیرد، موجودی مجدد حاصل از آن می‌تواند توانایی صنعت کشتیرانی را برای مقابله با این وضعیت به شدت کاهش دهد.

موضوع بعدی که در سال ۲۰۲۶ تأثیرگذار است، بررسی توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی (USMCA) توسط آمریکا، کانادا و مکزیک است که در سال ۲۰۲۰ به اجرا درآمد. به گفته جیمیسون گریر، نماینده تجاری آمریکا، این مذاکرات با توجه به تازگی مفاد توافق که امکان به‌روزرسانی تنها پس از شش سال فراهم می‌کند، سه کشور را در سال ۲۰۲۶ به قلمرو جدیدی خواهد برد.

گریر معتقد است دولت آمریکا برای بررسی این موضع و تأثیرگذاری آن بیش از ۱۵۰۰ پاسخ دریافت کرده است. بسیاری از ذی‌نفعان از USMCA حمایت کردند و خواستار تمدید توافق شده‌اند، در حالی که تقریباً همه آنها خواستار نوعی بهبود در توافق نیز هستند. اما فراموش نکنیم، هرگونه بهبود در این توافق برای یکی از سه عضو این بلوک تجاری به قیمت از دست رفتن دیگری تمام می‌شود. این امر زمینه را برای دور سختی از مذاکرات برای بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا فراهم می‌کند، که صنایع آنها در بحبوحه مالیات بر واردات آمریکا در حال دست و پنجه نرم کردن هستند.

بر این اساس، در صدر فهرست دستاورد‌های کاخ سفید در زمینه تجارت در سال ۲۰۲۵، معاملات تجاری با چند اقتصاد بزرگ قرار داشت که اکثر آنها به خواسته‌های ترامپ، از تعهدات سرمایه‌گذاری گرفته تا دسترسی بهتر به بازار برای صادرات ایالات متحده، تن داده‌اند. البته در ازای تسلیم‌پذیری آنها، کالاهایشان با نرخ تعرفه‌ای مواجه شد که کمتر از تعرفه‌ای بود که در صورت تلافی‌جویی دریافت می‌کردند.

اما اینها قرارداد‌های تجاری سنتی و الزام‌آور با مفاد اجرایی و جزئیات دقیق در زمان مشخص نیستند و در این میان تنها یک آتش‌بس یک‌ساله با چین وجود دارد تا یک توافق کامل؛ بنابراین نگرانی وجود دارد که این پیمان‌ها هنوز هم می‌توانند فسخ شوند، به‌ویژه با توجه به پتانسیل فشار پکن علیه هر کشوری که مایل به همکاری با واشنگتن به قیمت چین است.

منبع: بلومبرگ دریایی