مزایا و چالش‌های سوخت‌های جایگزین در صنعت کشتیرانی

اختصاصی مانا - گزینه‌های جایگزین در حال حاضر به منظور استفاده در صنعت کشتیرانی چه در حال حاضر و چه در آینده از یک سو مزایا و از سوی دیگر چالش‌هایی به همراه دارد. بدین ترتیب پیش‌نیاز تعیین یک سوخت جدید شامل دسترسی به امکانات تولید و توزیع کافی و احداث زیرساخت ذخیره سازی مناسب است. علاوه بر آن سوخت سبز در بسیاری موارد نیاز به تغییرات گسترده، تجهیزات و فنّاوری جدید دارد که پیچیدگی خاص خود را دارد، این پیچیدگی‌ها هزینه تولید و انتخاب سوخت را به شدت بالا می‌برد.

در این میان متقاعد کردن مالکان کشتی برای حذف سوخت فسیلی و دست کشیدن از دستگاه‌های اسکرابر موضوعی است که به زمان بیشتری نیاز دارد. به نظر می‌رسد برگزاری یک سمپوزیوم با حضور تمامی دست اندر‌کاران صنعت کشتیرانی که عضو سازمان بین‌المللی دریانوردی هستند، بیش از پیش ضروری است؛ چراکه در برخی کشور‌های در حال توسعه هنوز نگاه مسئولان به استفاده از سوختِ پاک جدی نشده است و آنان به خوبی توجیه نشده‌اند و از بحث سوختِ پاک فقط تصور قیمت بالای آن را دارند به همین جهت رغبت و اقبال در آنان کمتر است.

روشن شدن واقعیت‌های سوخت پاک

موضوع دیگر الزام مسئولان صنعت کشتیرانی به رعایت قانون imo است که  بسیاری از ذی‌نفعان هنوز به طور جدی به واقعیت‌های سوخت پاک پی نبرده‌اند و رعایت قانون imo را در مناطق دور افتاده بندری جدی نمی‌گیرند، به همین جهت سازمان بین‌المللی دریانوردی حتماً باید مکانیسم‌های نظارتی قوی را به کار گیرد تا الزامات تعهد‌آور برای حذف سوخت سنتی و گرایش به سمت سوخت‌های پاک وجود داشته باشد.   در واقع واقعیت‌های سوختِ پاک برای دست‌اندرکارانی که اطلاعات کافی ندارند، روشن شود. شاید بد نباشد که سازمان imo نسبت به برگزاری دوره‌های آموزشی دراین ارتباط اقدام کند. فراموش نکنیم که در برخی از کشور‌ها به خصوص کشور‌های آفریقایی و حتی آسیایی امکانات تولید و ذخیره سوخت‌های جایگزین وجود ندارد و دستیابی به این امکانات سرمایه گذاری کلان می‌خواهد.  

برای توضیح بیشتر لازم است به این نکته تأکید شود که سرمایه گذاری کشور‌ها به منظور تولید سوختِ پاک  به مرور هزینه‌ها و قیمت آن را پایین می‌آورد.

سرمایه گذاری لازمه دستیابی به سوخت سبز

پلتفرم ارزیابی سوخت ها‌ی جایگزین Alternative Fuels Insight  با کمک و همراهی مؤسسه DNV به منظور انتقال صنعت کشتیرانی از سوخت سنتی و فسیلی به سوخت پاک و سبز با حمایت کارشناسان و تحلیلگران تحقیقات مناسبی را انجام داده و به نتایج خوبی رسیده‌اند.    

پیشرفت مربوط به سوخت و فنّاوری جایگزین بدونِ شک سرمایه‌گذاری روی ساخت کشتی‌ها، زیرساخت و ذخیره سازی تأسیسات تولید سوخت را می‌طلبد.  

همانگونه که اشاره شد تمامی این موارد هزینه خاص خود را دارد، بدین ترتیب در صورتی‌که صنعت کشتیرانی نتواند به درآمد و سود بالا  دست یابد بدون شک نمی‌تواند در توسعه سوخت جایگزین سهیم باشد، مگر اینکه حمایت کشور‌ها  را در پی داشته باشد. در این ارتباط هدف اصلی و نوک پیکان همه برنامه ریزی‌ها و تعیین استراتژی تصمیم آگاهانه برای تغییر سوخت در آینده به ویژه در سال‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰ میلادی است.  

زمان‌های اعلام شده به مالکان کشتی در انتخاب سوخت اجازه می‌دهد تا تصمیمات و برنامه ریزی اساسی را بدون آنکه تصمیمات عجولانه بگیرند، آغاز کنند.  

 تجهیزات هزینه‌بر تولید سوخت سبز

فراموش نکنیم که افزایش و تولید سوخت جایگزین با همکاری صنعت کشتیرانی و صنایع دریایی در آینده سود قابل توجهی برای ذی‌نفعان خواهد داشت، فنّاوری‌های جدید، تأمین تجهیزات و کاهش هزینه سوخت کشتی از جمله استراتژی‌هایی است که در حال حاضر از سوی جامعه دریایی مورد توجه قرار گرفته است و روز به روز بر ادامه این روند تأکید می‌شود، اما خواه ناخواه این کار بسیار هزینه‌بر خواهد بود که شاید در توان برخی شرکت‌ها نباشد مگر اینکه شرکت‌ها به صورت کنسرسیوم همکاری کنند که در حال حاضر در گوشه و کنار جهان شاهد آن هستیم.

 اشتراک گذاری اطلاعات تولید سوخت جایگزین

بدون شک چشم انداز سوخت جایگزین به طور مداوم در حال تغییر است و تلاش دست اندرکاران و مؤسسات رده‌بندی، سازمان IMO و پلتفرم Alternative Fuels Insight به منظور تشویق استفاده از سوخت جدید آمادگی دارند تا تمامی اطلاعات و فنّاوری‌های موجود و تحقیقات انجام شده را در اختیار مسئولان تولید سوخت جایگزین قرار دهند و همه جزئیات را به اشتراک بگذارند.  

عمده‌ترین سوخت‌هایی که در آینده با معیار فنی در صنعت کشتیرانی مورد حمایت و استفاده قرار خواهند گرفت شامل آمونیاک، هیدروژن، نیتروژن، متانول، LNG و LPG است؛ چه بسا در آینده به این تعداد سوخت‌های جدیدی مانند سوخت زیستی، سوخت الکترونیکی و سوخت آبی اضافه شود. بدون شک در آینده محققان و پژوهشگران به نتایجی دست می‌یابند که سوخت‌های جدید به صنعت کشتیرانی ارائه می‌دهند.  

آنچه از دید صنعت کشتیرانی در ارتباط با تولید سوخت سبز مطرح است تأمین هزینه آن که در مرحله اول نسبت به سوخت فسیلی گران‌قیمت خواهد بود، اما به مرور زمان با توسعه سوخت سبز قیمت آن‌ها نیز پایین خواهد آمد.  

تصمیم گیران صنعت کشتیرانی باید بدانند هر چقدر هزینه سوخت جایگزین بالا باشد به حفظ محیط زیست سالم کمک می‌کند به همین جهت انعطاف پذیری در صنعت کشتیرانی از مواردی است که در زمینه حفظ سوخت جایگزین باید رعایت شود.

بدین ترتیب مؤسسه رده بندی DNV و پلتفرم ارزیابی جذب سوخت ها‌ی جایگزین از طریق پشتیبانی، کمک مالی، مذاکره با شرکا و تشویق دست اندرکاران دریایی برای سرمایه گذاری تا کنون بازخورد جالبی دریافت کرده است و کارشناسان DNV  به منظور تحقیق و توسعه با اکثر دانشگاه‌ها و شرکت‌هایی که در این زمینه کار می‌کنند مذاکره کرده و اطلاعات مربوط به پروژه و ابتکارات جدید را به منظور انتقال انرژی به اشتراک می‌گذارند.  

در پایان باید متذکر شد آخرین نسخه پیش‌بینی دریایی، توصیه‌ها، راه حل‌ها و پیشنهادات برای تولید سوخت جایگزین و دستیابی کشتیرانی به کربن صفر درصد، در سایت DNV قابل دسترسی است.

منابع سایت مؤسسه  DNV
پلتفرم Alternative Fuels Insight           

ترجمه و اقتباس: بهاره قهرمانی