براساس پیشبینی کارشناسان ظرفیت بنادر جهان تا سال ۲۰۲۷ میلادی به ۹۸۸ میلیون teu افزایش خواهد یافت.
بدین ترتیب برخی از بنادر به عنوان شلوغترین و معتبرترین بنادر جهان شناخته میشوند که در سال ۲۰۲۳ میلادی رکورد شکنی کردند. با نگاهی به پروژههای سرمایهگذاری بزرگ که در بخش دریایی در دست اجرا است بیشترین سرمایهگذاری در سه سال گذشته در کنار سایر پروژههای دریایی به ساخت و توسعه بنادر اختصاص داشته است و در واقع پروژههای بندری بر سایر پروژهها غالب بوده است. برای نمونه از ۱۰ پروژه گرانقیمت دریایی که در سال ۲۰۲۳ میلادی آغار شد ۹ پروژه مربوط به توسعه زیرساختهای بندری بوده است.
زمانیکه مبحث مربوط به شلوغترین و بزرگترین بنادر جهان به میان میآید نکته جالبی توجه همگان را جلب میکند؛ اینکه از ۱۰ بندر شلوغ و پُرتردد جهان به استثنای یک بندر همگی در آسیا قرار دارند که این اهمیت منطقه آسیا را برای تجارت جهانی نشان میدهد.
جالبتر اینکه هفت بندر از این تعداد در چین واقع شدهاند که در مجموع طی سال ۲۰۲۳ میلادی بیش از ۲۵۷ میلیون teu کانتینر از طریق بنادر چین جابهجا شده است.
ناگفته نماند که باید در گزارش بنادر معروف جهان به بنادر لسآنجلس و لانگبیچ هم باید اشاره کرد که در کنار یکدیگر قرار دارند و حجم عملیاتی آنها در سال ۲۰۲۳ میلادی به طور مشترک ۱۶.۴ میلیون teu بوده، اما به علت جدا بودن عملکرد در لیست ۱۰ بندر کانتینری جهان گنجانده نشدهاند. با این مقدمه گروه بین الملل مانا بر اساس گزارش سایت ship-technology به معرفی ۱۰ بندر کانتینری جهان میپردازد.
۱- بندر شانگهای
این بندر به عنوان شلوغترین بندر جهان و در واقع قلب تپنده اقتصاد دریایی چین در رتبه اول تناژ جابهجایی کالا معروفیت جهانی دارد که در دهانه رودخانه یانگتسه چین با مساحتی بالغ بر ۳۶۱۹ کیلومتر مربع قرار دارد.
این بندر از ۱۲۵ اسکله به طول ۲۰ کیلومتر برخوردار است که هر ماه بیش از ۲۰۰۰ کشتی به این بندر تردد میکنند.
Wusongkou، Waigaoqiao و Yangshan سه منطقه اصلی این بندر کانتینری میباشند.
پایانههای کانتینری این بندر ۱۳ کیلومتر است که دارای ۱۴۳ اسکله و ۱۵۶ جرثقیل بزرگ است که عملیات جابهجایی بار را در بندر انجام میدهند، این بندر علاوه بر پایانههای کانتینری دو پایانه فله نیز دارد.
حجم کانتینرهای جابهجا شده این بندر طی سال ۲۰۲۳ میلادی از ۴۹ میلیون تُن فرا رفت که ۱.۷ میلیون teu نسبت به سال ۲۰۲۲ میلادی با رشد ۳.۶ درصدی روبهرو شد.
۲- بندر سنگاپور
این بندر در انتهای جنوبی شبه جزیره مالایا واقع است و به بیش از ۶۰۰ بندر در ۱۲۰ کشور جهان متصل است.
این بندر در سال ۲۰۲۳ میلادی رکورد جابهجایی ۳۹.۱ میلیون teu کانتینر را شکست که در مقایسه با سال ۲۰۲۲ میلادی، ۴.۶ درصد افزایش نشان میدهد.
این بندر یک قطب دریایی بسیار مهم و تاریخ است که پروژه ۳.۵ میلیارد دلاری را در پایانه پاسیر پنجانگ در دست اجرا دارد که قرار است با اجرای آن ۱۵ اسکله کانتینری به بندر اضافه شود.
ترمینال کانتینری این بندر قادر است نسبت به جابهجایی کشتیهای کانتینری با ظرفیت ۱۳۰ هزار teu اقدام کند.
این بندر در حال ساخت بزرگترین ترمینال کانتینری نسل بعدی به نام Tuas است که تا سال ۲۰۴۰ میلادی تکمیل خواهد شد با تکمیل این ترمینال به ظرفیت سالانه این بندر ۶۵ میلیون teu اضافه میشود.
۳- نینگبو-ژوشان
این بندر در چین شرقی قرار دارد و شامل بندر نینگبو و بندر ژوشان است که در سال ۲۰۰۶ میلادی با یکدیگر به مرکز حملونقل و جابهجایی کانتینر تبدیل شدند.
این بندر از بنادر قدیمی چین به شمار میرود که در مجموع ۱۹۱ اسکله دارد که ۳۹ اسکله آن در آبهای عمیق قرار میباشد.
عملیات جابهجایی این بندر در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۳۵.۳ میلیون TEU رسید.
۴- شنژن
این بندر در گوانگدونگ، جنوب چین واقع شده است که شامل گروهی از بنادر میباشد که در محدوده ۲۶۰ کیلومتری جنوب رودخانه دلتا قرار گرفته است.
این بندر توسط شبه جزیره کولون به شرقی و غربی تقسیم و پنج پایانه اصلی کانتینری را در خود جای داده است، بیش از ۱۰۰ اپراتور و ۸۰ شرکت ارائه دهنده خدمات دریایی و بیش از ۲۰۰۰ شرکت حملونقل بندری در آن تردد میکنند.
۴۰ شرکت کشتیرانی در این بندر مستقر هستند که حدود ۱۳۰ خط کانتینری را هدایت میکنند. این بندر با وجود کاهش ۱۰ درصدی عملکرد نسبت به سال ۲۰۲۲ میلادی در سال ۲۰۲۳ توانست ۲۶.۸۹ میلیون teu کانتینر را جابهجا و به عنوان شلوغترین بندر جهان شناخته شود.
۵- چینگدائو
این بندر در دریای زرد چین واقع است. یک بندر دریایی اتوماتیک که طیف وسیعی از سیستم پیشرفته شامل جرثقیل خودکار، اسکله، وسایل نقلیه و هدایت شونده اتوماتیک و تجهیزات ریلی برای جابهجایی کالا در آن به چشم میخورد.
این بندر در شرق چین واقع است و از طریق پروژه جاده ابریشم دریایی شرق آسیا را به اروپا متصل میکند.
این بندر از چهار منطقه شامل بندر داگانگ، بندر کیانوان، بندر نفتی هوانگدونگ و بندر دونجیاکو تشکیل شده است. این بندر به عنوان بزرگترین بندر سنگ آهن و بزرگترین بندر نفت خام چین است که به بیش از ۴۵۰ بندر در بیش از ۱۳۰ کشور در سراسر جهان متصل است.
در سال ۲۰۲۳ میلادی حدود ۲۶.۳۹ میلیون TEU کانتینر را جابهجا کرده که نشان میدهد افزایش ۲.۸ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ میلادی داشته است.
۶- بندر بوسان
این بندر در دهانه رودخانه Naktong کره جنوبی به عنوان بزرگترین بندر این کشور قرار دارد که توسط اداره کل بندر بوسان (BPA) مدیریت و اداره میشود.
این بندر شامل بندر گامچئون، بندر دادائپو، یک پایانه مسافربری بینالمللی و شش پایانه کانتینری است. این بندر با مساحت ۱۲۰۰ هکتار اسکلههایی به طول ۲۶ کیلومتر دارد که به این بندر اجازه میدهد ۱۶۹ کشتی به طور همزمان در آن پهلو بگیرند. ۳۷ پایانه کانتینری، ۸ پایانه کالای عمومی و ۱۹۰ اسکله از جمله تجهیزات آن است.
ترافیک بندری این بندر در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۲۳.۷۵ میلیون TEU رسیده که ۳.۱ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
۷- بندر تیانجین
این بندر بزرگترین بندر در شمال چین به عنوان دروازه دریایی اصلی پکن به شمار میرود و بزرگترین بندری است که در چین سال ۱۹۵۲ میلادی احداث شده است.
این بندر ۱۲۱ هزار هکتار مساحت، ۳۱ کیلومتر خط ساحلی، ۱۴۰ اسکله کانتینری و ۱۹۴ اسکله عمومی دارد. علاوه بر کشتی کانتینری کشتی حامل فله مایع و خشک را میتواند در خود جای دهد.
ژانگ گونگ شهردار تیانجین در زمینه عملیات جابهجایی این بندر در سال ۲۰۲۳ میلادی گفت که ۲۱.۸ TEU کانتینر در سال گذشته در این بندر ترخیص شده که این بندر به عنوان یک بندر انتهایی کریدور کشتیرانی سبز چین و سنگاپور محسوب میشود.
۸- بندر گوانگژو
این بندر در جنوب چین و بخشی از جاده ابریشم است که چین را از طریق هند، مومباسا و کانال سوئز به اروپا متصل میکند.
این بندر از سال ۲۰۰۴ میلادی تا کنون توسط گروه بندری دولتی گوانگژو مدیریت میشود که چهار منطقه اصلی از جمله بندر هوانگپو، بندر شینشا و مناطق بندر نانشا را تحت پوشش دارد.
این بندر در سال ۲۰۲۳ میلادی حدود ۲۰.۸ میلیون TEU کانتینر جابهجا کرد که ۲.۵ درصد نسبت به قبل افزایش داشت.
۹- بندر هنگکنگ
این بندر با آبهای عمیق در دریای چین جنوبی واقع است که این بندراز آبهای بندر ویکتوریا نشأت میگیرد و امکان پهلوگیری انواع کشتی را دارد.
۴۰۰ سرویس کانتینری هفتگی از این بندر به بیش از ۵۰۰ بندر تردد دارند. این بندر در سال ۲۰۲۳ میلادی توانست ۱۴.۳ میلیون TEU کانتینر را علیرغم کاهش ۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ میلادی رقم بزند. در حال حاضر ۱۰ پایانه کانتینری دارد و پایانههای تجاری که در مجموع ۴۹ پایانه و اسکله دارند.
این بندر در مجموع ۲۷۹ هکتار وسعت دارد و مسئولان آن قصد دارند ترمینال کانتینری جدیدی به نام CT۱۰ احداث کنند؛ اما به نظر میرسد به علت عدم تأمین بودجه در حال حاضر پروژه متوقف شده است.
۱۰- بندر روتردام
این بندر در قرن ۱۴ افتتاح و به عنوان بزرگترین بندر دریایی اروپا و بزرگترین بندر جهان خارج از آسیا نامیده میشود.
این بندر در نزدیکی روتردام هلند واقع است و شلوغترین بندر از سال ۲۰۰۴ میلادی تا کنون به شمار میرود، مساحت این بندر ۱۲۵۰۰ هکتار و طول منطقه بندری آن بیش از ۴۰ کیلومتر و طول اسکله ۸۹ کیلومتر است. مساحت کل ساحل بندری بیش از ۷۸۰۰ هکتار و مساحت منطقه آبی آن ۴۵۰۰ هکتار است.
شلوغترین بندر کانتینری اروپا یعنی روتردام دارای ۱۴ پایانه کانتینری و ۱۲۰ انبار ذخیره کانتینری است که مراکز ذخیره کانتینر دیگری در حال حاضر در منطقه Maasvlakte در حال توسعه است و تا سال ۲۰۲۶ میلادی تکمیل میشود.
در سال ۲۰۲۳ میلادی این بندر توانست ۱۳.۴ میلیون TEU کانتینر جابهجا کند که نسبت به سال قبل ۶.۱ درصد کاهش یافت که ناشی از کاهش توان جابهجایی زغال سنگ، کانتینر و فله خشک با توجه به ازدحام بنادر بود.