وقتی سکوت جای برنامه را می‌گیرد؛ شیدور زیر سایه بی‌تفاوتی مدیریتی

به گزارش مانا، در حالی که استاندارد‌های ملی و بین‌المللی بار‌ها بر لزوم حفاظت سخت‌گیرانه از مناطق حساس تأکید کرده‌اند، اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان هرمزگان همچنان فاقد هرگونه برنامه عملیاتی، راهبرد مشخص یا حتی موضع‌گیری شفاف درباره وضعیت شیدور است.

با وجود هشدار‌های کارشناسان، تصاویر منتشرشده از ازدحام قایق‌ها، ورود آزادانه و مدیریت نشده تور‌ها و گروه‌های گردشگری، روشن‌کردن آتش در سواحل، پیاده‌روی در محل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها و ایجاد سروصدای شدید،  کندن بوته‌ها و... نشان می‌دهد، این اداره‌کل نه تنها قادر به مدیریت ورود گردشگر نیست، بلکه در کنترل فعالیت‌های غیرمجاز نیز عملاً کنار کشیده است.

بر اساس ضوابط سازمان حفاظت محیط‌زیست و اصول کنوانسیون رامسر، مناطق تالابی و ساحلی حساس باید دارای طرح مدیریت، کنترل ظرفیت برد، مسیر‌های مشخص بازدید، مناطق ممنوعه دائمی و حضور مستمر محیط‌بانان باشند. اما شیدور نه طرح دارد، نه کنترل، نه حضور مؤثر نیرو. دوری از مرکز شهرستان بندرلنگه و غیرفعال شدن پاسگاه محیط بانی باغویه به عنوان نزدیک‌ترین پاسگاه طی سال‌های اخیر، مزید بر علت در تخریب روزافزون این جزیره شده است.

نتیجه این خلاء مدیریتی این است که گروه‌های گردشگری مجاز و غیرمجاز بدون کوچک‌ترین محدودیت وارد جزیره می‌شوند و هر روز حلقه‌های طبیعی این زیستگاه شکننده را تضعیف می‌کنند. تخریب و کندن مرجان‌ها و سایر پیامد‌های حضور افراد در کمپ‌ها مانند سرویس بهداشتی، جزو دیگر پیامد‌های ناشی از این بی‌تفاوتی‌ها بوده است. این درحالیست که دغدغه‌مندان محیط زیست سال‌ها خواستار تدوین برنامه جامع مدیریت این منطقه بود‌ه‌اند.

اهمیت شیدور تنها به زیبایی طبیعی آن نیست؛ این جزیره زیستگاه کلیدی پرندگان مهاجر، لاک‌پشت‌های دریایی و گونه‌های خاص ساحلی است و کوچک‌ترین اختلال در آرامش آن می‌تواند بر کل چرخه حیات منطقه تأثیر بگذارد. با این حال، سکوت و انفعال مدیریت محیط‌زیست استان سبب شده این حساسیت‌ها نادیده گرفته شود و جزیره در برابر فشار گردشگری رها شود.

فعالان محیط‌ زیست می‌گویند اداره‌کل استان طی سال‌های اخیر هیچ برنامه مدون و قابل اجرا برای حفاظت از سواحل و جزایر حساس ارائه نکرده است؛ نه سیاست مشخصی برای ورود گردشگر ارائه شده، نه سازوکار کنترل قایق‌ها تعریف شده و نه حتی اطلاع‌رسانی مؤثری درباره ممنوعیت‌ها و حریم‌های زیستی انجام شده است.

این نبود برنامه‌ریزی ساختاری باعث شده هر نهادی، هر گروهی و هر شرکت گردشگری مطابق میل خود عمل کند و نتیجه آن، از بین رفتن آرامش طبیعی و افزایش تنش اکولوژیک در شیدور است.

بدیهی است که حفاظت از شیدور تنها با حضور فعال و تصمیم‌گیری شفاف متولیان ممکن می‌شود و در شرایطی که چنین رویکردی وجود ندارد، این جزیره که باید نماد مدیریت پایدار گردشگری و حفاظت از زیستگاه‌های ساحلی باشد، اکنون به نمونه‌ای از بی‌تفاوتی مدیریتی و نبود اراده برای حفاظت از سرمایه‌های طبیعی تبدیل شده است.