شبکه پایش اقیانوس‌ها ناکافی است و به سرمایه‌گذاری فوری نیاز دارد

به گزارش گروه بین‌الملل مانا به نقل از اوشن نیوز؛ گزارش جدید «سامانه جهانی پایش اقیانوس‌ها» (GOOS) که به‌صورت مشترک توسط یونسکو و سازمان جهانی هواشناسی منتشر شده، نشان می‌دهد با وجود افزایش توان برخی شبکه‌های رصدی، سیستم جهانی مشاهدات اقیانوسی همچنان با کمبود پوشش، کاهش تجهیزات شناور و اُفت داده‌های کشتی‌پایه مواجه است. این وضعیت، توان کشور‌ها برای ارائه پیش‌بینی‌های دقیق آب‌وهوایی، هشدار‌های دریایی و تحلیل تغییرات اقلیمی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

در این گزارش تأکید شده است که مشاهدات اقیانوسی نقش اساسی در پیش‌بینی رخداد‌های حدی مانند توفان‌ها، پایش ال‌نینو، حفاظت از تنوع زیستی و پشتیبانی از اقتصاد‌های وابسته به دریا دارند. با این حال، اتکای بیش‌ازحد به تعداد اندکی کشور، کاهش شناور‌های دریفتینگ و محدود بودن منابع مالی، توانایی سیستم برای ارائه داده‌های پایدار را تهدید می‌کند.

گزارش ۲۰۲۵ نمونه‌هایی از دستاورد‌ها را نیز معرفی کرده است؛ از جمله بهبود پیش‌بینی ال‌نینو در آمریکای جنوبی، استفاده از فوک‌های دریایی برای جمع‌آوری داده‌های جنوبگان، تقویت ظرفیت پایش در آفریقای جنوبی و طرح مهمی که قرار است ۱۰ هزار کشتی تجاری را به ایستگاه‌های بلادرنگ هواشناسی و اقیانوس‌نگاری تبدیل کند. به گفته کارشناسان، این طرح‌ها می‌تواند بخشی از خلأ موجود در داده‌های مناطق دورافتاده اقیانوسی را جبران کند.

مقام‌های یونسکو و WMO هشدار داده‌اند که بدون سرمایه‌گذاری پایدار و مشارکت گسترده‌تر بخش خصوصی—خصوصاً صنعت کشتیرانی— شبکه جهانی رصد اقیانوس‌ها در بلندمدت قابل اتکا نخواهد بود. آنها تأکید می‌کنند که اقیانوس باید به‌عنوان یک «زیرساخت حیاتی اطلاعات اقلیمی» دیده شود و کشور‌ها باید مسئولیت مشترک در تأمین و توسعه آن را بپذیرند.

مشاهدات اقیانوسی پایه‌ای‌ترین نقش را در پیش‌بینی دقیق اقلیم، هشدار رخداد‌های حدی، مدیریت تنوع زیستی و شکل‌دهی اقتصاد پایدار اقیانوسی ایفا می‌کنند. گزارش امسال با قالبی تعاملی منتشر شده و هدف آن این است که تصمیم‌گیران، پژوهشگران و افکار عمومی درک دقیق‌تری از وضعیت کنونی سامانه پایش اقیانوس‌ها، نقاط ضعف آن و نیاز فوری به تقویت این شبکه جهانی داشته باشند.