اهمیت بنادر عمان در عملکرد لجستیکی این کشور

به گزارش گروه بین‌الملل مانا، بر‌اساس داده‌های گمرک عمان در سال ۲۰۲۱ میلادی، حجم مبادلات تجاری عمان در این سال به ۳۳.۸ میلیارد ریال رسید که در مقایسه با ۲۸ میلیارد ریال در سال ۲۰۲۰ میلادی، افزایش ۲۰.۷ درصدی را به ثبت رساند.

در این میان، حمل‌و‌نقل از طریق بنادر در مقایسه با فرودگاه هزینه کمتری دارد. در طول سال‌های گذشته، سلطان‌نشین عمان برای بهبود عملکرد بنادر، تسهیل روند ترخیص کالا از گمرک و باز کردن خطوط مستقیم بین بنادر عمان و بسیاری از بنادر بین‌المللی تلاش کرده است.

این کشور با سرمایه‌گذاری میلیارد‌ها ریال در ساخت بنادر کنار سواحل خود، علاوه بر تکمیل زیرساخت‌های قانونی و فنی که کار واردکنندگان و صادرکنندگان را تسهیل می‌کند، سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی را جذب کرده و برای تبدیل شدن به یک مرکز منطقه‌ای واردات و صادرات تلاش می‌کند.

موقعیت استراتژیک

عمان با موقعیت استراتژیک خود مشرف به دریا‌های آزاد و نزدیکی به خطوط کشتیرانی بین‌المللی جایگاه متمایزی دارد و تمرکز دولت بر تبدیل بنادر اصلی عمان به مراکز صادرات محوری منطقه است.

 این کشور طی سال‌های گذشته برای بهره‌مندی از تجربه جهانی خود در جذب خطوط کشتیرانی بین‌المللی و سرمایه گذاری به کشور، با شرکت‌های بین‌المللی برای مدیریت و بهره‌برداری از بنادر اصلی قرارداد امضا کرده است.

عمان از طریق بنادر تجاری و صنعتی خود به دنبال این است که تا سال ۲۰۴۰ میلادی در بین ۱۰ کشور برتر عملکرد لجستیکی در سطح بین‌المللی قرار گیرد و بخش حمل‌و‌نقل و ارتباطات آن به دومین منبع درآمد ملی تبدیل شود.

عمان با اجرای برنامه‌های پنج ساله متوالی توانست مجموعه‌ای از بنادر اعم از تجاری، صنعتی، گردشگری را توسعه دهد و ثمره سرمایه گذاری‌های خود را در این بخش به ویژه در بندر «صلاله» و «صحار» را مشاهده کند. بدین ترتیب توانست میلیارد‌ها ریال به عنوان سرمایه‌گذاری داخلی و بین‌المللی جذب، هزاران فرصت شغلی ایجاد کرده و سهم بخش بندری را در تولید ملی سلطان‌نشین افزایش دهد.

برای توسعه و افزایش رقابت‌پذیری بخش بنادر در منطقه، وزارت حمل‌و‌نقل، ارتباطات و فنّاوری اطلاعات نقش محسوسی در برنامه‌های بازاریابی بنادر و مناطق صنعتی ایفا می‌کند. این وزارتخانه با شرکت‌های مدیریت و بهره‌برداری بنادر و مقامات ذی‌صلاح در خصوص برنامه‌های بازاریابی بین‌المللی برای بنادر خود هماهنگی کرده و هر بندر یک برنامه بازاریابی سالانه برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی تهیه می‌کند.

استاندارد‌های بین المللی

بنادر عمان با ویژگی‌های خود با همتایان بین‌المللی قابل مقایسه است، زیرا آن‌ها قادر به پذیرش بزرگترین کشتی‌های جهان هستند. آن‌ها دارای اسکله‌هایی با عمق حدود ۲۵ متر، فضای ذخیره سازی کافی، پایانه‌های کانتینری و تجهیزات مدرن برای جابه‌جایی کالا هستند. دولت زیرساخت‌ها را برای بنادر عمان آماده کرده و به تجهیزات مدرن مجهز شده تا برای فرآیند واردات، صادرات و سرعت در ترخیص کالا آماده باشد.

یکی از مهم‌ترین بنادر عمان «صلاله» است که مرکز اصلی توزیع و حمل کانتینر در منطقه ترانزیتی شرق و غرب است. این کشور از موقعیت استراتژیک مشرف به محور کشور‌های اقیانوس هند و موقعیت مهم در خطوط کشتیرانی بین‌المللی برخوردار است. مساحت این بندر ۱۰.۷۱ کیلومتر مربع و دارای بیست و یک اسکله است. در حالی که بندر صحار یک بندر تخصصی برای محموله‌های عمومی، کانتینر‌ها و فعالیت محموله‌های مایع و فله است. مساحت این بندر بیش از ۴۵ کیلومتر مربع و دارای ۲۱ اسکله است. همچنین، بندر دقم یکی از پروژه‌های بزرگ اقتصادی محسوب می‌شود و زیرساخت‌های توسعه یافته‌ای دارد.

سلطان‌نشین عمان در حال آماده سازی بندر دقم برای تبدیل شدن به یکی از بنادر اصلی منطقه است. این بندر در حال حاضر شاهد اجرای چندین پروژه زیربنایی است که آن را برای مرحله بهره برداری کامل تجاری آماده می‌کند. برجسته‌ترین این پروژه‌ها عبارتند از: ایجاد ترمینال تجاری برای اسکله که شامل احداث جاده، دروازه اسکله تجاری، محوطه بازرسی، ساختمان ثبت کامیون‌ها،   فروشگاه بندر، ساختمان گمرک و سایر ساختمان‌های مربوط به ترخیص ترمینال تجاری.

بندر «سلطان قابوس» در المطره که در سال ۱۹۷۴ تأسیس شد، نخستین بندر عمان برای خدمات واردات و صادرات است. بخش عمده‌ای از کالا‌ها را در انواع و اندازه‌های مختلف جذب کرده و سهم بسزایی در توسعه مدرن کشور دارد. مساحت آن ۲۶.۷ کیلومتر مربع و شامل ۱۳ اسکله است.

با این حال، بندر «خصب» در استان «مسندم» به دلیل موقعیت استراتژیک آن در نزدیکی تنگه هرمز در منتهی‌الیه شمال عمان، برای ترغیب حرکت تجاری و خدمت به اقتصاد محلی استان مورد توجه زیادی از سوی دولت قرار گرفته است.

بندر «شناس» نیز یکی از مهم‌ترین بنادر در احیای حرکت تجارت محلی بین ولایت‌های باطنه شمالی در ارتباط با ماهیگیری، تجارت دام و محصولات کشاورزی است.

به گفته مسئولان عمان، این بنادر به لطف زیرساخت‌های جهانی خود، مجموعه‌ای از مزیت‌های رقابتی را برای حضور در خطوط اصلی تجاری بازار‌های آسیا، شبه قاره هند، خاورمیانه، آفریقا و اروپا فراهم خواهند کرد. بنابراین، بنادر عمان زمان حمل‌و‌نقل در مسیر اصلی کشتیرانی بین شرق و غرب را به حداقل می‌رساند و دسترسی به بازار‌ها را از طریق یک مکان مرکزی کارآمد و امن تسهیل می‌کند.

 همچنین، تبدیل عمان به یک مرکز لجستیک جهانی در ساده‌سازی رویه‌ها، انعطاف‌پذیری قوانین و سیاست‌های مربوط به حمل‌ونقل، کشتیرانی و گمرک نمایان می‌شود. گشودن در‌ها برای سرمایه گذاری‌های خارجی و صدور مجوز تأسیس شرکت‌هایی فعال در بخش لجستیک، توسعه این حوزه را تسریع می‌کند.