نخستین هلدینگ دانش‌بنیان حوزه اقتصاد دریامحور راه‌اندازی شد

به گزارش مانا، حسین افشین امروز در حاشیه آیین افتتاحیه نمایشگاه توانمندی‌های اقتصاد دریا محور و در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: ۴۰ درصد مرز کشور ما دریایی است که این وسعت حدود ۳ هزار کیلومتر می‌شود و این موضوع پتانسیل بزرگی برای کشور ایجاد کرده است. معمولاً وقتی درباره اقتصاد دریا صحبت می‌شود، توجه‌ها فقط به تجارت دریایی جلب می‌شود، در حالی که این حوزه ابعاد بسیار گسترده‌تری دارد.

وی با اشاره به حوزه‌های مختلف مرتبط با اقتصاد دریا محور، افزود: صنعت گردشگری دریایی، صنایع وابسته، فعالیت‌های زیستی دریایی و تولیدات دریامحور مانند آبزی‌پروری از ظرفیت‌های مهم کشور هستند. اکنون تولید ما در حوزه ماهی در قفس حدود ۸۰ هزار تُن در سال است که با اتکا به دانش و فناوری امکان دو برابر شدن آن بلافاصله وجود دارد.

افشین با اشاره به سیاست‌های کلی اقتصاد دریا محور در سال دوم اجرای آن توسط مقام معظم رهبری، گفت: با برگزاری جلسات مشترک با دکتر عبدالعلی‌زاده، دستیار ویژه رئیس‌جمهور در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، به این جمع‌بندی رسیدیم که نمایشگاهی را برای ارزیابی داشته‌ها و توانمندی‌های کشور برگزار کنیم تا بدانیم در یک، دو و پنج سال آینده چه برنامه مشخصی باید دنبال شود.

وی ادامه داد: حدود ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان به طور مستقیم و غیرمستقیم در حوزه اقتصاد دریا محور فعال‌اند؛ هرچند ممکن است در صنایع دیگر کار کنند، اما محصولاتشان در صنعت دریایی مصرف دارد. یکی از واقعیت‌های این حوزه آن است که تاکنون توجه کافی به آن نشده و اگر هم توجهی بوده، بیشتر سنتی بوده است. اگر همچنان فقط به شیوه‌های سنتی در تجارت و تولید مواد غذایی دریایی نگاه کنیم، بهره‌ای از اقتصاد دریا محور نخواهیم برد.

معاون علمی رئیس جمهور تأکید کرد: نگاه ما باید همانند دنیا به سمت هوشمندسازی و فناوری حرکت کند. از سال گذشته که در معاونت مستقر شدیم، برنامه‌ای مستقل برای اقتصاد دریامحور تدوین کرده‌ایم. وقتی موضوعی در سطح ملی قرار می‌گیرد، برای ما اهمیت مضاعف پیدا می‌کند؛ به همین دلیل مسئول مشخص، تعیین و برنامه مدون طراحی شده است.

افشین با اشاره به طراحی آیین‌نامه جدید برای شرکت‌های پیشرو، گفت:در این آیین نامه، شرکت‌های پیشرو به‌عنوان هلدینگ‌های توسعه فناوری در بالادست قرار می‌گیرند؛ زیر آنها شرکت‌های توسعه‌دهنده و در انتهای زنجیره شرکت‌های دانش‌بنیان قرار دارند. در این زنجیره مدل تأمین مالی و همچنین تجارت مستقل دیده شده است. اولین هلدینگ توسعه فناوری که در معاونت علمی مصوب شد، در حوزه اقتصاد دریا محور فعالیت دارد و پروژه هوش مصنوعی مرتبط با اقتصاد دریایی دیجیتال را پیش می‌برد. سعی کردیم در هر حوزه یک پروژه ممتاز تعریف کنیم. وی افزود: در حوزه اقتصاد دریا محور، بندر بوشهر به‌عنوان پایلوت هوشمندسازی انتخاب شده است و در سفر اخیر نیز این موضوع اعلام شد. این بندر نخستین بندری خواهد بود که هوشمندسازی آن آغاز می‌شود. مرحله اول، اجرای هوش تجاری است که با کمک معاونت علمی، استانداری، وزارت اقتصاد و وزارت راه و شهرسازی انجام می‌شود. این پروژه از مهمترین پروژه‌های کشور خواهد بود و قابلیت تعمیم به سایر نقاط را دارد.

معاون علمی رئیس‌جمهور با اشاره به پروژه‌های حوزه آبزیان، گفت: چندین پروژه را برای افزایش رشد آبزیان با استفاده از فناوری‌های نوین تعریف کرده‌ایم. از فناوری نانو از جمله نانوحباب در پرورش ماهی، در قفس و میگو استفاده می‌شود و امیدواریم تمرکز فناوری در این حوزه موجب افزایش سهم اقتصاد دریا محور در تولید ناخالص ملی شود.

افشین، درباره گام اول توسعه اقتصاد دریا محور، توضیح داد: اولین مشکل، فقدان اندازه‌گیری دقیق است. باید ابتدا هوش تجاری اجرا شود؛ در مرحله آغازین BI انجام می‌دهیم و تمام تجهیزات اندازه‌گیری نصب خواهد شد. چند مرحله تعریف کرده‌ایم که مرحله اول آن به ترافیک دریایی مربوط می‌شود و اکنون در حال انجام است. داده‌ها جمع‌آوری می‌شود و پس از آن وارد مرحله بار خواهیم شد.

رئیس بنیاد ملی نخبگان با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از غیرقابل اجرا شدن پروژه، آن را به چند بخش کوچک‌تر تقسیم کرده‌ایم، یادآور شد: طبق گزارش دکتر ارسلان زارع استاندار بوشهر، پس از سفر اخیر روند پیشرفت پروژه سرعت زیادی گرفته و امیدواریم این پروژه نیز همانند سایر طرح‌هایی که در حوزه اقتصاد دریا محور تعریف کرده‌ایم، با موفقیت پیش برود. هوشمندسازی بنادر معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، در خصوص پروژه هوشمندسازی بندر بوشهر اظهار کرد: نخستین گام ما نصب سیستم هوش تجاری است. در مرحله اول داده‌های ترافیکی جمع‌آوری و اندازه‌گیری می‌شوند و پس از آن، داده‌های مربوط به بار مورد پردازش قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: پروژه بندر به چند بخش کوچک تقسیم شده تا قابل مدیریت و اجرایی باشد. تجربه نشان داده پروژه‌های بزرگ و یکپارچه دشوارتر اجرا می‌شوند. با تقسیم پروژه به مراحل، پیشرفت کار شتاب بیشتری گرفته است و انتظار می‌رود مشابه سایر پروژه‌های کشور در حوزه نفت، ورزش و هوش مصنوعی، موفقیت‌آمیز باشد.

افشین افزود: در برنامه ریزی هوش مصنوعی باید نگاه جامع باشد. هوش مصنوعی تنها به زبان یا داده محدود نمی‌شود، بلکه شامل زیرساخت‌ها و بستر‌های لازم برای انتقال فناوری به بازار است.

توسعه انرژی‌های دریایی

وی با اشاره به طرح‌های انرژی توضیح داد: یکی از اولویت‌ها استفاده از ال‌ان‌جی است که می‌توان آن را با کشتی وارد کرده و در خود کشتی به گاز تبدیل کرد. همچنین پروژه‌هایی برای تولید برق و آب شیرین کن‌های شناور در مواقع اضطراری طراحی شده است که به صورت پایلوت اجرا خواهند شد.

افشین تصریح کرد: از پارسال که مسئولیت برنامه ملی اقتصاد دریامحور آغاز شد، تلاش شده تا اقدامات به صورت هدفمند و سازمان‌دهی شده توسعه یابد. اولین بخش این برنامه مربوط به زیست فناوری است و اکنون زنجیره‌های تأمین آن با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی در حال گسترش است.

وی تاکید کرد: نگاه موردی کافی نیست؛ توسعه باید بر اساس زنجیره‌های دانش‌بنیان باشد تا در حوزه انرژی و زیست فناوری دریایی، اثرگذاری واقعی ایجاد شود. برخی منابع انرژی مانند موج، به دلیل محدودیت‌های جغرافیایی در ایران ظرفیت گسترده ندارند، بنابراین تمرکز ما روی حوزه‌هایی است که دارای مزیت اقتصادی و اجرایی هستند.

بهره گیری از سکوی هوش مصنوعی در هوشمند سازی بنادر

افشین با اشاره به اینکه سکوی ملی هوش مصنوعی به عنوان بستر اصلی توسعه فناوری در کشور طراحی شده است، افزود: این سکوی ملی مانند یک سیستم عامل عمل می‌کند و امکان نصب نرم‌افزار‌های تخصصی بر روی آن فراهم است. هدف اصلی کاهش هزینه تولید هوش مصنوعی در کشور و افزایش سرعت اجرای پروژه‌ها است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور با اشاره به قابلیت‌های سکوی ملی هوش مصنوعی توضیح داد: با استفاده از این سکو، امکان تولید یک چت‌بات ظرف مدت یک روز فراهم است. آموزش و یادگیری آن دو تا سه هفته طول می‌کشد، اما فرآیند تولید به‌صورت ابزارمحور انجام می‌شود.

وی افزود: گسترش این سکو باعث می‌شود تولید ابزار‌ها و تجاری‌سازی فناوری‌ها با هزینه کمتر و سرعت بالاتر انجام شود. تمامی اقدامات مطابق الزامات سکوی ملی صورت می‌گیرد و معاونت علمی صرفاً از پروژه‌هایی حمایت می‌کند که این الزامات را رعایت کرده و امکان توسعه روی سکو را داشته باشند.

افشین خاطرنشان کرد: هر توسعه جدیدی که انجام شود، به امکانات سکوی ملی اضافه می‌شود و این روند نشان‌دهنده حرکت واحد و هدفمند در مسیر توسعه هوش مصنوعی و فناوری‌های دریایی است.