نگرانی آنکتاد از تغییر جغرافیای تجارت دریایی

به گزارش گروه بین‌الملل مانا به نقل از بلومبرگ دریایی؛ بر اساس گزارش اجمالی حمل‌ونقل دریایی ۲۰۲۵ آنکتاد، پس از رشد قوی تجارت دریایی در سال گذشته به دلیل تغییر مسیرهای طولانی ناشی از تنش‌های ژئوپلیتیکی که رشدی معادل ۶ درصد در تن‌مایل به همراه داشت، انتظار می‌رود این بخش در سال ۲۰۲۵ با رشد محدود (+۰.۵٪) مواجه شده و حجم آن به سختی افزایش یابد.
در این گزارش آنکتاد با ابراز نگرانی از آینده صنعت کشتیرانی آمده است که تنش‌های سیاسی، تعرفه‌های جدید، تغییر الگوهای تجاری و خطوط کشتیرانی تغییر یافته، جغرافیای تجارت دریایی را تغییر شکل می‌دهند که منجر به تغییر مسیرهای بیشتر، توقف‌های بندری، سفرهای طولانی‌تر و در نهایت افزایش هزینه‌ها خواهد شد.
همچنین در بخش انرژی، حجم زغال‌سنگ و نفت به دلیل تلاش‌های کربن‌زدایی تحت فشار است، در حالی که تجارت گاز همچنان در حال گسترش است.
ربکا گرینسپن، دبیرکل آنکتاد، در این زمینه می‌گوید: «گزارش‌های پیش‌رو برای رسیدن به کربن صفر، سیستم‌های دیجیتال و مسیرهای تجاری جدید باید عادلانه باشد، باید به جای حذف، توانمندسازی و به جای آسیب‌پذیری، انعطاف‌پذیری ایجاد شود.»
بر اساس گزارش آنکتاد، مواد معدنی حیاتی برای باتری‌ها، انرژی‌های تجدیدپذیر و اقتصاد دیجیتال در حال تبدیل شدن به منبع جدیدی از تنش در تجارت جهانی هستند و رقابت برای تأمین منابع و ارزش افزوده در داخل کشورها افزایش یافته است؛ حجم این تجارت‌های دریایی به طرز چشمگیری رشد کرده است.
در ادامه گزارش با اشاره به بحران دریای سرخ که باعث بی‌ثباتی تجارت دریایی شده، آنکتاد یادآور شده است که هزینه‌های انطباق با محیط زیست، از جمله قیمت‌گذاری انتشار گازهای گلخانه‌ای، اقتصاد کشتیرانی را بازتعریف کرده است.
داده‌های آنکتاد نشان می‌دهد انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنعت کشتیرانی در سال ۲۰۲۴ حدود ۵ درصد افزایش یافته و تنها ۸ درصد از تناژ ناوگان جهان برای استفاده از سوخت‌های جایگزین مجهز شده‌اند و نرخ بازیافت کشتی همچنان پایین است.
در پایان گزارش آمده است که بنادر تحت فشار اختلالات هستند که منجر به ازدحام و زمان انتظار طولانی‌تر می‌شود؛ به همین جهت آنکتاد از دولت‌ها می‌خواهد تعهدات جهانی در زمینه تسهیل و اتوماسیون تجارت را اجرا کنند و مشارکت‌های دولتی و خصوصی در بنادر را گسترش دهند. زیرا با پیشرفت دیجیتالی شدن، امنیت سایبری به عنوان یک اولویت حیاتی مطرح می‌شود.