مانا- فرمان اجرایی رئیسجمهور آمریکا در تاریخ ۹ آوریل ۲۰۲۵ مبنی بر بازگرداندن برتری دریایی، مقرر کرده بود که چندین گزارش ظرف ۹۰ روز به رئیسجمهور ارائه شود. قرار بود بهروزرسانیهای بعدی در بازههای ۱۸۰ و ۲۱۰ روز انجام شوند. با این حال، تاکنون هیچ نشانهای از تکمیل این گزارشها توسط صنعت کشتیسازی مشاهده نشده است.
در ماههای گذشته، بسیاری از برنامههای حملونقل فدرال تنها در حد گزارش باقی ماندهاند، آن هم بدون تخصیص سرمایه یا با سرمایهگذاری ناچیز. برای اثبات این وضعیت، کافی است نگاهی به آخرین گزارش دفتر پاسخگویی دولت ایالات متحده (GAO) در خصوص کشتیسازی بیندازیم.
سردرگمی راهبردی؛ تجاری یا دولتی؟
سازندگان و اپراتورهای کشتیها میپرسند: آیا حمایتها تجاری است یا دولتی؟ آیا بازسازی زیرساختها باید از طریق قانونگذاری، مشارکت دولتی-خصوصی، سرمایهگذاری خصوصی یا یارانههای دولتی صورت گیرد؟ این سؤالات نشان میدهد که مسیر آینده همچنان مبهم و بدون جهتگیری مشخص است.
نیاز به یک اکوسیستم دریایی نوین
نیروی دریایی آمریکا برای بازگشت به جایگاه سابق خود در ژئوپلیتیک جهانی و بازارهای تجاری، نیازمند یک اکوسیستم دریایی جدید است. این هدف بدون سرمایهگذاری و بهرهگیری از تجربیات گذشته محقق نمیشود. با توجه به تحولات ژئوپلیتیکی در خاورمیانه، اوکراین، هند و اقیانوس آرام، حضور کشتیهای تجاری آمریکایی با پرچم این کشور در عرصه بینالملل، میتواند نمادی از قدرت صنعتی و کشاورزی آمریکا باشد. تقویت ناوگان تجاری، با آموزش نیروی انسانی متخصص، علاوه بر توسعه اقتصادی، به امنیت ملی نیز کمک خواهد کرد.
بودجهریزی ناکارآمد و فقدان برنامه مشخص
در این راستا، لایحهای با بودجهای در حدود ۴۰ میلیارد دلار برای ساخت کشتیهای جدید، کشتیهای بدون سرنشین و توسعه کارخانههای کشتیسازی دریایی در نظر گرفته شده است. این بودجه فراتر از بودجه دفاعی سال ۲۰۲۶ به مبلغ ۲۹۲.۲ میلیارد دلار است و شامل استفاده از تأسیسات ساحلی و نگهداری نیز میشود. اما همچنان خبری از برنامهای مشخص برای کشتیسازی تجاری نیست. سازندگان کشتیهای تجاری در انتظار قانونی هستند که بدون اختصاص بودجهای مشخص، تنها آنها را به تشکیل صندوقی از محل تعرفههای اعمالشده بر کشتیهای چینی حواله میدهد؛ که آن هم هنوز عملیاتی نشده است.
اولویت نظامی به جای تجاری
در حال حاضر، به نظر میرسد ظرفیت کشتیسازی تجاری آمریکا تحت سلطه پروژههای نیروی دریایی و گارد ساحلی قرار گرفته است. حتی شرکای خارجی نیز عمدتاً به دنبال سهم خود از بودجه دفاعی هستند. اگرچه ورود اولیه این بازیگران میتواند به کشتیسازی تجاری رونق دهد، اما فعلاً خبری از ساخت کشتیهای تجاری جدید نیست.
اکوسیستم ترکیبی؛ راهکار یا توهم؟
ایده تلفیق بخش نظامی و تجاری در یک اکوسیستم واحد که همزمان پاسخگوی الزامات دفاعی و کارایی تجاری باشد، یکی از رویکردهای مطرحشده است. اما این مدل نیز هنوز به مرحله اجرا نرسیده و با موانع اجرایی و کمبود نیروی انسانی متخصص مواجه است. آمریکا در حال حاضر فاقد نیروهای متخصص در زمینه کشتیسازی تجاری است و نیروی متخصص نظامی نیز برای این کار مناسب نیست؛ مگر آنکه به واردات تخصص از چین، کره جنوبی یا ژاپن متوسل شود. به همین دلیل، این رویکرد نیز فعلاً چیزی جز «هیاهوی بسیار برای هیچ» نیست.
شرکت آمریکایی Amtech با همکاری هیوندای کره جنوبی و چند کارخانه کشتیسازی آمریکایی تلاش کردهاند تا پایههای این اکوسیستم جدید را بنا نهند. هرچند تاکنون نتیجهای عملی در زمینه کشتیسازی تجاری حاصل نشده است، این همکاری شاید نمونهای از آینده مطلوب باشد. اما نباید فراموش کرد که این مدل، بهتنهایی قادر نیست چشماندازی روشن برای صنعت کشتیسازی تجاری آمریکا ترسیم کند.
منبع: marinelink
مترجم: بهاره قهرمانی