نوسانات نرخ کرایه حمل‌ونقل دریایی در ماه می ۲۰۲۵

به گزارش گروه بین‌الملل مانا، بر اساس شاخص جهانی حمل کانتینر Drewry World Container Index (WCI)، میانگین نرخ کرایه حمل کانتینر ۴۰ فوت در ماه می ۲۰۲۵ به بیش از ۳۸۰۰ دلار رسیده است که نسبت به ماه مارس ۲۰۲۵ افزایش چشمگیر ۲۸ درصدی داشته است. این افزایش عمدتاً در مسیر‌های شرق آسیا به اروپا و شرق آسیا به آمریکای شمالی مشاهده شده و ناشی از اختلالات زنجیره تأمین، تنش‌های امنیتی در دریای سرخ، و تغییر در مسیر‌های حمل است.

مسیر‌های کلیدی و نرخ‌های فعلی

الف) مسیر آسیا – اروپا

• نرخ کرایه برای کانتینر ۴۰ فوت در این مسیر در ماه می ۲۰۲۵ میلادی به حدود ۵٬۵۰۰ دلار رسیده است.

• این رقم در ماه فوریه ۲۰۲۵ میلادی حدود ۳٬۳۰۰ دلار بود و افزایش حدود ۶۵ درصدی را نشان می‌دهد.

• دلایل عمده: ناامنی در دریای سرخ، دور زدن مسیر کانال سوئز و افزایش هزینه‌های سوخت.

ب) مسیر آسیا – آمریکا (ساحل غربی)

• نرخ کرایه حمل کانتینر ۴۰ فوت از چین به لس‌آنجلس به ۴٬۷۰۰ دلار رسیده است.

• این افزایش در پی افزایش تقاضا برای واردات تابستانی و نگرانی‌ها از اعتصابات بنادر آمریکا رخ داده است.

ج) مسیر آسیا – آمریکای جنوبی

• نرخ حمل به برزیل و آرژانتین نیز رشد ۲۰ تا ۳۰ درصدی را تجربه کرده است و به ۶ هزار دلار در هر کانتینر ۴۰ فوت رسیده است.

د) مسیر‌های آفریقا و جنوب آسیا

• مسیر‌هایی همچون هند – آفریقا و آسیای جنوب‌شرقی به آفریقا نیز با افزایش نرخ مواجه شده‌اند، اما به‌دلیل ظرفیت محدود کشتیرانی در این مناطق، نرخ‌ها نوسانی‌تر هستند.

عوامل افزایش نرخ‌ها

بحران امنیتی در دریای سرخ

حملات به کشتی‌های تجاری در منطقه دریای سرخ باعث شده بسیاری از خطوط کشتیرانی مانند Maersk, MSC, و Hapag-Lloyd مسیر‌های خود را به دور دماغه امیدنیک تغییر دهند. این موضوع باعث افزایش ۱۰ تا ۱۴ روزه زمان سفر و ۱۵ تا ۳۰ درصدی هزینه سوخت شده است.

افزایش تقاضای فصلی

آماده‌سازی خرده‌فروشان برای فصل خرید تابستان در آمریکا و اروپا باعث افزایش تقاضا برای واردات از آسیا شده است. با وجود افزایش نرخ‌ها، بسیاری از واردکنندگان ناچار به حفظ زنجیره تأمین خود هستند.

کاهش ظرفیت فعال

به‌دلیل طولانی‌تر شدن مسیر‌ها و نیاز به گردش زمانی بیشتر کشتی‌ها، ظرفیت عملیاتی کاهش یافته است. همچنین برخی خطوط برای انجام تعمیرات زیست‌محیطی یا بازسازی کشتی‌ها در پاسخ به الزامات IMO، بخشی از کشتی‌های خود را موقتاً از مدار خارج کرده‌اند.

افزایش هزینه‌های سوخت

افزایش قیمت سوخت‌های دریایی به‌ویژه سوخت‌های کم‌گوگرد (VLSFO) در ماه می ۲۰۲۵ میلادی به حدود ۶۹۰ دلار در هر تُن رسیده است که در مقایسه با اوایل سال ۲۰۲۵ رشد ۲۰ درصدی داشته است.

تحلیل منطقه‌ای مسیر‌های نوظهور و الگو‌های جدید

مسیر هند – اروپا

• به‌دلیل اختلال در مسیر کانال سوئز، صادرات هند به اروپا از طریق مسیر‌های دریایی جایگزین افزایش یافته است.

• نرخ حمل کانتینر ۲۰ فوت از هند به بنادر مدیترانه به ۲٬۲۰۰ دلار رسیده که نسبت به ماه آوریل ۴۰ درصد رشد داشته است.

مسیر آمریکای جنوبی – آسیا

• افزایش صادرات محصولات کشاورزی از برزیل و آرژانتین به چین و آسیای جنوب‌شرقی باعث رونق این مسیر شده است.

• نرخ حمل کانتینر در این محور بین ۵٬۵۰۰ تا ۶٬۵۰۰ دلار در نوسان است.

پیامد‌های اقتصادی افزایش نرخ‌ها

الف) افزایش قیمت کالا‌های مصرفی

• قیمت لوازم الکترونیکی، پوشاک، تجهیزات صنعتی و اسباب‌بازی در آمریکا و اتحادیه اروپا با رشد ۵ تا ۱۵ درصدی مواجه شده‌اند.

• گزارش OECD نشان می‌دهد که این افزایش نرخ‌ها می‌تواند تورم جهانی را تا ۰.۴ درصد افزایش دهد.

ب) فشار بر کسب‌وکار‌های کوچک و متوسط

• بسیاری از شرکت‌های کوچک که قرارداد بلندمدت با خطوط حمل ندارند، با نرخ‌های لحظه‌ای بالا مواجه شده‌اند.

• این فشار منجر به توقف واردات، کاهش سودآوری یا حتی ورشکستگی برخی از آنها شده است.

ج) افزایش هزینه‌های لجستیک داخلی

• شرکت‌های لجستیک در کشور‌های مقصد، هزینه‌های حمل داخلی را نیز به‌دلیل رشد نرخ حمل بین‌المللی افزایش داده‌اند.

• در آمریکا، UPS و FedEx اعلام کرده‌اند که ممکن است نرخ‌های حمل درون‌شهری نیز بازنگری شود.

آینده‌پژوهی بازار در نیمه دوم ۲۰۲۵

در صورت بازگشت امنیت به دریای سرخ و مدیریت بهتر ظرفیت‌ها توسط خطوط، نرخ‌ها می‌توانند در نیمه دوم سال کاهش یابند. پیش‌بینی Clarksons برای نرخ آسیا-اروپا: کاهش به ۳٬۸۰۰ دلار است.

تداوم بحران و افزایش نرخ‌ها

در صورت تشدید بحران‌های ژئوپلیتیکی، نرخ‌ها در مسیر آسیا – اروپا ممکن است تا ۶٬۵۰۰ دلار نیز برسد و مسیر‌های دیگر نیز جهش مشابهی داشته باشند.

افزایش ظرفیت با ورود کشتی‌های جدید

ورود کشتی‌های جدید در نیمه دوم ۲۰۲۵ می‌تواند عرضه را بهبود بخشد. شرکت‌هایی، چون Yang Ming و ONE برنامه ورود بیش از ۲۰ کشتی جدید تا پایان ۲۰۲۵ را اعلام کرده‌اند.

نتیجه‌گیری

افزایش نرخ‌های حمل دریایی در ماه می۲۰۲۵ میلادی، حاصل تلاقی چند عامل پیچیده ژئوپلیتیکی، اقتصادی و ساختاری است. شرکت‌های بزرگ با تنوع‌بخشی در مسیر‌ها و مدیریت قرارداد‌ها توانسته‌اند بخشی از شوک بازار را کنترل کنند، اما کسب‌وکار‌های کوچک‌تر و مصرف‌کنندگان در معرض آسیب هستند.

برای نیمه دوم سال، سناریو‌های متعددی بسته به متغیر‌های امنیتی و عرضه قابل تصور است. آنچه مسلم است، اهمیت روزافزون تحلیل داده‌ها، قرارداد‌های حمل منعطف، و سرمایه‌گذاری در زنجیره تأمین تاب‌آور برای تمام بازیگران بازار است.