اختصاصی مانا: صنعت دریانوردی با چالش دوگانهای پیرامون کاهش انتشار گازهای گلخانهای و حفظ بهرهوری عملیاتی دست و پنجه نرم میکند. در این میان چارهای جز استفاده از فنّاوریهای نوین در ساخت کشتیهای جدید و یا کشتیهای در حال فعالیت ندارد. بر این اساس، شرکتها و سازمانهای مختلف با ایدهها، اهداف و طرحهای نوآورانه به کمک کشتیداران و کشتیسازان آمدهاند تا مسیر را برای رسیدن صنعت کشتیرانی به اهداف IMO هموار سازند.
براساس مصوبه سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO)، مالکان کشتی و شرکتهای کشتیسازی موظفند تا سال ۲۰۵۰ میلادی برای کاهش ۸۰ درصدی انتشار گازهای گلخانهای در طراحی کشتیها فعالیتهایی را انجام دهند و برای آیندهای که با سوختهای جایگزین تعریف میشود، آماده باشند.
بهطور کلی، مقررات دریایی FuelEU الزاماتی را در مورد میانگین سالانه شدت گازهای گلخانهای (GHG) مورد استفاده توسط کشتیهای تجاری در اتحادیه اروپا یا منطقه اقتصادی اروپا تعیین میکند. این شدت بهعنوان انتشار گازهای گلخانهای در واحد انرژی (gCO۲e/MJ) اندازهگیری میشود و قرار است از اول ژانویه ۲۰۲۵ میلادی اجرایی شود.
این مقررات در واقع یک چشمانداز نظارتی را در پی دارد؛ بدینصورت که اولاً اهداف کاهش شدت گازهای گلخانهای را معرفی میکند و ثانیاً این اهداف کشتیها را ملزم میکند تا انتشار گازهای گلخانهای را ابتدا تا ۲ درصد در سال ۲۰۲۵ و تا سال ۲۰۵۰ میلادی تا ۸۰ درصد کاهش دهند.
چالشهای پیشِ روی صنعت کشتیرانی و فنّاوریهای جدید
بهطور کلی، قوانین IMO و مقررات اتحادیه اروپا صنعت کشتیرانی را به چالش میکشند، زیرا هنوز بسیاری از مالکان کشتی و صاحبان صنایع دریایی فرصت نیافتهاند تا فنّاوریهای نوآورانهای را اتخاذ کنند که با اهداف پایداری کوتاهمدت و بلندمدت هماهنگ باشد. در این راستا، فنّاوری جدیدی برای کاهش گازهای گلخانهای تحت عنوان Climeon HeatPower ۳۰۰ ابداع شده که در صورت بهکارگیری آن توسط سازندگان کشتی، کاربرد مؤثری در کاهش کربن و سایر آلایندهها خواهد داشت. این سیستم چرخه رانکین آلی پیشرفته (Organic Rankine Cycle - ORC) نامیده میشود که قادر است بهطور مؤثر برق را از منابع گرمایی با دمای پایین تا ۷۵ درجه سانتیگراد دریافت کرده و با طراحی مدولار، تا ۳۵۵ کیلووات در هر واحد برساند. این سیستم راهحل مطمئنی بهمنظور کاهش انتشار گازهای گلخانهای و افزایش بهرهوری انرژی به کارخانههای کشتیسازی و کشتیسازان ارائه میدهد تا با استفاده از چنین سیستمی در کشتیها اطمینان حاصل کنند که کشتیها هم خواستههای امروز را برآورده کنند و هم برای چالشهای فردا آماده شوند.
این فنّاوری که برای کارکرد مؤثر با گرمای کمدما (۷۵–۱۰۵ درجه سانتیگراد) طراحی شده، بازیابی انرژی را تضمین میکند و این قابلیت را به کشتیسازان میدهد تا کشتیهای خود را برای یک چشمانداز چندسوختی مقاوم کنند و به مشتریان کمک میکند بدون در نظر گرفتن نوع سوخت، به کارایی عملیاتی و پایداری دست یابند.
Climeon HeatPower ۳۰۰ با تبدیل گرمای تلف شده به برق پاک، مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانهای را بهشدت کاهش میدهد. حتی میتوان کشتیهای ساختهشده را به راحتی در حین تخلیه و بارگیری یا عملیات بازسازی به این سیستم مجهز کرد و بدین ترتیب به مالکان کشتی راهحلی عملی برای ناوگانهای موجود در کنار سفارش ساخت جدید ارائه میدهد. این فنّاوری به برآورده کردن الزامات نظارتی کمک میکند و در عین حال هزینههای عملیاتی را کاهش داده و پایداری و منافع مالی را ارائه میدهد. برای کشتیسازان، ارزش قابل توجهی به ساختهای جدید میافزاید و برای مشتریان آگاه از محیطزیست جذاب است.
تغییر طراحی کشتی به سوختهای سبز
برخلاف موتورهای سنتی که به یک نوع سوخت متکی هستند، موتورهای جدید کشتیها برای کار بر روی چندین نوع سوخت، از جمله سوختهای CNG، بیودیزل و سوختهای مخلوط با اتانول طراحی شدهاند. تکامل سوختهای دریایی از سوخت سنگین سنتی گرفته تا جایگزینهایی مانند LNG، متانول و هیدروژن پیچیدگیهای جدیدی را در طراحی کشتیها ایجاد کرده است. در حالی که این سوختهای سبز در کاهش انتشار گازهای گلخانهای از صنعت کشتیرانی مؤثر هستند، در برخی موارد به دلیل دمای احتراق پایینتر، گرما و بخار کمتری تولید میکنند.
فنّاوریهایی که دستاوردهای بازدهی ثابتی را ارائه میدهند، حیاتی هستند. مقررات دریایی FuelEU با ایجاد انگیزه برای کاهش قابل توجه GHG در طول عمر عملیاتی کشتی، مورد تایید مؤسسه DNV این امر را بیشتر تقویت میکند.
پشتیبانی از انطباق IMO ۲۰۵۰ و الزامات دریانوردی FuelEU
دستورالعمل IMO برای سال ۲۰۵۰ میلادی و مقررات دریایی FuelEU هدف مشترکی دارند و آن هم سرعت بخشیدن به کربنزدایی در صنعت دریایی است که مسیر طولانیتری را باید طی کند. مالکان کشتی باید تا سال ۲۰۲۵ میلادی، به اهداف کاهش شدت گازهای گلخانهای برسند، وگرنه با مجازات و جریمه مواجه خواهند شد. در این ارتباط باید گفت مؤسسه DNV مجازاتهایی را با همکاری سازمان بینالمللی دریانوردی تدوین کرده که این امر بر ضرورت ادغام فنّاوریهای پیشرفته بهرهوری انرژی در طراحی کشتیها تاکید میکند.
موقعیتیابی کشتیها برای دریافت گواهینامههای سبز
گواهینامههای سبز در بخش دریایی اهمیت زیادی دارند و نشاندهنده مسئولیت زیستمحیطی و همسویی با اولویتهای مشتری است. همانگونه که اشاره شد، فناوری Climeon’s ORC با کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانهای و بهبود بهرهوری انرژی، مسیر روشنی را در اختیار کشتیسازان قرار میدهد تا الزامات صدور گواهینامه سبز را برآورده کنند.
با ادغام این فناوری، کارخانههای کشتیسازی میتوانند کشتیهای خود را بهعنوان راهحلهای پیشرفته و سازگار با محیطزیست به بازار عرضه کنند که برای سرمایهگذاران و اپراتورها جذاب است. این کار کارخانههای کشتیسازی را بهعنوان رهبران نوآوری معرفی میکند و رقابتپذیری آنها را در بازاری که به پایداری اهمیت میدهد، تضمین میکند.
در پایان باید گفت مسیر صنعت دریانوردی به طراحی کشتیهای نوآورانه و راهحلهای قابل انطباق بستگی دارد که هم خواستههای قانونی فعلی و هم آینده را برآورده میکند. Climeon’s HeatPower ۳۰۰، با بهرهوری در سوخت و توانایی کار با گرمای کمدما، راهحلی متحولکننده برای کشتیسازان و مالکان کشتی به شمار میرود.
Climeon با پرداختن به چالشهای سوختهای سبز، کاهش انتشار چرخه حیات و حمایت از انطباق با مقررات IMO ۲۰۵۰ و FuelEU Maritime، این صنعت را قادر میسازد تا مسئولیت را به سمت کربنزدایی پیش برد. این فنّاوری، چه در ساخت کشتیهای جدید و چه در بهسازی ناوگانهای موجود، کشتیها را برای تقاضاهای در حال تحول بازار دریایی آماده میکند.
مترجم: بهاره قهرمانی
منابع: Climeon, Newsbreak, Hellenic Shipping News