درآمد ۵۰ میلیون دلاری هرمزگان از صید ساردین ماهیان/ فشار بر ذخایر با افزایش صید غیرمجاز

به گزارش مانا از بندرعباس، علی سالارپوری، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده و پژوهشگر حوزه آبزیان در تشریح وضعیت صید، نقش اکولوژیک و ضرورت توسعه صنایع فرآوری این ماهیان، اظهار کرد: ماهیان سطح‌زی ریز در آب‌های خلیج‌فارس و دریای عمان شامل خانواده‌های ساردین‌ماهیان و موتوماهیان هستند که از این میان، «ساردین سند» و «موتو معمولی» بیشترین سهم را در ترکیب صید این ماهیان دارند.

وی با اشاره به اینکه این گونه‌ها به دلیل اندازه کوچک به‌راحتی قابل تشخیص‌اند، افزود: این ماهیان به‌صورت گله‌های بزرگ در لایه‌های سطحی زندگی می‌کنند و دارای مهاجرت‌های فصلی هستند که این رفتار تحت‌تأثیر عواملی مانند تغییرات دما، شوری و جریان‌های آبی رخ می‌دهد.

عضو هیئت‌علمی پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان با تاکید بر اینکه نقش تغذیه‌ای این گونه‌ها در چرخه اکوسیستم حیاتی است، ادامه داد: هرگونه تغییر در جمعیت این ماهیان می‌تواند پیامد‌های جدی برای کل اکوسیستم دریایی داشته باشد، زیرا این ماهیان با مصرف پلانکتون‌ها در کنترل جمعیت آنها نقش دارند و خود منبع اصلی تغذیه بسیاری از گونه‌های ارزشمند مانند شیرماهی، هوور و یال‌اسبی هستند.

سالارپوری تصریح کرد: در سال ۱۴۰۳ میزان صید ماهیان سطح‌زی ریز در آب‌های جنوب کشور حدود ۱۳۰ هزار تن بوده که ۱۲۰ هزار تن آن معادل ۹۲ درصد در استان هرمزگان، به‌ویژه آب‌های جنوب قشم، صید شده است.

وی افزود: در سال ۱۴۰۲ نیز صنعت صید این ماهیان موفق به تولید ۲۱ هزار تُن آرد ماهی به ارزش ۲۶ میلیون دلار و صادرات ۲۰ هزار تُن ماهی خشک شده به ارزش ۲۴ میلیون دلار شد.

این پژوهشگر حوزه شیلات تأکید کرد: بر اساس برآورد‌های علمی، حداکثر محصول پایدار سالانه این ذخایر شامل ۳۱.۳ هزار تُن برای ساردین سند و ۷۹.۹ هزار تُن برای موتو معمولی است.

به گفته سالارپوری، افزایش صید غیرمجاز در سال‌های اخیر فشار مضاعفی بر این منابع وارد کرده و می‌تواند تبعات زیست‌محیطی قابل‌توجهی داشته باشد.

سالارپوری با انتقاد از خام‌فروشی ساردین‌ماهیان گفت: بخش زیادی از این ماهیان بدون سردسازی مناسب و به‌صورت تازه به کارخانه‌های آرد ماهی منتقل می‌شوند که موجب کاهش کیفیت محصول نهایی می‌شود.

وی تأکید کرد: در حال حاضر فرآوری این ماهیان عمدتاً بر تولید آرد ماهی متمرکز شده که ارزش‌افزوده پایینی دارد. توسعه صنایع فرآوری تکمیلی، ایجاد واحد‌های عمل‌آوری مدرن و استفاده از روش‌های نوین نگهداری می‌تواند ارزش اقتصادی این ذخایر را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد و از هدررفت منابع جلوگیری کند.