ناوگان ملی می‌تواند در مدیریت کریدور شمال- جنوب حضور مؤثر داشته باشد

 - گروه کشتيراني جمهوري اسلامي ايران طي بيش از نيم قرن فعاليت مستمر خود استانداردهاي بالاي بين‌المللي را در عرصه حمل‌و‌نقل دريايي ارائه داده است. اين گروه به عنوان يکي از حلقه‌هاي اصلي ترانزيتي و راه‌اندازي کريدورهاي ترانزيتي از جمله کريدور شمال- جنوب چگونه مي‌تواند به الگـــويي براي بخش‌هاي جـــاده‌اي و ريلي در جهت جذب هــر چه بيشتر کالاهاي ترانزيتي به کشور باشد؟

جمهوري اسلامي ايران به لحاظ ژئوپوليتيکي، اقتصادي و سياسي در کانون  مهمي بين آسيا و اروپا قرار دارد. در واقع شاهراه بين‌المللي انتقال کالا از آسيا و خاور دور به کشورهاي CIS و روسيه، منطقه قفقاز و از آن طريق به اروپا به شمار مي‌آيد.

کشتيراني جمهوري اسلامي همواره در رأس توجه سرمايه‌گذاران در حوزه لجستيکي و ترانزيت کالا قرار دارد.  اين شرکت تنها شرکتي در کشور است که مي‌تواند مديريت حضور مؤثر در شاهراه بين‌المللي کريدور شمال –جنوب ( نوستراک) را داشته باشد.

بدون‌شک ساز وکار ايجاد شده توسط کشتيراني جمهوري اسلامي ايران در شرق آسيا مانند دفاتر منطقه‌اي چين،کره ، سنگاپور، مالزي و ساير کشورهاي خاوردور با بهره‌گيري از کادر مجرب و متخصص، امکانات ويژه‌اي به منظور ارائه خدمات لجستيکي فراهم مي‌آورد.

از سوي ديگر وجود دفاتر منطقه‌اي اين شرکت در منطقه هند، راه‌اندازي خط کشتيراني منظم از شرق آسيا به درياي عمان و خليج فارس، آمادگي‌ شرکت‌هاي تابعه براي خدمات‌رساني مطلوب در بنادر جنوبي، فرصت‌هاي جديدي را پيش روي متقاضيان و صاحبان کالا قرار مي‌دهد تا بتوانند خدمات مورد نياز کالاهاي وارده از شرق آسيا و اقيانوسيه و هند را دريافت کنند. همچنين ارائه خدمات حمل‌ونقل تـــرکيبي ( ريلي و جاده‌اي) توسط شرکت حمل‌و‌نقل ترکيبي ناوگان ملي، مي‌تواند نقش مهم و ويژه‌اي را در جهت مديريت کارآمدتر و جذب هر چه بيشتر کالاهاي ترانزيتي ايفا کند.

- نقش شرکت کشتيراني درياي خزر  در زمينه توسعه صادرات و ترانزيت کالا را چگونه ارزيابي مي‌کنيد ؟

امروزه در حوزه درياي شمال مانند بنادر انزلي، نوشهر، اميرآباد و ...  شرايط  و فرصت‌هاي کم ‌نظير ترانزيتي  توسط کشتيراني درياي خزر که از شرکت‌هاي تابعه کشتيراني جمهوري اسلامي ايران محسوب مي‌شود به منظور انتقال کالاهاي ترانزيتي –کانتينر و فله به کشورهاي آسياي ميانه ايجاد شده است.

اين بنادر با داشتن ترمينــال‌هاي اختصاصي در پسکرانه ايران، روسيه و سايرکشورهاي آسياي ميانه روز به روز بر حجم فعــاليت‌هاي خود مي‌افزايند.

درصورتي که تمامي امکانات و سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده و پتانسيل موجود مورد بهره‌برداري قرار گيرد، مي‌تواند موجب ايجاد منابع عظيم درآمدي و در پي آن رشد اقتصاد ملي گردد.

بر اساس آمار و ارقام منتشر شده، پيشرفت‌هاي قابل توجهي در توسعه ترانزيت و صادرات کالا از بنادر شمالي به کشورهاي آسياي ميانه انجام شده که در نوع خود رکورد چشمگيري محسوب مي‌شود. اطمينان دارم در صورتي که زيرساخت‌هاي لازم در بنادر شمالي تقويت و امکانات لازم از سوي مراجع ذي‌ربط در اختيار ناوگان ملي قرار گيرد و نارسايي احتمالي موجود برطرف شود. مسلماً اين شرکت به رکوردهاي جديدي دست خواهد يافت، به تعبير ديگر ناوگان ملي براي توسعه ترانزيت و صادرات کالا از طريق شرکت‌هاي تابعه چه در شمال و چه در جنوب فرصت‌هاي منحصر به فردي را در اختيار اقتصاد دريايي کشور قرار داده است.

فراموش نکنيم در دنياي امروز ارزيابي عملکرد مثبت و منفي هر بندر به سهم ترانزيتي آن مربوط مي‌شود. به همين جهت پشتيباني همه‌جانبه مجموعه هلدينگ از موضوع افزايش ترانزيت و صادرات کالا در بنادر شمالي و جنوبي در رأس برنامه‌هاي راهبردي است . براي مثال شرکت‌هاي کشتيراني درياي خزر با خريد و سفارش ساخت کشتي و تنوع بخشي به فعاليت‌هاي خود و همچنين شرکت حمل‌ونقل ترکيبي با خريد واگن‌هاي جديد و تقويت بخش‌هــاي مختلف سختچافزاري و نرم‌افزاري نسبت به توسعه ترانزيت کالا از طريق کريـــدور شمال - جنوب اهتمام ويژه‌اي را از خود نشان داده‌اند.

- با توجه به آماده نبودن زيرساخت‌هاي لازم مانند راه‌آهن چابهار به زاهدان، چه چالش‌هايي پيرامون ترانزيت و ارتباط آن با کريدور شمال – جنوب وجود دارد ؟

يکي از مشکلات موجود که علي‌رغم تأکيد حاکميت نسبت به تسريع در احيــــاي کريدور شمال - جنوب، موجب کُنــــدي در  اجـــراي فعاليت‌هاي توسعه‌اي شده است عدم اتصال راه‌آهن سراسري از بندر چابهار به زنجيره ترانزيتي و همچنين اتصال نداشتن  راه‌آهن شمال به بندر انزلي مي‌باشد. در صورتي که اين ارتباط عملياتي شود، امکان ترانزيت از طريق ريل تسهيل شده و موجب کاهش هزينه‌هاي جاده‌اي (تخليه، بارگيري، استهلاک ‌و ...) خواهد شد. بديهي است در صورت هرگونه تأخير در اتصال شبکه ريلي و اتصال نداشتن راه‌آهن سراسري از بندر چابهار، کشورهاي صادرکننده براي کالاهاي ترانزيتي مسيرهاي جايگزين را انتخاب خواهند کرد.

- چه مشکلاتي فراروي ترانزيت کالا در شمال و جنوب وجود دارد ؟

دسترسي ايران به سواحل طولاني در خليج‌فارس، درياي‌عمان، سواحل‌مکران، درياي خزر و موقعيت استراتژيک، ژئوپلتيک و ژئواکونوميک منحصربه‌فرد  با نعمت‌هاي الهي، يک فرصت بي‌نظير و عالي را در اختيار اين مرز و بوم قرار داده است. متأسفانه عدم بهره‌گيري مناسب از اين ظرفيت تاکنون نتوانسته است نقش مهمي را در اقتصاد ملي ايفا کند، نکته قابل توجه آن است که، مزيت امتياز رقابت در استفاده از فرصت‌هاي خدمات لجستيکي، ميزان عمليات ترانشيب و ترانزيت کالاست که همواره در جوامع بين‌المللي مورد اندازه‌گيري قرار مي‌گيرد. درصورتي‌که درخواست‌هاي کشتيراني جمهوري اسلامي ايران براي تقويت امکانات و ظرفيت‌هاي حمل خود بيشتر مورد توجه قرار گيرد، قطعاً در کريدور شمال-جنوب که جمهوري اسلامي ايران نيز عضو آن به‌شمار مي‌رود، حضوري فعال‌تر و نقش تعيين‌کننده‌اي را خواهد داشت.