در این میان روسیه و ترکیه با استقبال هوشمندانه از این طرحها توجه جامعه جهانی را به خود جلب کردند. روسیه اعلام کرد مسیر دریای شمال بهترین گزینه برای دور زدن کانال سوئز است و ترکیه نیز در رأس آن رئیس جمهور "اردوغان" بزرگترین پروژه یعنی کانال استانبول را چندی پیش برای کاهش بار ترافیکی تنگه بسفر کلید زد.
کانال استانبول که به گفتۀ کارشناسان و مسئولان موافقِ دیدگاهِ رئیس جمهور دریای سیاه را به دریای مرمر متصل میکند، گرانترین پروژهای است که تا کنون در کشور ترکیه به اجرا در میآید، مخالفانی نیز دارد.
پروژه ۱۵ میلیارد دلاری که بسیاری از کارشناسان با، اما و اگرهای فراوان معتقدند بار مالی و کسر بودجه سنگینی را به مردم ترکیه تحمیل خواهد کرد. اما موافقان طرح اعلام کردند هزینۀ ساخت پس از شش سال از زمان افتتاح کانال تأمین میشود.
اردوغان با اشاره به امتیازات ویژۀ این پروژه به شدت و تمام قد از آن دفاع کرده و میگوید نقش ترکیه با احداث این کانال در منطقه بیش از پیش آشکار خواهد شد.
بر اساس آمار و ارقام منتشر شده طول کانال استانبول ۴۵ کیلومتر و عرض آن بین ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ متر با عمق ۲۵ متر دریای سیاه را به دریای مرمره وصل میکند.
قرار است کانال تا سال ۲۰۲۳ به شکل ضربتی آماده شود. ترکیه با این کار بخش عمدهای از عبور و مرور اروپا، جنوب غربی ارواسیا به مدیترانه را در کنترل خود داشته و از ترانزیت ۲۰۰ هزار کشتی در سال عوارض دریافت خواهد کرد.
بر این اساس کشتیهای اوکراینی، بلغاری، گرجی و روسیه به جای استفاده از تنگه بسفر از کانال استانبول استفاده خواهند کرد.
"اوران کوز" خبرنگار خبرگزاری فرانسه در گزارشی از مراسم افتتاح پروژه کانال استانبول مینویسد:
اردوغان رئیس جمهور ترکیه با گذاشتن سنگ اول یکی از شش گذرگاه کانال، عملیات اجرایی آنچه او پروژه دیوانه خود میخواند، علیرغم اشتیاق مردم آغاز کرد.
او خطاب به جمعیت حاضر که بخش عمدهای از آنان را مخالفان با در دست داشتن پلاکاردهای اعتراضی تشکیل میدادند، گفت: این مراسم برای افتتاح یک چشمه نیست بلکه تاج جواهر پروژههایی است که در آینده افتخار ترکیه خواهند شد. در واقع این کانال حسادت جهانیان را بر میانگیزد.
او ادامه داد: ترافیک در تنگه بسفر بیش از حد بالاست و کشتیها چند روز باید برای عبور صبر کنند، عبور و مرور کشتیهای بزرگ تجاری از آن دشوار است و هر آن ممکن است به تصادف یا حادثه منجر شود. تنها راه حل یافتن مسیر دیگری است.
در ادامۀ گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است افکار عمومی به خصوص شهردار استانبول سخنان رئیسجمهور را بر نمیتابد به گونهای که در مراسم افتتاح پروژه بسیاری از طرفداران محیط زیست مخالفت خود با این طرح را اعلام کردند.
یکی از کارشناسان مخالف طرح در این زمینه گفت: متاسفانه حفر کانال در یک منطقه جنگلی است که فضای سبز آن بر اثر اجرای کانال از بین خواهد رفت. منابع آب شیرین شهروندان از این محل تامین میشود که از قرن ۱۷ تا کنون با سیستم آب شهری پیوند خورده است.
وی ادامه داد: احداث کانال تعادل طبیعی جریانهای متقابل بین دریای سیاه و مرمره را برهم زده و دریای مرمره با آلودگی بیش از حد مواجه میشود.
اوران کوز در پایان این گزارش یادآور میشود: اگرچه اردوغان پس از دو دهه فرمانروایی بر ترکیه میخواهد چشمهای خود را بر واقعیتهای مطرح شده از سوی مخالفان این طرح ببندد.
او با صدای بلند در مراسم افتتاحیه اعلام کرد از نظر وی این پروژه دوستدارترین پروژه محیط زیستی است که ترکیه به خود دیده است. اما دوستداران محیط زیست در همان مراسم پا را فراتر گذاشته و گفتند این کانال مصنوعی مانند یک سیفون آبهای دریای سیاه را به صورت مکش به دریای مدیترانه خواهد ریخت و جز آلودگی زیست محیطی ارمغانی برای مردم ترکیه نخواهد داشت.