به گزارش گروه بینالملل مانا، جدیدترین گزارش موسسه Maritime Strategies International (MSI) درباره سفارش ساخت کشتیهای جدید در سال ۲۰۲۵ نشان میدهد که روند سفارشها در نیمه اول سال جاری مشابه سال ۲۰۲۴ بوده، اما با تفاوتهایی. این تغییرات تحت تأثیر پیشنهاد نماینده تجاری آمریکا (USTR) شکل گرفتهاند که قرار است بر کشتیهای ساخت چین که به بنادر آمریکا وارد میشوند، عوارض وضع شود.
با این وجود، سفارش کشتیهای کانتینری همچنان در سطح بالای سالهای اخیر ادامه یافت و حدود نیمی از کل سفارشها را تشکیل داد. اما وضعیت برای سایر بخشهای حملونقل دریایی متفاوت بود؛ بهطوری که حجم سفارش تانکرها حدود دو سوم و سفارش کشتیهای فله خشک و گازسوز حدود ۸۰ درصد کاهش یافته است.
کاهش حجم قراردادهای ساخت کشتی در ۲۰۲۵
آدام کنت، مدیرعامل موسسه MSI، در اینباره اظهار داشت: «بهطور کلی، حجم قراردادهای سفارش ساخت کشتی در سال جاری کاهش چشمگیری داشته است. به نظر میرسد آشفتگیهای ژئوپلیتیکی موجب شده برخی مالکان کشتی منتظر بمانند و از ثبت سفارش جدید خودداری کنند. همچنین در نیمه اول سال شاهد کاهش قیمت در بخشهای مختلف کشتیرانی و ساخت کشتیهای جدید بودهایم. این عوامل باعث شده مالکان عقبنشینی کرده و منتظر ثبات شرایط بمانند.»
وی افزود: «با این حال، کربنزدایی در بخش کشتیهای کانتینری و کروز در حال اثرگذاری است، بهطوریکه حدود ۵۰ درصد از کشتیهای سفارش دادهشده در نیمه اول سال، دوگانهسوز بودهاند.»
تأثیر پیشنهاد USTR بر کشتیسازی چین
کنت ادامه داد: «بر اساس دادههای MSI، در نیمه اول سال ۲۰۲۵، سفارش ساخت کشتی در یاردهای چینی بهشدت کاهش یافته و تنها حدود یکسوم از کل سفارشهای جدید را تشکیل میدهد؛ در حالیکه این رقم در سال گذشته ۷۰ درصد بود.»
وی با اشاره به تأثیر سیاستهای آمریکا گفت: «این میزان کاهش، قابل توجه است. بخشی از آن احتمالاً تحت تأثیر سیاستهای USTR بوده، اما به نظر میرسد باید به کمبود تقاضا در بخشهایی مانند کشتیهای فلهبر خشک نیز توجه داشت.»
به گفته وی، طرحهای اولیه USTR که اوایل سال جاری ارائه شد، پس از مشورت با فعالان صنعت و دریافت انتقادات، تعدیل شد و اکنون بیشتر بر کشتیهای تحت مدیریت شرکتهای چینی تمرکز دارد، نه صرفاً هر کشتی ساخت چین.
مزیت برای یاردهای کرهای و ژاپنی
کنت در ادامه تصریح کرد: «بدون شک، اجرای برنامههای USTR خبر خوبی برای کشتیسازان کرهای و ژاپنی است. کشتیهای ساخت چین بهطور سنتی قیمتهای پایینتری نسبت به همتایان ژاپنی و کرهای خود دارند، اما اگر این کشتیها با هزینههای اقتصادی مضاعف همراه باشند، مالکان تمایلی به خرید آنها نخواهند داشت.»
وی افزود: «کشتیسازان کرهای و ژاپنی اکنون در موقعیتی قرار دارند که میتوانند از سیاستهای حمایتی دولتهای آمریکا و هند بهرهمند شوند. برای نمونه، شرکت هانوا کرهجنوبی در کشتیسازی فیلادلفیا در آمریکا سرمایهگذاری کرده و شرکت اچدی هیوندای با کشتیسازی کوچین هند وارد همکاری مشترک شده است. به نظر میرسد سادهترین راه برای موفقیت در کشتیسازی، مشارکت یا مالکیت مشترک با یاردهایی است که ریشه در کره و ژاپن دارند.»
پیشبینی سفارشها در نیمه دوم ۲۰۲۵ و سال ۲۰۲۶
براساس گزارش MSI، انتظار میرود نیمه دوم سال ۲۰۲۵ نیز روندی مشابه نیمه اول داشته باشد. در مجموع حدود ۶۰ میلیون تن کشتی جدید سفارش داده خواهد شد که سهم عمده آن همچنان مربوط به کشتیهای کانتینری است. در مقابل، سفارش کشتیهای فله خشک، تانکرها و گازبرها در سطح پایین باقی خواهد ماند.
کنت در پایان گفت: «پیشبینی ما این است که در سال ۲۰۲۶، تعداد قراردادهای جدید حتی بیشتر کاهش یابد. البته با توجه به رشد مداوم و غیرمنتظره سفارشهای کشتیهای کانتینری در سالهای اخیر، ممکن است این بخش همچنان با تقاضای بالا روبهرو باشد. بنابراین صحبت از کاهش چشمگیر سفارش در این بخش، منطقی نیست.»