هرج‌ومرج در بازار‌ها با اعمال تعرفه‌های سنگین و جاه‌طلبانه ترامپ بر کشور‌ها

اختصاصی مانا- در حالی که ترامپ برنامه‌های خود را برای تغییر نظم اقتصاد جهانی با بالاترین نرخ تعرفه‌ها – که از اوایل دهه ۱۹۳۰ تاکنون بی‌سابقه است – پیش می‌برد، اکثر کشور‌ها راهی جز مذاکره برای رهایی از شرایط حاضر پیش روی خود نمی‌بینند. تعرفه‌های جدید شامل ۳۵ درصد عوارض بر بسیاری از کالا‌ها از کانادا، ۵۰ درصد برای برزیل و ۲۰ درصد برای تایوان است که اعلام کرده این نرخ موقتی است و انتظار می‌رود به رقم پایین‌تری برسد. سوئیس که از تعرفه‌های ۳۹ درصدی شوکه شده، به دنبال مذاکرات بیشتر است، همان‌طور که هند با نرخ ۲۵ درصدی به دنبال مذاکره است. این در حالی است که نمایندگان چین و آمریکا خود را برای مذاکره جدید جهت اعلام تنفس و توقف تعرفه‌های جدید آماده می‌کنند. مذاکره‌کنندگان کانادایی نیز گفتند رسیدن به توافق با ایالات متحده هنوز ممکن است چند هفته طول بکشد.

سقوط بازار سهام آمریکا و اروپا اجرای دستور رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اعمال نرخ‌های بالاتر عوارض واردات، از ۱۰ درصد تا ۴۱ درصد، برای ۶۹ شریک تجاری از یک هفته دیگر آغاز می‌شود. این حرکت نرخ تعرفه مؤثر ایالات متحده را از ۲.۳ درصد در سال گذشته به حدود ۱۸ درصد می‌رساند. همان‌گونه که اشاره شد، با اعلام موج جدید تعرفه‌های ترامپ، اقتصاد آمریکا نیز از گزند این تعرفه‌ها در امان نماند و سهام ایالات متحده در تاریخ اول آگوست سقوط کرد. در این میان، میانگین صنعتی داو جونز با ۱.۲۳ درصد کاهش، S&P ۵۰۰ با ۱.۶ درصد کاهش و Nasdaq Composite با ۲.۲۴ درصد کاهش مواجه شدند. به‌طور کلی، سهام جهانی افت کرد و شاخص‌های بورس اروپا نیز به‌طور میانگین روز جمعه ۱.۸۹ درصد سقوط کردند. از سوی دیگر، بازار‌ها به گزارش ناامیدکننده اشتغال آمریکا واکنش نشان دادند. داده‌ها نشان می‌دهد رشد اشتغال ایالات متحده در ماه جولای بیش از حد انتظار کاهش یافته است، در حالی که داده‌های ماه قبل نیز به‌شدت کاهش یافته بود که نشان‌دهنده کندی بازار کار است.

اعمال تعرفه‌ها از تاریخ ۷ آگوست

تعرفه‌های جدید ترامپ عدم قطعیت بیشتری ایجاد کرده است و بسیاری از جزئیات آن هنوز نامشخص است. یک مقام کاخ سفید گفت قرار است این تعرفه‌ها از تاریخ ۷ آگوست به وقت گرینویچ اعمال شوند. مقامات دولت ترامپ از رویکرد رئیس‌جمهور دفاع کردند. استفان میران، رئیس شورای مشاوران اقتصادی، در گفت‌و‌گو با CNBC گفت: «اعلام تعرفه‌های جدید و عدم قطعیت در رابطه با تعرفه‌ها، برای به دست آوردن اهرمی که رئیس‌جمهور بتواند با آن شرایط انجام معاملات تجاری را ایجاد کند، حیاتی بود.»

مقامات اتحادیه اروپا اعلام کردند که اتحادیه اروپا – که هفته پیش با ترامپ به توافق چارچوبی دست یافته – هنوز منتظر دستورات بیشتر ترامپ برای اجرای معافیت‌های توافق‌شده، از جمله در مورد خودرو و هواپیما است. آنان می‌گویند آخرین دستورات اجرایی این موارد را پوشش نمی‌دهد. از سوی دیگر، مشخص نیست که دولت آمریکا چگونه قصد دارد محدودیت‌های حمل‌ونقل را تعریف و نظارت کند، محدودیت‌هایی که تهدید می‌کند ۴۰ درصد عوارض بر هر صادرکننده‌ای که سعی در پنهان کردن مبدأ کالا‌های مشمول تعرفه بالاتر داشته باشد، وضع شود. اعمال تعرفه‌های ترامپ در حالی صورت می‌گیرد که شواهدی مبنی بر آغاز افزایش قیمت‌ها توسط این اقدامات وجود دارد. داده‌های وزارت بازرگانی ایالات متحده که روز پنجشنبه منتشر شد، نشان می‌دهد قیمت تجهیزات بادوام خانگی در ماه ژوئن ۱.۳ درصد افزایش یافته است که بزرگ‌ترین افزایش از مارس ۲۰۲۲ تاکنون است.

برنده‌ای وجود ندارد؟

برخی از کشور‌هایی که با تعرفه‌های سنگین مواجه شده‌اند، اعلام کرده‌اند که به امید دریافت نرخ پایین‌تر، به دنبال مذاکره با ایالات متحده هستند. سوئیس اعلام کرده برای دستیابی به راه‌حل مذاکره‌ای با ایالات متحده تلاش خواهد کرد. ژان فیلیپ کوهل، معاون شرکت Swissmem – نماینده صنایع مهندسی مکانیک و برق سوئیس – گفت: «این یک شوک عظیم برای صنعت صادرات و کل کشور است. ما واقعاً متحیر هستیم.»

پارکس تائو، وزیر تجارت آفریقای جنوبی نیز گفت به دنبال مداخلات واقعی و عملی برای دفاع از مشاغل و اقتصاد در برابر تعرفه ۳۰ درصدی ایالات متحده است. در این میان، کشور‌های جنوب شرقی آسیا پس از اعمال تعرفه‌های ایالات متحده بر صادراتشان با نرخ حدود ۱۹ درصد، نفس راحتی کشیدند.

پیچای چونهاواجیرا، معاون نخست‌وزیر و وزیر دارایی تایلند گفت: «این اقدام به حفظ رقابت‌پذیری تایلند در صحنه جهانی کمک می‌کند، اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش داده و در را به روی رشد اقتصادی، افزایش درآمد و فرصت‌های جدید باز می‌کند. کاهش تعرفه‌ها از ۳۶ درصد به ۱۹ درصد به اقتصاد کشورم کمک خواهد کرد.»

دان فارل، وزیر تجارت استرالیا نیز تأکید کرد که پس از تعیین حداقل نرخ تعرفه ۱۰ درصدی برای استرالیا توسط ترامپ، محصولات استرالیایی می‌توانند در بازار ایالات متحده رقابتی‌تر شوند، به کسب‌وکار‌ها کمک کنند و صادرات خود را افزایش دهند.

اما تحلیلگران و صاحبان کسب‌وکار معتقدند که تأثیر رژیم تجاری جدید ترامپ بر رشد اقتصادی مثبت نخواهد بود. توماس راپف، رئیس اتاق مشترک سنگاپور و مدیر سرمایه‌گذاری آسیا در بانک VP، اظهار داشت: «هیچ برنده واقعی در مناقشات تجاری وجود ندارد. با وجود اینکه برخی کشور‌ها شرایط بهتری به دست آورده‌اند، اما در نهایت تأثیر کلی منفی است.»

منابع: TBS News - Reuters

ترجمه و اقتباس: بهاره قهرمانی