توسعه بنادر هوشمند در بندر انزلی و بندر‌ عباس

مجید خلخالی کارشناس ارشد هوش مصنوعی در گفت‌وگو با مانا درباره نقش هوش مصنوعی در صنعت دریانوردی بیان کرد: هوش مصنوعی می‌تواند در صنعت دریایی و مدیریت بنادر نقش مهمی ایفا کند. این تکنولوژی می‌تواند به بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها و افزایش امنیت عملیات کمک کند.

وی افزود: برخی از نقش‌های کلیدی هوش مصنوعی در این حوزه شامل مواردی مانند کنترل ترافیک دریایی، پیش‌بینی شرایط آب و هوا، بهینه‌سازی بارگیری و باربری، نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه، مدیریت انرژی و کاهش آلودگی است.

خلخالی درباره کمک هوش مصنوعی به مدیریت ترافیک دریایی گفت: هوش مصنوعی می‌تواند داده‌هایی که از طریق جی پی اس کشتی‌ها دریافت می‌کند و در آن الگوهای حرکتی تحلیل می‌شوند را به کار گیرد و از این تحلیل‌ها برای بهینه‌سازی مسیرهای کشتی‌ها، کاهش تصادفات در مناطق پر تردد و مدیریت بهتر ترافیک دریایی استفاده کند.

وی ادامه داد: هوش مصنوعی قادر است پیش‌بینی‌های دقیقی از شرایط آب و هوایی دریایی انجام دهد. این پیش‌بینی‌ به کشتی‌ها اجازه می‌دهد که مسیر خود را بر اساس شرایط آب و هوایی بهینه کنند و از تهدیدهای احتمالی جلوگیری کنند.

این کارشناس هوش مصنوعی توضیح داد: هوش مصنوعی می‌تواند الگوریتم‌هایی که به تعیین بهترین روش بارگیری و باربری کمک کند را طراحی کند. این الگوریتم‌ها می‌توانند وزن، حجم و توزیع بار را به گونه‌ای بهینه کنند که به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی‌ها کمک کند.

وی افزود: هوش مصنوعی می‌تواند داده‌های حسگرهای نصب شده روی کشتی‌ها یا تجهیزات نصب شده روی بنادر را تحلیل کند و نیاز به تعمیرات را پیش‌بینی کند. این موضوع منجر به کاهش زمان توقف و افزایش عمر مفید تجهیزات می‌شود.

خلخالی گفت: هوش مصنوعی می‌تواند در بهینه‌سازی مصرف سوخت کشتی‌ها و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نقش داشته باشد. این تکنولوژی به کشتی‌ها اجازه می‌دهد تا مسیرهایی با کمترین مصرف سوخت را انتخاب کنند.

وی درباره میزان تأثیر هوش مصنوعی در بهبود روند بارگیری و حمل‌و‌نقل دریایی بیان کرد: هوش مصنوعی به‌طور قابل توجهی در بهبود روند بارگیری و حمل‌و‌نقل دریایی مؤثر است. این تأثیرات شامل بهنیه‌سازی زنجیرۀ تامین است. هوش مصنوعی می‌تواند داده‌های ورودی از منابع مختلفی مثل شبکه حمل‌و‌نقل، سیستم‌های مدیریت بنادر و سیستم‌های پیگیری کشتی‌ها را تحلیل کرده و زمینه تصمیم‌گیری بهتر را فراهم کند.

این کارشناس هوش مصنوعی افزود: کاهش زمان بارگیری و باربری، استفاده از ربات‌ها و سیستم‌های خودکار تحت کنترل هوش مصنوعی می‌تواند فرآیندهای بارگیری و باربری را شتاب ببخشد و خطای انسانی را کاهش دهد.

وی ادامه داد: هوش مصنوعی می‌تواند به پیش‌بینی تقاضای بار دریایی کمک کند. به بنادر اجازه می‌دهد تا ظرفیت‌های خود را بر اساس نیازهای واقعی بهینه کنند. همچنین با استفاده از هوش مصنوعی می‌توانیم مصرف سوخت، هزینه‌های نگهداری و عملیاتی را کاهش دهیم.

بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها به کمک هوش مصنوعی

خلخالی توضیح داد: سیستم‌های هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند ارتباط بین کشتی‌ها، بنادر و مرکز مدیریت را ترکیب کنند و از تأخیرهای عملیاتی جلوگیری کنند. به‌طور کلی می‌توان گفت هوش مصنوعی می‌تواند به بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها در حمل و نقل دریایی کمک کند.

وی افزود: در صنایع پیشرفته ماشین‌های خودکار و سیستم‌های هوشمند تحت کنترل هوش مصنوعی، به‌عنوان ابزارهای اصلی در بارگیری و باربری استفاده می‌شوند.

این کارشناس هوش مصنوعی درباره اقدامات ایران برای استفاده از هوش مصنوعی در صنعت دریانوردی بیان کرد: ایران در سال‌های اخیر تلاش‌های چشمگیری برای استفاده از هوش مصنوعی در صنعت دریایی و مدیریت مناطق انجام داده است که می‌توان به توسعه بنادر هوشمند در مناطقی مانند بندر انزلی و بندر عباس اشاره کرد.

وی افزود: این بنادر با استفاده از مدیریتی مبتنی بر AI به بهینه‌سازی عملیات بارگیری و باربری، مدیریت ترافیک دریایی و کاهش زمان توقف کشتی‌ها و استفاده از سیستم‌های مدیریت تقاضا کمک می‌کنند.

خلخالی بیان کرد: سازمان بنادر و کشتیرانی ایران سیستم‎هایی را برای پیش‌بینی تقاضای بار دریایی به کار گرفته است. این سیستم‌ها با تحلیل داده‌های تاریخی و شرایط فعلی به برنامه‌ریزی بهتر برای کاهش تأخیرها کمک می‌کنند.

وی اضافه کرد: در برخی بنادر ایران، سیستم‌های ارتباطی مبتنی بر چت‌بات‌های هوش مصنوعی را برای ارائه خدمات به کشتی‌ها و کارکنان بنادر راه‌اندازی کرده‌اند. این چت‌بات‌ها می‌توانند به سؤالات مربوط به وضعیت بارگیری، مسیریابی و شرایط آب وهوایی جواب دهند.

این کارشناس هوش مصنوعی اضافه کرد: برای ارتباط هوشمند با کشتی‌ها در برخی بنادر ایران از سیستم‌های ارتباطی مبتنی بر AI در راستای هماهنگی با کشتی‌ها و کاهش زمان توقف در بنادر استفاده می‌شود. این سیستم‌های اطلاعاتی می‌توانند موقعیت کشتی‌ها، وضعیت بارگیری و شرایط آب و هوایی را به صورت واقعی ارائه دهند.

وی ادامه داد: کشور ایران در حال توسعه سیستم‌های مدیریتی است که از طریق تحویل داده‌های بزرگ که بیگ دیتاها نامیده می‌شوند به کمک هوش مصنوعی، عملیات بنادر بهینه‌سازی شوند. این سیستم‌ها به مدیریت بهتر فضا، ظرفیت و منابع بنادر کمک شایانی می‌کنند.

خلخالی توضیح داد: با توجه به پیشرفت‌های فنّاوری، ایران در حال اتخاذ راهکارهایی است که با استفاده از هوش مصنوعی بتواند در صنعت دریایی و مدیریت بنادر از این تکنولوژی استفاده کند. این اقدامات به ارتقای کارایی و افزایش رقابت‌پذیری آنها در بازار بین‌المللی حمل و نقل دریایی کمک می‌کند.

وی در خاتمه پیشنهاداتی برای بهبود شرایط در آینده مطرح کرد و گفت: توسعه سیستم‌های خودکار برای بارگیری و باربری در چند بندر باید در دستور کار قرار گیرد. در حال حاضر از سیستم هوش مصنوعی و تکنولوژی جدید استفاده می‌شود ولی به‌طور خاص و کامل نیست. امیدواریم با سرمایه‌گذاری‌هایی که در این زمینه انجام می‌شود، بتوانیم شاهد این باشیم که 100 درصد کارها توسط هوش مصنوعی انجام شود.

وی افزود: استفاده از سیستم‌های هوشمند برای مدیریت ترافیک دریایی، بهبود فنّاوری‌های ان ال پی یا زبان‌های طبیعی برای خدمات ارتباطی بهتر با کشتی‌ها و کارکنان بنادر -منظور چت بات‌ها هستند- مفید هستند و با ادامه این روند، کشورمان می‌تواند به یکی از کشورهای پیشرو در استفاده از هوش مصنوعی در صنعت دریایی تبدیل شود.