اختصاصی مانا - چندی پیش در وبیناری که توسط بخش آموزش مؤسسه لویدز رجیستر برگزار شد، پیرامون کاربردهای بالقوه انرژی هستهای در صنعت کشتیرانی بحث و بررسی زیادی انجام گرفت. در این وبینار، تحقیقات انجام شده در زمینه سوختهای جایگزین در صنعت کشتیرانی از نظر میزان تولید، قابل دسترس بودن، مزایا و معایب، و کاهش هرچه بیشتر میزان کربن توسط کارشناسان بررسی شد. نتایج حاصله نشان داد که انرژی هستهای به عنوان منبع مستقیم انرژی در کشتیها و هم به عنوان منبع انرژی شناورهای فراساحلی و صنایع دریایی میتواند امتیازهای ویژهای نسبت به سایر سوختها داشته باشد.
همانطور که اشاره شد، انرژی هستهای هم به عنوان منبع انرژی برای کشتیها و هم به عنوان تأمینکننده انرژی برای تولید سوخت بدون کربن کاربردهای فراوانی دارد. برخلاف کشتیهای سنتی که با سوخت فسیلی کار میکنند، کشتیهای هستهای گازهای گلخانهای و آلایندههای بسیار کمتری منتشر میکنند. بدین ترتیب، این انرژی به عنوان گزینهای پاکتر و پایدارتر برای صنعت کشتیرانی قلمداد میشود. استفاده از انرژی هستهای در کشتیهای بزرگ اقیانوسپیما میتواند به کاهش ۹۸ درصدی انتشار معادل CO2 در مقایسه با سیستمهای مبتنی بر سوخت معمولی منجر شود.
یکی از مشکلات احتمالی در استفاده از پیشرانه هستهای، هزینه نصب آن است. البته از آنجا که این هزینه فقط یک بار صورت میگیرد و نصب یک راکتور میتواند برای تمام عمر مفید یک کشتی کافی باشد، به همین جهت هزینهها خودبهخود جبران میشود.
«دیوید اپلیارد»، سردبیر مهندسی هستهای بینالمللی، در این وبینار گفت: بیش از ۷۰۰ راکتور هستهای در حال حاضر در محیط دریایی مستقر شدهاند و برخلاف تصور عمومی، داراییهای هستهای اکنون در بازههای زمانی کوتاهمدت و بلندمدت در دست توسعه هستند.
وی بر ایجاد سازمان دریایی انرژی هستهای (NEMO) در اوایل سال جاری میلادی و رشد سریع اعضای آن تأکید کرد. سازمان دریایی انرژی هستهای (NEMO) یک سازمان بینالمللی برای سهامداران درگیر در تمام جنبههای انرژی هستهای شناور و تحرک هستهای است. مأموریت NEMO این است که به راهحلهای انرژی هستهای شناور اجازه میدهد تا با بالاترین استانداردهای ایمنی، امنیت و عدالت زیستمحیطی به کار گرفته شوند.
وی همچنین بر نسل جدید راکتورهای هستهای که سادهتر، کوچکتر و ایمنتر هستند و میتوانند برای برآوردن نیازهای کشتیها و سایر داراییهای شناور طراحی شوند، تأکید کرد. انرژی هستهای به ویژه برای شناورهایی که نیاز دارند برای مدت طولانی بدون سوختگیری در دریا باشند یا برای پیشرانههای قدرتمند زیردریایی مناسب است. در حال حاضر، بیش از ۱۶۰ کشتی از ۲۰۰ راکتور هستهای کوچک نیرو میگیرند. اکثر آنها زیردریایی هستند، اما از یخشکن تا ناو هواپیمابر را شامل میشوند. انرژی هستهای به زیردریاییها اجازه میدهد تا حدود بیست سال بدون نیاز به سوختگیری کار کنند. این کار میتواند در کشتیهای تجاری نیز تداوم داشته باشد.
«کرستی گوگان»، مشاور انرژی پاک، به مزایای فراوان انرژی هستهای در صنعت دریایی اشاره کرد و گفت: این امر باعث صرفهجویی قابلتوجهی در زمان میشود و سوختگیری، در صورت نیاز، به ندرت انجام میشود. انرژی بیشتر باعث میشود کارایی زنجیره تأمین افزایش یابد. راکتورهای نسل ۴ تنها بخشی از یک اکوسیستم کاملاً جدید خواهند بود، ابتدا با خدمه بسیار آموزش دیده و متخصص اما در نهایت برای کار با حداقل دخالت انسان طراحی شده است.
«Sytske de Groot»، رئیس بخش معماری نیروی دریایی Allseas، نیز گفت: شرکتهایی که برخی از بزرگترین داراییهای دریایی در جهان را اداره میکنند، به طور فعال انرژی هستهای را در نظر دارند. او توضیح داد که راکتورها طوری با ایمنی کامل طراحی خواهند شد که هیچ ماده قابل نفوذی نتواند در صورت بروز حادثه از بین برود. آنها نه ذوب میشوند و نه تحت گرمای شدید منفجر میشوند. این الزام وجود خواهد داشت که در صورت بروز حادثه، چیزی باقی نماند که در آینده خطری ایجاد کند.
وی در ادامه تأکید کرد که میتوان تا حدود سال ۲۰۳۰ میلادی یک بارج شناور برق هستهای را در یک کارخانه کشتیسازی پیشبینی کرده و برای تأمین انرژی یک شهر، یک کارخانه صنعتی یا تأمین انرژی لازم برای توسعه سوختهای بدون کربن برای کشتیرانی مستقر کرد.
اولین نیروگاههای هستهای تجاری در دهه ۱۹۵۰ شروع به کار کرد. انرژی هستهای در حال حاضر حدود ۹ درصد از برق جهان را از حدود ۴۴۰ راکتور برق و حدود یکچهارم برق کمکربن جهان را تأمین میکند.
انرژی هستهای برعکس کشتیهای تجاری گزینه مناسبی برای کشتیهای مسافربری نیست، زیرا لنگر انداختن کشتیهایی که با سوخت هستهای کار میکنند در بندرگاهها میتواند دشوار باشد، زیرا مدارک خاصی لازم است. همچنین مسافران باید درباره اینکه در مواقع اضطراری چه کاری انجام دهند آموزش ببینند. در این راستا، برخی کشورها مانند نیوزیلند ورود کشتیهای هستهای به آبهای خود را ممنوع کردهاند.
در پایان، شرکتکنندگان موافقت کردند که در مورد جدول زمانی عدم اطمینان وجود دارد و با تأکید دوباره بر اهمیت NEMO و همچنین اقدام آژانس بینالمللی انرژی برای راهاندازی یک نهاد جدید برای استقرار امن و ایمن برنامههای هستهای غیر نظامی صلحآمیز در دریا اشاره شد. بر این اساس، فنّاوری اتمی دارای مجوز برای کاربرد در دریا در سال ۲۰۲۵ میلادی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد.
در پایان باید گفت نیروی محرکه هستهای اساساً هزینههای سرمایهای و عملیاتی کشتیهای تجاری اقیانوسپیما را تغییر میدهد و به طور بالقوه عملیات آنها را سودآورتر میکند.
نویسنده: Paul Bartlett
مترجم: بهاره قهرمانی
منبع: tradewindsnews