به گزارش گروه بین الملل مانا، در اواخر سال 2016، عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان، در پی توافق اوپک مبنی بر کاهش عرضه نفت، موافقت کرد که تولید خود را به میزان 490 هزار بشکه در روز کاهش دهد و این امر از ژانویه 2017 اجرایی شد. با وجود این، با توجه به ریسکهایی که در کفه عرضه به وجود آمد (بهطور قابل توجه موضوع ایران و ونزوئلا) و افزایش قیمت نفت، در ماه ژوئن 2018 سازمان اوپک در توافقی آغاز افزایش تولید را اعلام کرد و منجر به آن شد که پیشبینیهای مربوط به عرضه نفت خام عربستان سعودی در فرصت باقی مانده از سال 2018 افزایش یابد.
ریشه کن شدن جریان توافق عربستان سعودی در طرح کاهش تولید اوپک در رأس هرم قرار داشت چرا که در سال 2017 به طور میانگین بیش از 120 درصد با توافق صورت گرفته انطباق داشت. در سال 2017، تولید این کشور با کاهش چهار درصدی نسبت به سال 2016 به سطح 10 میلیون بشکه در روز رسید و در عین حال صادرات این کشور نیز با 9 درصد کاهش به هفت میلیون بشکه در روز رسید. در آغاز، تعهد اندک سایر تولیدکنندگان (همچون عراق) به طرح کاهش عرضه منجر به آن شد که میزان انطباق اعضای اوپک با توافق صورت گرفته در بازه زمانی سه ماهه اول تا سوم سال 2017 به طورمیانگین حدود 90 درصد بود اما با نزدیک شدن به پایان سال 2017، کاهش تولید برنامهریزی نشده در ونزوئلا و کاهش نسبتاً کمتری در آنگولا سطح انطباق اعضای اوپک را به بالای 100 درصد رساند و قیمت نفت شروع به افزایش کرد با ادامه بحران ونزوئلا و تصمیم آمریکا برای اعمال مجدد تحریمهای ثانویه علیه ایران، در ماه مه 2018 قیمت نفت خام برنت در مقایسه با سال 2017 افزایش 55 درصدی داشت و به 78 دلار در بشکه رسید.
آماده سازی برای افزایش تولید
در میان نگرانیهای مربوط به تنشهای بازار جهانی نفت، در نشست 22 ژوئن اوپک توافق شد که کل انطباق طرفین امضاءکننده توافق (که در ماه آوریل 2018 به 140 درصد رسیده بود) برای افزایش تولید باید به 100 درصد کاهش یابد تا کسری 0.5 تا یک میلیون بشکه در روز تا پایان سال 2018 جبران شود. با توجه به اینکه اغلب امضاءکنندگان توافق به جز عربستان سعودی ( به استثنای روسیه، کویت، امارات متحده و عراق) ظرفیت ذخیره اندکی دارند، این حکومت سلطنتی با ظرفیت ذخیره دو میلیون بشکه در روز بیش از نیمی از کل ظرفیت ذخیره در جهان را دارد. در نتیجه منطقی است که برای جبران جای خالی به وجود آمده در زمینه تولید نفت از این کشور خواسته شود سقف تعیین شده 10.05 میلیون بشکه در روز بشکند و از آن فراتر رود.
باز کردن شیرهای تولید
با توجه به فشارهایی که برای جلوگیری از سختتر شدن شرایط بازارهای نفتی از سوی کشورهای مختلف، به ویژه از سوی ایالات متحده، اعمال میشد، عربستان سعودی به سرعت برای افزایش عرضه تحریک شد. این کشور اعلام کرد که تولیدش در ماه ژوئن به 10.5 میلیون بشکه در روز رسید. به این ترتیب سطح تولید عربستان به زمان پیش از اجرای طرح کاهش عرضه بازگشت و همچنین برنامه این کشور ادامه افزایش تولید و رسیدن به سطح 10.8 میلیون بشکه در ماه ژوئیه بود. برخی از برآوردها حاکی از آن است که محمولههای نفت خام عربستان سعودی در ماه ژوئن به 7.6 میلیون بشکه در روز رسیده که نسبت به مدت مشابه سال 2017 رشد 10 درصدی داشته و با توجه به پیشبینی ادامه روند رشد تولید، پیشبینی میشود در سال 2018 صادرات این کشور رشد 6 درصدی داشته باشد. اگرچه این امر برای تجارت نفت جهانی مفید است اما با توجه به بحران ونزوئلا، ایران و اخیراً لیبی نمیتوان به طور قطع برآورد کرد که این کشور تا چه حد قدرت جبران کاهش عرضه در بازار را دارد.
در نتیجه در نیمه دوم سال 2018 شاهد افزایش چشمگیر تولید و صادرات نفت خام عربستان سعودی خواهیم بود تا به این طریق افت عرضه ونزوئلا و جای خالی ایران را در بازار جبران کند. با وجود این در نهایت، اثر این موضوع بر بازار تانکر به شدت در گرو توسعه روابط ژئوپلیتکی مناطق مختلف است.