پنج حقیقت درباره بازیافت شناورها

به گزارش گروه بین الملل مانا، علی رغم آنکه صنعت بازیافت سالانه تناژ بسیاری را به خود اختصاص می‌دهد، کشور‌های آسیای جنوبی در خصوص زیست پذیری اصول آن در محیط مردد هستند. این امر خود با هدف استفاده مجدد هر آنچه عمرش روبه پایان است، تحقق می‌یابد و به پایداری محیط زیست بدون وارد کردن خسارات کمک شایانی می‌کند. حال باید دید این هدف چه میزان با عمل همسو است. در این نوشتار پنج حقیقت که ارتباط معنادار صنعت بازیافت شناور‌ها را با محیط زیست و اجتماع نشان می‌دهد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۱. بازیافت؛ نقطه قوتی برای اقتصاد محلی
صنعت بازیافت شناور در آسیای جنوبی با بازار‌های پایین دستی برای کالا‌های دست دوم شامل ماشین آلات، تجهیزات، قطعات الکتریکی، اسباب دکوراتیو خانه، مبلمان و اقلام سخت افزاری در ارتباط است. به بیانی دیگر بازده حاصل از یارد‌های بازیافت شناور را می‌توان به عنوان ورودی در صنایع کوچک برای نوکردن اقلام موجود در بازار‌های دست دوم دید که از مفهوم هم زیستی اکولوژی یا صنعتی حمایت می‌کند. در این میان، نقش ذخایر ذوب فولاد و تولید مجدد آن نیز که امکان استفاده و بهره مندی از اوراق آهنِ شناور‌هایی که عمر آن‌ها به پایان رسیده است را می‌دهد، نباید نادیده گرفت چراکه می‌توان از آن‌ها فرآورده‌های فولادی مانند میله، شمش، لوله و صفحات فلزی تولید کرد. صنعت محلی بازیافت با وجود یارد‌های بازیافت متعدد شناور‌ها پیشرفت کرده و اهرمی کلیدی برای تقویت اقتصاد محلی به شمار می‌آید، زیرا به نوسازی تجارت اقلام دست دوم، اوراق آهن آلات و ... کمک می‌کند.

۲. بازیافت به مثابه کارآفرینی
حقیقت دیگری که در خصوص صنعت بازیافت شناور‌ها و ارتباط آن با تولید مجدد فولاد و آهن آلات وجود دارد، ایجاد فرصت‌های شغلی است که از این طریق صد‌ها هزار نفر از مناطق حومه می‌توانند وارد اجتماع بزرگتری شده و مشغول به کار شوند. نیروی نیمه حرفه‌ای و معمول می‌تواند در پیاده کردن شناور خارج از گود فعالیت و برش صفحه‌های فولادی در یارد‌های اوراق و دیگر صنایع پایین دستی به کار گرفته شود.
بر اساس برآورد‌های بانک جهانی نیروی کار در هر کشوری با توجه به حجم اوراق شناور‌ها متفاوت است، اما در مجموع و به طور میانگین تعداد آن‌ها در یارد‌های بازیافت به هشت تا ۲۲ هزار و در زنجیره تامین، فروشگاه‌ها و ذخایر تولید مجدد فولاد به ۲۰۰ هزار نفر می‌رسد. 

۳. بازیافت؛ بازگشت فلزات اوراقی
اوراق فلز حاصل پیاده کردن شناور‌هایی است که عمر آن‌ها به پایان آمده و قطعات آهنی و غیرآهنی را دربرمی گیرد. اوراق آهنی رایجا به دو شکل انجام می‌شود: اوراق مجدد برای تولید دوباره و اوراق از طریق ذوب کردن. در یارد‌های اوراق شناور آسیای جنوبی، حدودا ۶۰ درصد وزن فولاد شامل صفحه‌های فلزی، میله، تیرآهن و میله‌های نبشی شناور که برای تولید دوباره به کار می‌رود از طریق اوراق مجدد به دست می‌آید. 
قطعات اوراق مجدد در مقایسه با ۴۰ درصد باقی مانده‌ای که از قطعات نامنظم و ناخالص تشکیل شده است، با قیمت مناسبی به فروش می‌رسد. تولیداتی که از اوراق مجدد حاصل آمده در صنایع ساخت و سازی کشور‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این درحالی است که اوراق از طریق ذوب در کارخانه‌های ذوب فلز با هدف تولید محصولات نهایی فولاد کاربرد دارد.
در آسیای جنوبی بازگشت فولاد حاصل از اوراق مجدد و ذوب در صنعت بازیافت شناور امری حیاتی است، زیرا بیش از نیمی از منابع فولاد بنگلادش از همین طریق تامین می‌شود. در پاکستان و هند نیز وضعیت مشابهی وجود دارد و اهمیت صنعت بازیافت شناور برای تبدیل منابع اوراق به آهن و فولاد بالاست. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۱ میلادی حدود ۶۸۸ هزار و ۲.۷ میلیون تن آهن اوراقی از طریق صنعت بازیافت به صنایع فولادساز به ترتیب در پاکستان و هند تزریق شد. در سطح جهانی و از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون هر ساله دست کم هفت میلیون تن فلز اوراقی در صنعت بازیافت تولید می‌شود. این آمار در سال ۲۰۱۲ میلادی به ۱۱ میلیون تن رسید و به دنبال افزایش حجم اوراق شناور‌ها رکورد زد.

۴. بازیافت؛ مکمل کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای 
اثر مثبت استفاده از فلز اوراقی برای تولید محصولات نهایی به جای استفاده از سنگ فلز را می‌توان در کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای دید. علت این امر کاهش انرژی مصرفی در تولید فولاد تا ۷۰ درصد است. افزون بر آن، نیاز به فلز حاصل از معادن از بین می‌رود و این امر نیز متقابلاً انتشار گاز‌های مضر گلخانه‌ای را به حداقل می‌رساند.
این امر یکی از مهمترین حقایق صنعت بازیافت شناور است که نقش پررنگی در پایداری زیست محیطی دارد، زیرا جهان به دنبال گرم‌تر شدن کره خاکی، تخریب لایه اوزون و تغییرات جوی درصدد یافتن راه‌هایی برای کربن زدایی اتمسفر است.

۵. بازیافت؛ ابزار کاهش آلودگی 
بازیافت فولاد اوراقی حاصل از شناور‌هایی که عمر آن‌ها به سر رسیده است در کاهش آلودگی آب و هوا نیز موثر است چرا که مصرف آب را کاهش می‌دهد. به بیانی دیگر، کاهش آلودگی هوا و آب از طریق استفاده کمتر از منابع برای تولید محصولات کارخانه‌ای محقق می‌شود.
برآورد‌های منتشر شده علمی نشان می‌دهد، تولید فولاد با استفاده از اوراق شناور در مقایسه با ساخت آن به کمک سنگ آهن، افت ۸۶ و ۷۶ درصدی آلودگی هوا و آب را به همراه دارد و همزمان میزان مصرف آب را ۴۰ درصد کاهش می‌دهد.
بررسی جنبه‌های صنعت بازیافت شناور در جهان خبر از اهمیت این صنعت برای محیط زیست و جوامع می‌دهد. با این حال، ابهاماتی در خصوص پیاده سازی شناور‌ها با هدف به کارگیری مجدد قطعات در برخی یارد‌های بازیافت شبه قاره وجود دارد. نوع پیاد سازی شناور‌ها عواقب خاص خود را بر محیط زیست و سلامت و ایمنی کارگران دارد. بنابراین، نیاز به ارتقا تاسیسات استاندارد باید مورد توجه مقامات در هر کشور قرار گیرد. 
در همین حین، برخورداری از برچسب HSE در برخی یارد‌ها با توجه به مناطق جغرافیایی نیز ملاک نهایی برای برآورد عملکرد یارد‌ها نیست چرا که بیش از نیمی از یارد‌های هند با هدف دریافت مجوز‌های کنوانسیون هنگ کنگ از موسسه بین المللی رده بندی، داوطلبانه نسبت به بهبود و ارتقا تاسیسات خود اقدام کردند.