از انتقاد استقبال می کنیم

آنچه که اقتصاد ایران را در لبه ناکارآمدی نگاه داشته عدم توجه کافی به بخش خصوصی است. این معضلی تاریخی است و جز در دورانی کوتاه و اتفاقا درخشان، بخش خصوصی مشارکتی اساسی در اقتصاد کشور نداشته و همواره صفحه دو دولت محسوب شده است. در این میان فعالین بخش خصوصی کوتاه نیامده اند و در جهت حفظ موقعیت شکننده خود تلاش کرده اند با همگرایی راه مذاکره و تعامل با دولت را باز نگاه دارند. تشکیل انجمن های صنفی و تشکل های حرفه ای از جمله این تلاش هاست. بخش خصوصی فعال در حوزه بنادر و دریا نیز از 65 سال پیش انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته را بنیاد نهاده تا همچنان بتوانند ذیل و یا کنار دست دولت به حیات خود ادامه دهد. این کنش های صنفی نشانه ای از امیدواری بخش خصوصی برای تغییر رویه ها و جهت های دولتی در آینده دور یا نزدیک است. با این حال در میان اعضای انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته هستند کسانی که به عملکرد آن انتقاد دارند و معتقدند انجمن در تعامل با دولت در موقعیت ضعف قرار دارد و باید با استفاده از ظرفیت های قانونی به شکل بهتری معضلات و مشکلات بخش را با دولت مطرح و حل و فصل کند. مجموعه این مباحث و انتخاب هیئت مدیره تازه انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته در اواخر مهرماه گذشته مانا را برآن داشت تا با مسعود پل مه رئیس هیئت مدیره سابق، که بار دیگر از سوی اعضای انجمن برای تصدی همان سمت انتخاب شده است گفتگویی تفصیلی داشته باشد که ماحصل آن را می خوانید.  

 

- در اولویت اول به نیازهای که در دوره قبل برای پیشبرد امور احساس کردیم خواهیم پرداخت. در آن دوره برنامه هایی تدوین و پیگیری شد که می بایست در مورد نتایج بدست آمده در پی اجرای آنها یک ارزیابی دوباره داشته باشیم. اما یکی از مباحثی که در دوره تازه قطعا آن را دنبال خواهیم کرد مبحث آموزش و تاثیرات آن بر حوزه کسب و کار و بخش دریا و بندر است. گسترش تعاملات صنفی با مراجع حاکمیتی از دیگر برنامه های ماست. ایجاد تعاملات بین المللی در صنف به منظور توسعه فعالیت های تجاری و در راستای توانمندسازی اعضا یک برنامه دیگر خواهد بود. البته موارد دیگری را نیز در نظر داریم که عمدتا مباحث داخلی است که برای پیگیری آنها نیازمند ایجاد تغییراتی در دبیر خانه انجمن هستیم چرا که با توجه به نیازهای جدیدی که صنف مطالبه می کند باید تغییرات نیز شکل بگیرد و حاصل شود. از جمله این تغییرات می توان به تحولات فیزیکی مانند ساختمان انجمن اشاره کرد. در عین حال تحول در حوزه پرسنلی را نیز دنبال خواهیم کرد.

 

- بدیهی است که تحولات اقتصادی داخلی و بین المللی یکی از پایه های شکل گیری نظامات صنفی است ما نیز می بایست همگام با این تحولات توانمندی سازمانی خود را ارتقا دهیم. بنابراین در تحولات نیروی انسانی به دنبال پاسخ گویی به نیازهای تازه سازمانی هستیم. همچنین به دنبال فعال تر شدن کمیته ها نیز هستیم. چرا که کمیته ها بازوان اجرایی انجمن هستند که موضوعات تخصصی صنف را مورد بررسی قرار می دهند و مشکلات را به صورت کارشناسی شده به هیئت مدیره انتقال می دهند. به طور قطع برای اینکه کمیته های قوی داشته باشیم که نیازهای صنف را به طور دقیق بررسی کند نیازمند حضور کارشناسان موظف و متخصص هستیم که به صورت تمام وقت در این کمیته ها بتوانند ارتباط نزدیکی با بخش های مختلف تخصصی انجمن ایجاد کنند و با پیگیری مشکلات و معضلات مبتلا به راهکارهای لازم را ارائه دهند.

 

 

- اعتقاد داریم که اگر نقد سازنده باشد به طور قطع ضامن موفقیت ما خواهد بود. اما باید یادآوری کنم که بسیاری از اعضای انجمن نسبت به عملکرد هیئت مدیره قبلی نظر مثبتی دارند. البته بدیهی است که در تمام فعالیت های صنفی و اجتماعی رضایت مندی صد درصدی حاصل نمی شود بنابراین آنچه که مهم است کسب رضایت مندی حداکثری منطبق با منطق و قواعد صحیحی بازی است. ما اعتقاد داریم که در دوره پیشین رضایت حداکثری را کسب کرده ایم. رویکردی که اعضا در آخرین مجمع منتهی به انتصاب اعضای جدید در پیش گرفتند شاهد این رضایت مندی است. چه آنکه اگر اعضای انجمن از عملکرد هیئت مدیره قبلی رضایت نداشتند 6 نفر از از آنها را برای عضویت در هیئت مدیره جدید مجددا انتخاب نمی کردند. به اعتقاد من چگونگی برگزاری مجمع اخیر و نحوه حضور اعضا در آن در طول تاریخ 65 ساله انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته بی نظیر بود. اعضای انجمن در تمامی بنادر شمالی و جنوبی کشور پراکنده هستند به همین دلیل معمولا اکثر آنها در مجامع ما شرکت نمی کنند اما این بار قریب به 65 درصد از اعضا در مجمع حاضر شدند که در نوع خود بی سابقه بود. از طرف دیگر و با توجه به این استقبال کم نظیر ما نیز باید تمام سعی و تلاش خود را با توجه به اولویت ها، نیازها و معضلات صنف برای مرتفع ساختن آنها به کار ببریم. یقینا ما نیز مانند همه در عملکردمان دارای نقص هستیم و اینطور نیست که مدعی باشیم که هر آنچه که فکرکردیم، تصمیم گرفتیم و اجرا کردیم وحی مُنزل بوده است. محتمل است که اشتباه هم کرده و حتی به بیراهه رفته باشیم. من اینجا این اذعان را به اعضای محترم صنف دارم که دوستان هر گاه احساس کردند هیئت مدیره نتوانسته توقعات و اهداف صنف جامه عمل بپوشاند به ما تذکر بدهند. من واقعا از دوستان منتقد تشکر می کنم که انتقادات خود را منتقل کردند ولی چه بهتر بود که این بزرگواران در همان مجمع حضور پیدا می کردند و از نزدیک با مسائل برخورد می کردند. البته باید تعاملاتمان را قدری گسترده کنیم که اینطور مسائل در جایگاه خود مطرح شود. اگر مسائل به شکل یکسویه و رسانه ای مطرح شود به طور قطع پاسخ مطلوب و مدللی نمی توانیم برای آن متصور شویم.

  

 

- به اعتقاد من در خلال سه سال گذشته ما با سازمان بنادر بهترین تعامل ممکن را در طول عمر صنفی انجمن داشته ایم. یکی از توافقاتی که با سازمان بنادر داشتیم که اجرایی هم شد این بود که سازمان بنادر هر تصمیمی را در حوزه مدیریت اجرایی بنادر و دریا اتخاذ کند حداقل با یک مهلت زمانی 45 روزه اجرایی شود. تا پیش از این توافق، سازمان با توجه به اختیارات قانونی سازمان های حاکمیتی، تصمیمات را فی المجلس برای اجرا ابلاغ می کرد که از فردای ابلاغ نیز باید اجرایی می شد. اما با مساعدت مدیران ارشد سازمان بنادر و دریانوردی بویژه مهندس سعید نژاد بخش نامه، دستورات و تصمیمات هر یک از حوزه های مسئولیتی و حاکمیتی با یک مهلت زمانی 45 روزه ابلاغ می شود. اکنون حوزه مدیریتی سازمان بنادر و دریانوردی با ما تعامل دارند و برای اتخاذ تصمیمات نظر انجمن را نیز کسب می کنند و اعضای هیئت مدیره انجمن در جلساتی که منتهی به تصمیم گیری می شود حضور فعالانه دارند. توافق دیگری که خوشبختانه با سازمان بنادر صورت گرفت در حوزه تعرفه ها است. در سنوات گذشته تعرفه و تعرفه گذاری امری یکسویه بود و سازمان در تعیین آن بیشتر منافع حاکمیتی خود را مد نظر قرار می داد که در نتیجه رقابت تقویت نمی شد و گسترش فعالیت های بندری از آن حاصل نمی شد. شاید در گذشته این شکل از کار توجیه داشت اما انجمن با تعامل سازنده ای که با مسئولین ذیربط ایجاد کرد بویژه با تغییری که در حوزه تعرفه ها صورت گرفت ودکتر سرایی قبول مسئولیت کردند شاهد هستیم که تعرفه ها جز در مواردی افزایش پیدا نکرده و حتی در برخی موارد روندی کاهشی را تجربه کرده است. یکی دیگر از مقولاتی که در فضای سازنده بین انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته و سازمان بنادر و دریانوردی شکل گرفت در حوزه مجوزها است. همانطور که می دانید بر اساس آیین نامه های تاسیس شرکت های مرتبط با بندر و دریا مدیران باید آموزش دیده باشند. آنها حسب قانون تعهد می دهند که در یک بازه زمانی مشخص این آموزش ها را پشت سر بگذارند. این در حالی است که ما در حوزه صنفی خودمان مدیران شایسته و پیشکسوتی داریم که بعضا تا 30 سال سابقه فعالیت حرفه ای دارند. ما در قدم اول توانستیم در توافق با سازمان بنادر ترتیبی فراهم کنیم تا برای بیش از 50 نفر از این عزیزان که عملا آیینه های آموزش هستند بدون نیاز به حضور در کلاس و... گواهینامه شایستگی صادر شود. در گامی دیگر در حوزه اجرایی با مدیران سازمان بنادر توافقی داشتیم که اگر متقاضی تاسیس شرکتی به این سازمان مراجعه کرد برای تعیین صلاحیت فنی و تخصصی وی را به انجمن ارجاع دهند. البته این مهم به این دلیل که نیازمند تغییر در آیین نامه تاسیس بود فعلا متوقف شده است اما در این زمینه و در حوزه تسهیل ضوابط، همکاری خوب و سازنده ای با امور شرکت های سازمان بنادر داریم. یکی دیگر از موضوعات فی مابین انجمن و سازمان بنادر که همیشه مورد توجه بوده پیگیری نیازهایی است که بنادر ما در حال و آینده دارند. این تعاملات را در کمیسیون و کار گروه هایی که به صورت مشخص و مستقل شکل گرفته مانند کارگروه های ترانزیت، کمیسیون ماده 20، کمیسیون ماده 3 و شورای عالی ترابری پیگیری کردیم و توانستیم با توافقاتی که طی مذاکرات صورت گرفت، نیازهایی را که در آن ملزومات حاکمیتی، منافع شرکت ها و اعضای انجمن لحاظ شده است مرتفع سازیم.

 

 

  

- من هم اعتقاد دارم که مالیات بر ارزش افزوده نباید در حوزه بنادر و دریا اخذ شود. به همین دلیل در دوره قبل پیگیری هایی را در این خصوص انجام دادیم. به ضرس قاطع اعلام می کنم در این زمینه بیش از هزاران ساعت کار کارشناسی، جلسات درون صنفی، جلسات با مدیران سازمان بنادر و مدیران ارشد وزارت اقتصاد و دارایی برگزار کرده ایم. در برخی از بخش ها نیز موفق بودیم. استحضار دارید که تا پایان سال 1393 کرایه حمل دریایی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف بود. این استثنایی بود که شورای عالی امنیت ملی برای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته بود که ما توانستیم با پیگیری های لازم این معافیت را به کل بدنه دریایی کشور که بخش خصوصی را هم شامل می شد تسری دهیم. مالیات بر ارزش افزوده یک مبحث ملی و کلان است. اینطور نیست که ما تنها در توافق با سازمان بنادر و دریانوردی بتوانیم این موضوع را حل و فصل کنیم. اما عمده مشکل در زمینه حذف این مالیات از بخش دریایی به تشتت آراء در وزارت اقتصاد و دارایی در تفسیر قانون مالیات ها برمی گردد. در قانون مناطق آزاد از پرداخت مالیات معاف هستند. بر این اساس ما اعتقاد داریم که هر گونه فعالیتی که در بندر و دریا و گستره فیزیکی مناطق آزاد شکل می گیرد باید معاف از مالیات باشد. در قدم اول سازمان بنادر پذیرفت که فعالیت های تحت مجوز این سازمان از پرداخت مالیات معاف باشند. بر این اساس برخی از شرکت ها توانستند این مجوز را دریافت کنند. اما اینجا یک خلط مبحثی وجود دارد؛ برخی از شرکت هایی که دفاتر آنها خارج از محل های حوزه عملیاتی بنادر تاسیس شده که به لحاظ قانون تجارت این شرکت ها باید گزارشات و دفاتر مالی خود را در محل تاسیس ارائه کنند. در این قسمت موفقیتی نداشتیم. اما در حال پیگیری این موضوع هستیم. امسال هم از برنامه های اصلی ما همین مباحث مالیاتی است. اعتقاد داریم که اگر مدیران، ممیزان و سر ممیزان دارایی از نوع و نفس فعالیت ما اطلاع کافی پیدا کنند به طور قطع به شکل بهتری می توانند در تعاملاتی که با فعالین اقتصادی بخش دارند تصمیم گیری کنند. در همین زمینه توافقاتی داشتیم که بتوانیم یک همایش آموزشی و کاربردی برای مدیران حوزه وزارت اقتصاد و دارایی برگزار کنیم. با این حال ما از طریق نهادهایی مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس شورای اسلامی و شورای عالی ترابری همچنان پیگیر این مهم هستیم تا باری را از دوش فعالین این حوزه و متعاقب آن اقتصاد کشور برداریم.