آتش بس تجاری چین و آمریکا، بازگشت به نقطه شروع

اختصاصی مانا - رئیس‌جمهور تازه به قدرت رسیده آمریکا تنها به همین اقدامات بسنده نکرد بلکه صنعت کشتی‌سازی چین را هدف قرار داد و سعی کرد برای کشتی‌های چینی که قرار است در بنادر آمریکا پهلو بگیرند، عوارض و هزینه‌ها را بر اساس تناژ تعیین کند. اما پس از مواجهه با اعتراضات جهانی، به این نتیجه رسید که چنین تصمیمات عجولانه‌ای می‌تواند به ضرر آمریکا تمام شود. از این رو، مجبور شد این تصمیم را تا اکتبر 2025  میلادی به تعویق بیندازد. حالا پس از گذشت چند ماه، که بازار حمل‌ونقل دریایی به دلیل فرمان‌های اجرایی ترامپ به آشوب افتاده است، رئیس‌جمهور آمریکا به نقطه شروع بازگشته و از توافق تجاری با چین خبر می‌دهد. ای کاش این شجاعت را داشت که به اشتباهات خود در این چند ماه اعتراف کند؛ چیزی که به نظر نمی‌رسد.

خسارات غیرقابل جبران

بدون شک، خسارت ناشی از تصمیم‌گیری‌های یک‌جانبه ترامپ که ابتدا با تهدید آغاز می‌شود و چند روز بعد یا تکذیب می‌شود یا با تعدیل همراه می‌شود، به هزینه کشورهای مختلف تمام شده است. با یک حساب سرانگشتی می‌توان به خوبی دریافت که در این مدت، میلیاردها دلار خسارت از محل تصمیمات یک‌جانبه رئیس‌جمهور آمریکا به حمل‌ونقل دریایی وارد شده است. همان‌طور که اشاره شد، آنچه در ماه‌های اخیر جهان شاهد آن بوده تصمیمات ناگهانی علیه کشورهای واردکننده کالا به آمریکا و به ویژه چین بوده است.

افزایش تعرفه‌های غیرقابل تصور علیه چین و اقدامات تلافی‌جویانه آن باعث شد که اختلال در حمل‌ونقل دریایی به اوج خود برسد. این کار ابتدا باعث شد که تخلیه و بارگیری در اکثر بنادر دنیا به حالت تعلیق درآید و نوعی رکود در صنعت کشتیرانی حاکم شود. اما با کاهش تعرفه‌ها، که به نوعی اقدام خوشایندی بود، چین و آمریکا به کاهش تعرفه‌ها پرداخته و جنب‌و‌جوشی در بنادر ایجاد شد. هرچند این کار باعث افزایش نرخ حمل‌ونقل نیز شد.

پایان احتمالی جنگ تجاری

با این توصیفات، پس از تحمیل این همه هزینه‌های گزاف و اضافی بر تجارت جهانی، رئیس‌جمهور آمریکا از آتش‌بس تجاری بین چین و آمریکا خبر داده و اعلام کرد که نمایندگان واشنگتن و پکن در زمینه بازگرداندن آتش‌بس تجاری شکننده و حذف محدودیت‌های صادرات چین بر مواد معدنی کمیاب و سایر اجزای صنعتی حیاتی به توافق رسیده‌اند. در این راستا، خبرگزاری رویترز جزئیاتی از دو روز مذاکرات طولانی در لندن را گزارش کرد. به گفته هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی ایالات متحده، جزئیات بیشتری از توافقی به دست آمده که ماه گذشته در ژنو برای کاهش تعرفه‌های تلافی‌جویانه دوجانبه که به سطوح خردکننده سه‌رقمی رسیده بود، به نتیجه رسیده است. این خبرگزاری به نقل از ترامپ اعلام کرد که توافق آمریکا با چین منوط به تأیید نهایی روسای جمهور دو کشور است.

به نقل از یک مقام کاخ سفید، قرار است تعرفه‌های کالاهای وارداتی به آمریکا توسط چین 55 درصد تعیین شود، اما ظاهراً آمریکا انتظار دارد که چین به تعرفه 10 درصدی بر کالاهای وارداتی از آمریکا بسنده کند؛ که از دید تحلیلگران و کارشناسان، بعید است چین با این تعرفه ناعادلانه موافقت کند. با این حال، ترامپ در این زمینه خوش‌بین به نظر می‌رسد که بتواند تعرفه‌های بالا را به چین تحمیل کند. وی در رسانه اجتماعی خود نوشت:
"من و رئیس‌جمهور چین قرار است از نزدیک با هم همکاری کنیم تا دروازه چین را به روی تجارت آمریکا باز کنیم. این یک برد بزرگ برای هر دو کشور خواهد بود." هرچند سایر جزئیات مربوط به نحوه اجرای این توافق هنوز مشخص نیست. ناگفته نماند که وزارت بازرگانی چین هنوز هیچ پاسخ رسمی در این زمینه منتشر نکرده است.

دو قدرت اقتصادی در برابر هم

نشست مقامات دو قدرت اقتصادی در لندن، هفته گذشته برگزار شد. این نشست بن‌بستی را که چند هفته پس از توافق اولیه در ژنو ایجاد شده بود، شکست داد. توافق ژنو به دلیل ادامه محدودیت‌های چین بر صادرات مواد معدنی حیاتی به آمریکا شکست خورد و دولت ترامپ را مجبور به ممنوعیت صادرات نرم‌افزارهای طراحی نیمه‌هادی، هواپیما و سایر کالاها به چین کرد. حالا پس از توافق دو کشور در لندن، وزیر بازرگانی آمریکا معتقد است که توافق حاصل شده در لندن، محدودیت‌های صادرات مواد معدنی و آهنرباهای کمیاب چین و برخی از محدودیت‌های صادراتی اخیر ایالات متحده را به طور متعادل حذف خواهد کرد.

لوتنیک افزود: "ما برای چاره‌جویی در زمینه اجرای اجماع ژنو در مدت برگزاری اجلاس لندن به تماس تلفنی بین دو رئیس‌جمهور رسیدیم. هر دو طرف اکنون برای ارائه چارچوب به رؤسای جمهور مربوطه خود برای تأیید آماده‌اند. اگر این پیشنهادها تصویب شود، آن چارچوب‌ها را اجرا خواهیم کرد."

لی چنگ‌گانگ، معاون وزیر بازرگانی چین، نیز در زمینه نشست لندن گفت: "به طور کلی به یک چارچوب تجاری دست یافته‌ایم که به رهبران ایالات متحده و چین ارائه خواهد شد."

بازگشت به نقطه صفر

بدین ترتیب، همان‌طور که گفته شد، سیاست‌های تعرفه‌ای متغیر ترامپ بازارهای جهانی را آشفته کرده و باعث ازدحام و سردرگمی در بنادر اصلی شده است. این امر ده‌ها میلیارد دلار ضرر فروش و هزینه‌های بالاتر برای شرکت‌ها به همراه داشته است. بانک جهانی چند روز قبل پیش‌بینی رشد جهانی را برای سال 2025 با 4 دهم درصد کاهش به 2.3 درصد رساند و اعلام کرد که تعرفه‌های بالاتر و افزایش عدم قطعیت، مانعی قابل توجه برای تمام اقتصادهای جهان ایجاد خواهد کرد.

تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که توافق ایالات متحده و چین ممکن است مانع از فروپاشی توافق ژنو بر سر کنترل‌های صادراتی متضاد شود، اما برای حل اختلافات عمیق بر سر تعرفه‌های یک‌جانبه ترامپ و شکایات دیرینه ایالات متحده از مدل اقتصادی دولت‌محور و صادرات‌محور چین، کار چندانی نخواهد کرد.

در پایان، نقل قول جاش لیپسکی، مدیر ارشد مرکز ژئواکونومیک شورای آتلانتیک در واشنگتن جالب توجه است:
"نمایندگان دو طرف در ژنو با دیدگاه‌های اساساً متفاوتی و بدون توافق میز مذاکره را ترک کردند، در حالی که باید در مورد اقدامات لازم دقیق‌تر عمل می‌کردند. حال باید دید که نتایج نشست لندن به چه نتیجه‌ای منجر خواهد شد؟"

منبع: سایت کانتینر نیوز
ترجمه و اقتباس: بهاره قهرمانی