آغاز استفاده از هیدروژن در صنعت کشتیرانی

اخذ مجوز‌های اولیه

پروژه نروژی نمونه موفق و روشنی از کاربرد‌های هیدروژن در کشتیرانی دریایی است، زیرا با طراحی سیستم سوخت هیدروژن فشرده انعطاف‌پذیری پیدا کرده و آن را برای انواع مختلف کشتی‌ها قابل استفاده می‌کند. این سیستم یک دستاورد جدید و مهم برای تقویت نقش و پتانسیل هیدروژن در راهکار‌های انرژی پاک در راستای تضمین آینده پایدار صنعت کشتیرانی دریایی است. این سیستم توسط ۲۰۳۰  TECO، مستقر در نروژ تأیید شد.

اعطای مجوز اولیه برای سیستم سوخت هیدروژن فشرده در نروژ گام مهمی است، به‌طوری‌که شرکت نروژی، سال ۲۰۳۰ میلادی را در موضوع راهکار‌های پایدار و توسعه کاربرد‌های هیدروژن در کشتیرانی دریایی «تاریخی» توصیفی کرد.

شرکت نروژی ۲۰۳۰  TECO در حال ارتقاء آمادگی خود جهت ایجاد بستر‌های لازم در سیستم سوخت هیدروژن فشرده کشتی است و از همین روی، این شرکت استراتژی طرح‌های جایگزین را با رعایت استاندارد‌های ایمنی و نوآوری دنبال می‌کند.

«تور اینگر»، مدیرعامل ۲۰۳۰ TECO، تأیید کرد که در طراحی این شرکت از سیستم سوخت فشرده استفاده کرده و سوخت هیدروژن در کشتیرانی دریایی در راستای تعهد آن به نقش رهبری در تضمین پایداری ناشی شده است.

وی افزود: این سیستم که مجوز اولیه را دریافت کرده است، نقش هیدروژن در راهکار‌های انرژی پاک در سیستم‌های کشتیرانی را آشکار و بر تعهد شرکت به توسعه فنّاوری‌های سیستمی برای اطمینان از کاهش انتشار آلاینده‌های حمل‌و‌نقل دریایی با همکاری شرکا در صنعت تأکید می‌کند.

این شرکت تلاش خود را در جهت ارتقای مسیر‌های پایدار برای صنایع دریایی و سنگین متمرکز کرده و برای این منظور همچنان به حمایت‌های بخش دریایی نیاز دارد.

پروژه سوئدی

پروژه شرکت نروژی برای استقرار سیستم سوخت هیدروژن فشرده بر روی کشتی‌ها، تنها پروژه‌ای در میان طرح‌های گسترش استفاده از هیدروژن در کشتیرانی دریایی نیست، زیرا شرکت‌های مختلف با بندر گوتنبرگ سوئد برای ابداع راه‌حل‌های هیدروژن-الکتریکی جهت  تأمین برق بدون آلایندگی همکاری می‌کنند.

این شرکت‌ها به دنبال توسعه یک پروژه مشترک به نام HyFlex هستند، سیستمی که از یک پیل سوختی هیدروژنی ۱۰۰ کیلوواتی نیرو می‌گیرد و همراه با یک سیستم باتری می‌تواند برق را از شبکه تولید کند. در صورت استفاده از سوخت هیدروژن سبز در سیستم، تأمین برق تولیدی باعث افزایش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای نخواهد شد، به ویژه اینکه امکان بهره‌مندی از فنّاوری‌های تولید برق ساحلی در اسکله بندر سوئد پیشنهاد شده است.

«ویکتور آلگورن»، از مسئولان بندر گوتنبرگ سوئد، نیز اعلام کرد که این بندر مکانی متمایز برای گسترش کاربرد‌های هیدروژن است.

کربن زدایی از کشتیرانی

صنعت کشتیرانی در دهه‌های آینده با فشار کربن زدایی شدید مواجه بوده و هیدروژن به عنوان یک سوخت پایدار در حال ظهور است. در این میان، کشتیرانی دریایی تقریباً یک چهارم از انتشار جهانی بخش حمل‌و‌نقل را تشکیل و سالانه نزدیک به یک میلیارد تُن دی اکسید کربن آزاد می‌کند.

بر‌اساس گزارش‌های رسمی، جایگزینی هیدروژن سبز و سوخت‌های زیستی پیشرفته با سوخت‌های فسیلی می‌تواند منجر به کاهش حدود ۸۰ درصدی انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در بخش کشتیرانی دریایی در اواسط قرن جاری شود. بر این اساس، سوخت‌های تجدیدپذیر باید حداقل ۷۰ درصد از سبد انرژی در بخش کشتیرانی تا سال ۲۰۵۰ میلادی را تشکیل دهند.

البته صنعت کشتیرانی و دولت‌ها به پروژه‌های کربن زدایی ابراز تمایل کرده‌اند. در سال ۲۰۱۸ میلادی، شرکت دانمارکی مرسک - بزرگترین شرکت کشتیرانی جهان - اعلام کرد که به دنبال کاهش ۶۰ درصدی تولید کربن تا سال ۲۰۳۰ میلادی است. سایر غول‌های کشتیرانی اروپایی نیز در حال سرمایه گذاری در فنّاوری حمل‌و‌نقل بدون کربن هستند. علاوه بر این، تعهدات دولت‌ها به کربن زدایی، بخش خصوصی را تشویق خواهد کرد. در همین راستا، اتحادیه اروپا در دسامبر ۲۰۱۹ میلادی متعهد شد که سیستم تجاری انتشار گاز‌های گلخانه‌ای خود را به حمل‌و‌نقل نیز گسترش دهد.

انتظار می‌رود بازار هیدروژن در سال‌های آینده رشد قابل‌توجهی داشته باشد که دلیل آن افزایش تقاضا برای انرژی پاک و تلاش شرکت‌های خصوصی و کشور‌ها برای راه‌اندازی پروژه‌های افزایش ظرفیت تولید است. هیدروژن را می‌توان در مقادیر زیاد برای مدت زمان طولانی ذخیره کرد، که آن را برای صنعت کشتیرانی و همچنین حمل‌و‌نقل بخش‌های عمومی، صنعتی و انرژی سودمند می‌کند.

هیدروژن آبی و سبز این فرصت را برای صنعت کشتیرانی فراهم می‌کند تا انتشار گاز‌های گلخانه‌ای را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. علاوه بر این، پیل‌های سوختی هیدروژنی تقریباً بی‌صدا هستند و آلودگی صوتی را کاهش می‌دهند و فقط بخار آب و اکسیژن را به عنوان محصولات جانبی منتشر می‌کنند.

با وجود این تمایلات و مزایا، چشم‌انداز کوتاه‌مدت صنعت حمل‌ونقل جهانی روشن نیست، زیرا در بخش کشتیرانی بین‌المللی از هیچ سوخت کم کربنی استفاده نمی‌شود. همچنین، اگرچه هیدروژن سبز راه حلی پایدار برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در مقیاس بزرگ را ارائه می‌دهد، اما حدود چهار برابر گران‌تر از هیدروژن خاکستری بوده و از نظر هزینه با سوخت‌های سنتی رقابت می‌کند.