آخرین وضعیت شریک مهاراجه‌ای چابهار

پروژه‌های عمرانی بندر چابهار چگونه پیش می‌روند؟
با توجه به اهتمام دولت و رهبری معظم مبنی بر توسعه سواحل مکران، سازمان بنادر و دریانوردی نیز سرمایه­‌گذاری‌های خود را آغاز کرده است.
تاکنون بالغ بر یک میلیارد دلار در حوزه زیرساخت­ها، ساخت اسکله ۱۵۰۰ متری با آبخور ۱۶.۵ متر به همراه تجهیزات روساخت در بندر چابهار سرمایه­‌گذاری صورت گرفته است. سازمان بنادر در حال ساخت زیرساخت­ سیلو و افزایش ظرفیت ۷۰ درصدی حجم سیلو‌ها است که در فاز اول ۱۰۰ هزار تنی است و این امکان وجود دارد که در آینده ارتقاء پیدا کند و به ظرفیت ۲۰۰ هزارتنی هم برسد.
در حوزه ساخت انبار‌ها در حال استفاده از پتانسیل بخش‌های خصوصی و دولتی هستیم تا بتوانیم ظرفیت پذیرش کالا را در بندر چابهار افزایش دهیم. در حوزه زیرساخت­های نفتی با استفاده از پتانسیل بخش خصوصی، ساخت مخازن در حوزه  پتروشیمی، قیر و نفت در حال بهره‌برداری است.

ساخت تاسیسات صادرات نفتی و کریدور نفتی مطرح است در این خصوص بیشتر توضیح می‌دهید.
سازمان بنادر در رابطه با کریدور نفتی مطالعات لازم را انجام داده است و انشاالله این کریدور در آینده‌­ای بسیار نزدیک در حوزه ساخت قرار خواهد گرفت. در خصوص ساخت اسکله­‌های نفتی و میعانات گازی نیز مطالعات آغاز شده است و امیدواریم از طریق پتانسیل خود سازمان بنادر یا بخش خصوصی بتوانیم حداقل دو پست اسکله نفتی را در بندر چابهار احداث کنیم که در این رابطه کلیات طرح انجام شده است و در طرح جامع بندر مصوب شده است که پس از انجام مطالعات مورد نظر این طرح اجرا خواهد شد. مطالعات کریدور نفتی نیز به اتمام رسیده است و اکنون در حال انجام مقدمات برگزاری مناقصه برای اجرای آن هستیم.

کمبود دسترسی‌های ریلی و جاده‌ای به بندر چه زمانی مرتفع خواهند شد؟
درخصوص دسترسی به بندر به خصوص در حوزه ریل مطالعات به اتمام رسیده است و به زودی در قالب مناقصه برای احداث اکران خواهد شد.
همچنین راه دسترسی به بندر که یک کریدور به طول ۲.۶ کیلومتر به عرض ۱۲۰ متر دارای چهار باند تندگذر، کندگذر و خطوط ریل است با بودجه سازمان بنادر و در مسیر رسیدن به بندر در حال احداث است که پیشرفتی نزدیک به ۷۰ درصدی را دارد. زیرساخت­های ریل مسیر چابهار به زاهدان با توجه به توسعه دریامحور و اقتصاد دریاپایه حلقه­‌های مختلفی دارد این زنجیره چند حلقه در حوزه دریا دارد و بقیه حلقه‌­ها در حوزه پسکرانه هست، در حوزه ریل هم طبق اعلام استانداری پیشرفت ۶۵ درصدی محقق شده است به این صورت که فاز اول از زاهدان به خاش به طول ۱۷۵ کیلومتر افتتاح شده و از چهار قطعه سه قطعه در حال بهره­برداری است. قطعه دیگر از ایرانشهر به چابهار است که منطقه‌­ای کوهستانی است و در حال انجام است؛ بنابراین انتظار می‌رود تا پایان سال ۱۴۰۲ ریل چابهار به زاهدان متصل شود.

یکی از نیاز‌های توسعه‌ای بنادر اتصال به منابع انرژی پاک و ارزان مانند گاز است که به تازگی بندر امام (ره) نیز به شبکه گاز متصل شده است. گاز کی به بندر چابهار می‌رسد؟
باتوجه به شرایط زیرساخت­های ریلی و جاده‌ای، انتظار می‌­رود در اسفند ماه امسال گاز به صنایع که در این بندر در حال احداث هستند برسد که این امر مقدمه­‌ای خواهد شد برای تولیدات پتروشیمی­ها که یکی از ظرفیت­‌های صادراتی در بندر چابهار است.

چرا کار با پیمانکار هندی چنین آرام پیش می‌رود؟
در خصوص پیمانکار هندی در بندر چابهار با وجود سرمایه­‌گذاری‌های صورت گرفته تعلل‌هایی وجود دارد که منجر شد در این زمینه فرصت­‌هایی از دست برود.
قرارداد با هندی‌ها ۱۰ ساله بود که با توجه به تغییرات مدیریتی در دوره­ای متوقف شد. پس از آن برای آماده‌سازی قرارداد بلندمدت با طرف هندی قراردادی به صورت کوتاه‌مدت منعقد و عملیاتی شد که در فاز اول این قرارداد هند ۶ دستگاه جرثقیل به همراه یک اپراتور وارد کرده که در بندر مستقر و مشغول عملیات خَنکاری در بندر چابهار است. طی آخرین مذاکراتی که در رابطه با آغاز قرارداد بلندمدت بین ایران و هند صورت گرفته متنی در این خصوص تهیه و تدوین شده که قرار است طرف ایرانی طی روز‌های آینده به طرف هندی ارائه دهد و پس از آن نهایی خواهد شد. بر اساس متن قرارداد تنظیم شده طرف هندی موظف است به تعهدات تناژی، ترانزیت و آوردن بقیه تجهیزات عمل کند. فعلاً فقط تجهیزات فاز اول به بندر رسیده است و بقیه تجهیزات استراتژیک، پسکرانه‌ای، تخلیه و بارگیری و کانتینری هنوز وارد بندر نشده است.

نقش بندر چابهار را در تقویت کریدور شمال-جنوب چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بندر چابهار بزرگ‌ترین بندر اقیانوسی کشور است و تنها بندری است که از تحریم­ها معاف بود و این امر ظرفیتی را برای سازمان بنادر ایجاد کرد تا بتواند تجهیزات خود را در چابهار مستقر کند. این امر می­تواند نقش قابل توجهی را در زنجیره کریدور شمال-جنوب ایفا کند. تجهیزاتی که در بندر چابهار مستقر هستند شامل جرثقیل­های تخلیه و بارگیری ۱۲۰-۱۴۰ تنی مستقر هستند که امکان تخلیه کشتی­های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را دارند.

گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به سبب مأموریت تولیت کریدور شمال-جنوب اقدامات مشترکی را با بندر چابهار اجرایی کرده است در این خصوص نظر شما چیست؟
توافقاتی که با گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و کشتیرانی والفجر از جمله شرکت‌های تابعه این گروه صورت گرفته است باعث ایجاد ظرفیت بیشتر در بندر چابهار در جهت ترغیب سرمایه­‌گذاران و صاحبان کالا خواهد شد. به­  علاوه با وجود تخفیف‌هایی که سازمان بنادر و دریانوردی در حوزه حمل‌ونقل کانتینری اعمال کرده است. همچنین اداره بندر توافقاتی را با منطقه آزاد چابهار صورت داده است؛   منطقه آزاد که طی آن مقرر شد تخفیفاتی به صاحبان کالا ارائه شود و در ادامه بندر چابهار نیز بسته‌های حمایتی و تخفیفی را در اختیار مجموعه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران قرار دهد که این امر زمینه‌ساز نقش‌افرینی هر چه بیشتر بندر چابهار در حوزه کریدور شمال-جنوب خواهد شد.

ارتباط اداره بنادر و دریانوردی استان با منطقه آزاد چابهار چگونه است؟
در تلاش هستیم با ایجاد کارگروه­­‌های مشترک در جهت بهبود و کاهش دغدغه­‌های مشتریان و صاحبان کالا در خصوص عملیات تخلیه و بارگیری در بندر چابهار اقدام کنیم. حلقه‌­های زنجیره تأمین در حوزه چابهار سهم ۲۰ درصدی از کل بازار کالای اساسی را داراست و در حال تخلیه و بارگیری ظرفیتی بالغ بر یک میلیون و ۲۰۰ هزار تُن بار است.

از جمله گلایه‌ها در سواحل کشور از جمله سواحل استان سیستان و بلوچستان عدم برخورداری کافی ساکنین این مناطق از پروژ‌ه‌های توسعه‌ای است. برای بهره‌مندی بیشتر مردم از مزایای بندر چابهار از جمله اشتغال‌زایی و فقرزدایی چه برنامه‌ای دارید؟
با توجه به اجرایی شدن فاز اول بندر چابهار و بسترسازی مناسب برای عملیاتی کردن فاز دوم در هزار متر اسکله و پسکرانه ۳۵ هکتاری و ۱۹ متر آبخور، آماده است که به عنوان یک بسته سرمایه­‌گذاری داخلی و خارجی در حوزه‌­های حمل­‌و­نقل کانتینری، در منطقه آزاد در حوزه پتروشیمی و صنایع فولادی و... معرفی شود. همچنین در بندر چابهار امکان صادرات سیمان و مواد معدنی نیز وجود دارد گروه­های فولادی نیز در حال سرمایه­‌گذاری در بندر چابهار و منطقه آزاد هستند که همه این موارد به معنای اشتغال‌آفرینی برای جوانان است.
همچنین بندر چابهار و راه­های ارتباطی که پس از قرارداد فعلی در این بندر ایجاد می­شود می‌­تواند به پیشرفت منطقه درخصوص افزایش انتقال آب­‌شیرین­‌کن­‌ها از چابهار به زاهدان و همچنین انتقال خطوط آب­‌شیرین از خود چابهار به زاهدان و از زاهدان به خراسان رضوی کمک کند. مجموعه این موارد در کنار هم می‌­تواند به بستر­سازی‌­ها در زمینه توسعه کشاورزی و صنایع بینجامد و در زمینه توسعه گردشگری دریایی نیز می­‌تواند با توجه به پتانسیلی که وجود دارد به بهترین شکل ایفای نقش کند.