به گزارش گروه بینالملل مانا؛ ۱۰۰ بندر فعال کانتینری در سال ۲۰۲۱ به طور میانگین رشدی معادل ۷.۲ درصد را به ثبت رساندند. کارشناسان و تحلیلگران دستیابی بنادر معتبر جهان به این میزان رشد پس از گذشت سالها را به عنوان دوره بهبودی یاد کردهاند که قرار است این رقم در کتاب رکورد دریایی ثبت شود.
"لینتون نایتینگل" تحلیلگر ارشد لویدزلیست در مقالهای تحلیلی به معرفی بنادر کانتینری معتبر و مطرح جهان در سال ۲۰۲۱ پرداخت که از عملکرد و رشد مناسبی برخوردار بودند. در این مقاله آمده است اگرچه ۱۰۰ بندر کانتینری جهان هر کدام به نحوی عملکرد خود را به نمایش گذاشتند، اما در این سال حمل جعبههای کانتینر از برخی بنادر سراسر جهان شتاب گرفت و رکود ناشی از دوران کووید ۱۹ با افزایش قیمتها به حداقل رسید.
در این سال بنادر و پایانهها با تقاضای پایدار و بیسابقهای برای کالاهای کانتینری مواجه شدند، اما مشکلی که در اواخر سال ۲۰۲۱ در زمینه ازدحام بنادر پیش آمد دوره پُربار دوازده ماهه را تاحدودی کمرنگ کرد.
در ادامه این تحلیل آمده است بنادرعمدۀ کانتینری جهان در سال ۲۰۲۱ حالت بازیابی به خود گرفت و با رونق اقتصاد در کشورها تجارت از دست رفته خود را مجدداً پس گرفت.
بدین ترتیب تقاضا برای کالاهای کانتینری روزبهروز افزایش یافت به گونهای که بنادر با اوج تقاضای غیرقابل پیشبینی روبهرو شدند. در این میان شرکتهای حمل و نقل کانتینری نبرد سختی را برای کسب درآمد بیشتر، سرمایه گذاری و هماهنگ کردن تجهیزات بندری انجام دادند.
بندر شانگهای سلطان بنادر جهان
در سال ۲۰۲۱ بندر شانگهای ادعای خود را به عنوان بزرگترین بندر کانتینری جهان برای دوازدهمین بار به اثبات رسانده و سلطان بنادر جهان لقب گرفت.
این بندر توان عملیاتی خود را در دوازده ماهه سال ۲۰۲۱ به ۴۷ میلیون TEU افزایش داد که نسبت به سال ۲۰۲۰ حدود ۸.۱ درصد افزایش نشان میدهد.
رشد حجم فعالیتهای شانگهای در طول سال ۲۰۲۱ در مجموع ازعملکرد سه بندر ساوتهمپتون، گدانسک و اوکلند بیشتر بود. به هر حال شانگهای توانست فاصله خود را با سنگاپور بیشتر کند.
در همین حال بنادر شانگهای، نینگبو و ژوشان چین بار دیگر بین سه بندر برتر جهان قرار گرفتند و با افزایش هشت درصدی فعالیت در سال گذشته میلادی توان عملیاتی را گسترش دادند و عملیات دو بندر نینگبو و ژوشان نیز از مرز ۳۰ میلیون TEU عبور کرد.
بدین ترتیب شنژن و گوانگژو چین هم به ترتیب در رتبههای چهارم و پنجم قرار گرفتند. بر این اساس بنادر چینی در پنج رتبه اول قرار گرفتند و بالاترین جهش را در تجارت کانتینر به دست آوردند.
این اتفاق علیرغم بسته شدن یک ماهه پایانۀ بینالمللی کانتینری Yantian در ماه می ۲۰۲۱ صورت گرفت.
رشد فعالیت در بنادر چین در نیمۀ دوم سال ۲۰۲۱ ادامه یافت و این بنادر توان عملیاتی را به منظور پاسخگویی به تقاضای فزایندۀ جهانی به خصوص برای صادرات سرعت بخشیدند.
به طور خلاصه میتوان گفت بنادر چینی یک چهارم از بنادر فعال کانتینری سال ۲۰۲۱ را در بین ۱۰۰ بندر جهان را به خود اختصاص دادند و با جابهجایی ۲۶۴ میلیون TEU کانتینر ۴۰ درصد از تجارت کانتینری جهان را در یک سال برعهده گرفتند.
به طور کلی چین همچنان ادعای داشتن هفت بندر را در لیست اول ۱۰۰ بندر بزرگ جهان دارد و ۱۶ بندر چین در رتبه بندی ۵۰ بندر برتر جهان قرار دارند.
باید گفت نقش مسلّم چین در تجارت جهانی کانتینری و فعالیتهای بندری به طور تزلزل ناپذیری ادامه دارد اگرچه شواهدی وجود دارد که اکثر بنادر جنوب شرقی آسیا در حال فعالیت هستند، اما چین همچنان پیشتاز سایر رقبا است.
برخی بنادر چین حتی به رشد دو رقمی دست یافتند مانند بندر Taicang که با جابهجایی هفت میلیون TEU کانتینر نسبت به سال قیل از ان فعالیتهای خود را تا ۳۵ درصد افزایش داد و رتبه برتر سریعترین رشد بندری را در بین ۱۰۰ بندر جهان از نظر تعداد کانتینر TEU به خود اختصاص داد.
در واقع تایکانگ به عنوان مرکز اصلی بندر خواهر خود یعنی شانگهای عمل میکند فراموش نشود در این سال متاسفانه بندر دالیان برای دومین سال متوالی با کاهش ۲۸ درصدی حجم عملیات روبهرو شد.
بنادر آسیایی
بنادر آسیایی خارج از چین در سال ۲۰۲۱ به رشد حجم ترکیبی حدود هفت درصد دست یافتند.
سه بندر بزرگ آسیا مانند سنگاپور، بوسان و کلانگ همگی تا حدودی رشدی را برای سال ۲۰۲۱ گزارش کردهاند.
برای بندر بوسان رشد حجم چهار درصدی بالاترین میزان محسوب میشود، نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که بزرگترین بندر برنده منطقه آسیا Cai Mep ویتنام بود که خط کشتیرانی CMA CGM حدود ۲۵ درصد سهام در آن دارد و فعالیتهای این بندر در سال ۲۰۲۱ حدود ۲۲ درصد افزایش یافت.
تانجونگ پلپاس مالزی، تانجونگ پریوک اندونزی و جواهرال نهرو هند، نیز افزایش توان عملیاتی خود را با انتشار ارقام و آمار گزارش کردهاند.
بنادر خاورمیانه
سال گذشته میلادی بنادر خاورمیانه هم به مسیر رشد خود ادامه دادند در این میان رشد بندر جبلعلی دوبی تنها حدود دو درصد بود. در بین بنادر عربستان سعودی بندر ملکعبدالله یکی از بنادری است که به سرعت در حال پیشرفت در منطقه است این بندر به عنوان پایگاه خط کشتیرانی MSC عمل میکند و رشد ۳۰ درصدی نسبت به سال قبل را با رکورد سه میلیون TEU کانتینر گزارش کرده است.
این بندر پس از بندر تایکانگ چین به عنوان بندری که سریعترین رشد عملیاتی را دارد در بین بنادر خاورمیانه از رتبۀ خوبی برخوردار است.
پورتسعید مصر نیز عملکرد فوقالعادهای به ویژه پس از زمینگیری کشتی Ever Given در مارس ۲۰۲۱ از خود نشان داد.
این بندر در بخش جابهجایی کشتیهای حمل خودرو و کشتیهای کانتینری عملیات خود را تا ۱۹ درصد افزایش داد و رتبه خوبی را در بین کشتیهای خاورمیانه برای خود دست و پا کرد.
بنادر اروپای شمالی
بنادر برتر اروپای شمالی به طور قابلتوجهی در سال ۲۰۲۱ به صدر توان عملیاتی خود بازگشتند که رشد ترکیبی ۱۰ بندر اصلی اروپای شمالی ۵.۱ درصد بود، اما بندر آنتورپ در سال ۲۰۲۱ نتوانست به پیشرفت قابل قبولی دست یابد و با افزایش ازدحام در این بندر حجم عملیات آن ثابت بود.
بندر روتردام هلند برندۀ اصلی در بین سه بندر اروپای شمالی بود و بیشترین حجم رشد خود را با ۶.۶ درصد گزارش کرده و سهم بازار خود را در این فرآیند افزایش داده و در بین ۱۰ بندر برتر اروپا قرار گرفت.
در همین حال بندر هامبورگ نیز در بین بنادر اروپا رتبۀ خوبی را عاید خود کرد و رشد متوسطی را تجربه کرد. بنادر Felixstowe و Bremerhaven نیز بیش از پنج درصد رشد داشتند
در منطقه مدیترانه حمل و نقل کانتینری با اطمینانی که به دست آورد بیش از هفت درصد رشد کرد و بندر بزرگ مراکش Tanger Med در منطقه مدیترانه موقعیت خود را در سال ۲۰۲۱ تثبیت کرد و یک چهارم از سال ۲۰۲۱ را به دوران شتاب تبدیل کرد و توانست به رتبه ۲۵ رتبه برتر در بین ۱۰۰ بندر جهانی برسد که یک دستاورد خارقالعاده است.
در این میان رشد ۲۰ درصدی حجم عملیات بندر Marsaxlokk مالتا نسبت به سال پیش از آن قابل چشم پوشی نیست.
سال ۲۰۲۱ سال ناامید کنندهای برای بندر پیرائوس یونان بود، زیرا دومین سال متوالی را با کاهش حجم ۲.۳ درصدی به پایان رساند و میزان عملیات را به ۵.۳ میلیون TEU رساند تا از Tanger Med مراکش عقب بماند هرچند که شرکت کاسکو مصمم است توان عملیاتی این بندر را به ۱۰ میلیون TEU در سال برساند.
آمریکای شمالی
همه بنادر آمریکای شمالی به جز یکی جهش فعالیت داشتند هرچند که سال سختی برای این کشورها بود.
سیل کانتینرها که از سمت شرق به آمریکای شمالی راهی میشد رشد چشمگیری را برای این کشورها با بالا رفتن حجم عملیات آماری ۱۵.۵ درصد را رقم زدند.
در همین حال که ارقام توان عملیاتی به سطح بیسابقهای رسید ازدحام بنادر افزایش یافت و در واقع همزمان شدن این مشکل با کمبود نیروی کار صبوری حمل کنندگان را در بنادر آمریکا از بین برد.
با این وجود سال ۲۰۲۱ سال رکورد برای بنادر آمریکای شمالی بود تنها بندری که شاهد کاهش آمار در آن بودیم، بندر اوکلند بود.
به هر حال توان عملیاتی اکثر بنادر آمریکا در سال ۲۰۲۱ دو رقمی بود. لسآنجلس به عنوان بزرگترین بندر آمریکا برای اولین بار توان عملیاتی خود را از ۱۰ میلیون TEU عبور داد و به رشد ۱۶ درصدی دست یافت که همین وضعیت در بندر لانگبیچ نیز تکرار شد در این میان بنادر نیویورک، نیوجرسی، ساوانا و سیاتل به ترتیب رشد ۱۸.۵ درصدی، ۱۹.۹ درصدی و ۱۲.۵ درصدی را گزارش دادند، اما بندر ویرجینیا سریعترین رشد بندر را در آمریکا از آن خود کرد.
آمریکای جنوبی
در آمریکای مرکزی و جنوبی نیز توان فعالیتهای کانتینری ۱۲.۲ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ بود.
بندر سنآنتونیو در شیلی و کینگستون جامائیکا پس از دو سال وقفه به فهرست ۱۰۰ بندر لویدز برگشتند بندر کینگستون با توجه به اینکه سرویسهای زیادی را پذیرا بود رشد ۲۳ درصدی داشت سنآنتونینو پس از آن که تحت اداره DP World قرار گرفت به جهش ۱۷ درصدی دست یافت و زودتر از بقیه در بین ۱۰۰ بندر برتر جای گرفت بنادر کولون و بالبوآ هر دو شاهد افزایش ۱۰ درصدی حجم عملیات بودند.
نویسنده در پایان مقاله تأکید کرده است بنادر کانتینری در مدت ۶۰ سالی که از بروز و ظهور آنها میگذرد به عصر طلایی خود رسیدهاند که آمار فعالیت و عملکرد بهینۀ آنها در سال ۲۰۲۱ گویای موفقیت حملونقل و بنادر کانتینری است.