ویروس کرونا؛ فرصتی پیش روی صنعت کشتیرانی سبز

 

تاثیر اپیدمی کووید ۱۹ برای حمل و نقل دریایی جهان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

 دو بعد مهم را درخصوص تاثیراپیدمی کووید ۱۹ بر روی حمل و نقل دریایی در سطح بین‌الملل، می‌توان بیان داشت. اول اینکه، گسترش ویروس کرونا سبب تغییر در تجارت جهانی و تقاضا برای خدمات کشتیرانی شده است که این مسأله تاثیرمستقیم بر روی حجم تجارت بندری و صنعت کشتیرانی می‌گذارد. آخرین داده‌های منتشر شده آنکتاد نشان می‌دهد، پهلوگیری کشتی‌های کانتینری اُفت ۸.۵ درصدی را در اواسط ماه ژوئن ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه ۲۰۱۹ تجربه کرد. اگرچه در ماه سپتامبر کمی بهبود مشاهده شد، اما در ادامه و در اواسط آگوست سال جاری کاهش سه درصدی را نسبت به آگوست ۲۰۱۹ به همراه داشت. سوای از کشتی‌های کانتینری که بخش اعظمی از کالا‌های تولیدی را حمل می‌کنند و به شدت تحت‌الشعاع گسترس ویروس کرونا قرار گرفتند، کشتی‌های مسافربری و رو– رو ((roll-on, roll-off) نیز متحمل آسیب فراوان شدند.

از بُعد دیگر، درحالیکه استمرار فعالیت بندری و تردد کشتی‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اما همزمان اهمیت حفظ سلامت و جلوگیری از آلوده شدن دریانوردان، کارگران بندری و خدمه به ویروس کرونا کمتر از آن نیست، از این رو طبیعتاً محدودیت‌ها برای کاهش تماس فیزیکی و حفظ جان افراد، فعالیت خطوط کشتیرانی و بنادر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. باید اذعان داشت که بیشترین تاثیر منفی کرونا به دریانوردان اختصاص دارد. بیش از ۳۰۰ هزار دریانورد، درحال حاضر، فراتر از جدول زمانبندی شده بر روی عرشه کار می‌کنند. مشابه عدد مذکور دریانوردانی نیز هستند که به دلیل محدودیت اعمال شده برای تردد، قادر به بازگشت به سرکار خود نیستند.

از همان ابتدایی که این بحران شکل گرفت، به همراه دبیرکل آیمو جناب آقای کیتاک لیم، از دولت‌ها خواستیم تا دریانوردان را به عنوان پرسنل اصلی در نظر گرفته و فرآیند تغییر و جابه‌جایی خدمه را تسهیل کنند.

با همۀ این اوصاف از جنبه مثبت قضیه نباید گذشت، چرا‌که خوشبختانه بنادر و خطوط در واکنش به این ایپدمی، به طور موفقیت‌آمیزی گام‌های موثری در خصوص تغییرات ساختاری و رویکردی به ویژه در زمینۀ دیجیتالی شدن و تبدیل کاغذبازی و تشریفات اداری به فرآیند کاملاً الکترونیکی، برداشته‌اند.

چه تغییر و تحولاتی را تکنولوژی دیجیتال به ارمغان آورده است؟

اپیدمی کرونا منجر به ایجاد تغییرات سریع‌تر و بیشتری در دامنۀ وسیعی از حوزه‌ها، حوزه‌هایی که آنکتاد سالهاست تکنولوژی دیجیتالی شدن را در آن‌ها ارتقا داده، گردیده است. به عنوان مثال، وقتی به امر تسهیل تجارت نگاه می‌کنیم، دیجیتالی شدن برای اتوماتیکی شدن، شفافیت و ترانزیت گمرکی یک اصل ضروری و اجتناب ناپذیر به شمار می‌آید. جایگزینی کاغذبازی اداری با فرآیند الکترونیکی درعین سرعت بخشی، شفافیت را افزایش می‌دهد و همزمان از تماس افراد و بالطبع گسترش ویروس کرونا جلوگیری می‌کند.

علاوه بر این از بُعد کشتیرانی، پیشرفت‌های تکنولوژیکی بیشتر به همراه بهینه‌سازی پهلوگیری بندری، منجر به صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود.

 نقشۀ راه شما برای ارتقای تکنولوژی در صنعت حمل و نقل دریایی است؟

ما یک برنامۀ عملیاتی ۱۰ مرحله‌ای را برای تقویت تجارت بین‌الملل و تسهیل حمل و نقل در زمان‌های اپیدمی تهیه کرده‌ایم. بسیاری از راه حل‌هایی که ما در برنامه عملیاتی ارتقا می‌دهیم، بستگی به مدرن‌سازی و دیجیتالی شدن دارد. به صراحت عرض می‌کنم، راه حل‌هایی را که ارتقا می‌دهیم، قطعاً ما را به دستیابی اهداف اصلی که همان تسهیل تجارت و حمل و نقل و همچنین محافظت کارگران و پرسنل دریایی از تأثیرات این اپیدمی است، بسیار نزدیک می‌کند.

در زمان‌هایی که محیط تجاری به سرعت در حال تغییراست، مسأله خیلی مهم برای دولت‌ها این است که به طور شفاف با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و این تضمین را بدهند که اطلاعات در دسترس و به روز است. از آنجاییکه نیاز مبرم به حداقل رساندن تماس فیزیکی بین مردم وجود دارد، تمرکز بر فرآیند‌های غیرکاغذی اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند. اگرچه همچنان مجبور هستیم کالا‌ها را به طور فیزیکی جابه‌جا کنیم، با این وجود در امر ترخیص گمرکی و تبادل اطلاعات باید تا جاییکه امکان دارد از مبادله الکترونیکی داده بهره برد. این روند چیزی است که بیشتر از همیشه به آن نیاز داریم.

 به نظر شما، چرا یک blue recovery پایدار لازم و ضروری است؟

اپیدمی کووید ۱۹ به همه ما یادآوری می‌کند که بهتر است نگاه جدی‌تری به علم داشته باشیم و برای شوک‌های دیگری که ممکن است در آینده با آن‌ها دست به گریبان شویم، خود را بیشتر آماده سازیم. ایپدمی  و واکنش‌های موفقیت آمیز ارائه دهندگان خدمات در صنعت حمل و نقل دریایی می‌تواند به عنوان یک فرصت در نظر گرفته شود. با توجه به اینکه حجم تجارت ناشی از شیوع ویروس کرونا کاهش پیدا کرده است و درعین حال دیجیتالی شدن جای پای محکم‌تری را در صنعت کشتیرانی باز کرده است، انتشارات دی‌اکسید کربن روند نزولی و رو به پایین را بیشتر از هر شرایط دیگری، به نمایش گذاشته است.  

آنکتاد همکاری نزدیکی را با آیمو و اعضای آن در راستای کربن زدایی صنعت کشتیرانی دارد. به منظور کاهش تغییرات آب و هوایی، حمل و نقل دریایی نیاز به کاهش شدت کربن بندر و عملیات کشتیرانی در زمان کوتاه دارد، و باید در میان مدت و بلند مدت به سمت استفاده از سوخت‌های جایگزین تغییر مسیر دهد. این تغییر اساسی مستلزم سرمایه گذاری‌ها نه تنها در کشتی‌های جدید، بلکه در ساحل، تولید انرژی تجدید پذیر، زیرساختار توزیع و بندر است. استفاده از سوخت‌های جایگزین ممکن است به هزینه‌های حمل و نقل بالاتری بینجامد که شهر‌های جزیره‌ای کوچک و کشور‌های کمتر توسعه یافته را در سطح‌های متفاوتی تحت تاثیر قرار خواهد داد. مسأله مهم این است که این کشور‌ها از نظر مالی و فنی مورد حمایت قرار بگیرند تا این اطمینان حاصل شود که ما می‌توانیم صنعت کشتیرانی را کربن زدایی بکنیم، بدون اینکه ضرری را متوجه کشور‌های مذکور که اغلب نیز بیشترین تاثیر منفی از تغییر آب و هوایی را تجربه می‌کنند، بسازیم.