[ مهندس سید عباس حسینی][ مدیر تولید نرمافزار شرکت توفاد]
متخصصان این حوزه جزء گرانترین متخصصان دنیا هستند و بیشترین آمار اشتغال نیز در این حیطه وجود دارد. با عجین کردن صنایع و فنّاوری اطلاعات با یکدیگر و در پی آن کاهش نیرویانسانی کارهای روزمره به سمت کارهای تحلیلی سوق داده میشوند که نقش انسانها بیشتر کنترلی، مانیتوری و تصمیمگیری خواهد بود.
صنایع دریایی به دلیل تخصصهای خارج از حیطه اجتماعی نسبت به دیگر صنایع دیرتر به حوزه فنّاوری اطلاعات ورود کرد. ولی در کشتیسازی و بنادر از سالها قبل بحث سیستماتیک کردن و مکانیزه کردن فرایندها مطرح بود که درحالحاضر ارتباط با تأمینکنندگان و حوضچههای خشک (Dry Dock) از این طریق صورت میگیرد.
با ورود فنّاوری اطلاعات به صنعت دریانوردی و ناوبری از جمله ECDIS و AIS و در پی آن الزامات بینالمللی نیز مطرح شد. در این راستا در حوزههای مختلف ارتباط با مشتری، فروش، تأمین و تدارکات، جابهجایی، مدیریت شناورها، سیستمهای ناوبری، تعمیر و نگهداری کشتی، مانیتورینگ، کنترل ماشینآلات و تعمیرات نیز مورد توجه قرار گرفت.
امروزه بیشتر صنایع به سمت IOT، بلاکچین و Cloud در حرکت هستند، ولی تاکنون کشتیرانی به این موضوع ورود نکرده است. شرکت مرسک نیز با همکاری شرکت IBM یک گروه تشکیل داده است که با استفاده از بلاکچین، Cloud و اینترنت اشیاء بحث فروش و مدیریت حمل کالا را برای مشتریان خود به راحتی انجام میدهد. در این راستا بر مبنای یک پلتفرم هر بار و محمولهای به هر نقطه دنیا منتقل شود و تمام کسانی که درگیر این بار هستند از جمله شیپرها و مالکان بتوانند بار و محمولۀ خود را در داخل کانتینر کنترل کنند.
صاحبان صنایع و سازمانهای دولتی نیز نقش مهمی در این حیطه دارند چراکه صنایع کشتیرانی وابسته به قوانین و مقررات وضع شده از طرف این ارگانها هستند و بسیاری از سیستمها که براساس بلاکچین طراحی میشوند سازمان بنادر و گمرگ را درگیر فعالیت خود میکنند.
اینترنت اشیا ترکیبی از تجهیزات سختافزاری و نرمافزاری بر روی بستر شبکه اینترنتی است که میتواند از راه دور بهصورت توزیع شده، یک فرایند را کنترل کند و در حوزه کشتیسازی، درجه حرارت، میزان فشار، کیفیت سوخت و گاز خروجی و ... بهصورت آنلاین توسط سنسورهایی کنترل میشود.
افرادی که کشتی را کنترل میکنند میتوانند بهصورت سه بعدی وضعیت آبوهوا، وضعیت موج، توفان و میزان ترافیک را در بنادر کنترل کنند. بندر روتردام برای پیشبینی وضعیت، در بحث اینترنت اشیاء با یکی از شرکتهای بزرگ IT درحال تدارک قراردادی است که بتواند کشتیهایی را که از نقاط مختلف دنیا به سمت این بندر میآیند با حداقل ترافیک و مصرف سوخت بهینه، مدیریت و پهلودهی کند.
این یک تکنولوژی رمزگذاری شده توزیع شده فارغ از مدیریت واحد است و هیچ شخص خاصی روی پروسه بلاکچین کنترل ندارد و افراد مستقل مختلف، تأییدات را انجام میدهند و یک فرایند را از ابتدا به انتها میبرند. بزرگترین حُسن بلاکچین امنیت است. بلاکچین انتقال فیزیکی و کاغذبازی را کاملاً حذف میکند و ما نیز میتوانیم در صنعت کشتیرانی از آن بهره ببریم.
در دنیا بحث شناورها را میتوان به کمک اینترنت اشیاء و محاسبات ابری (cloud computing) بدون نیروی انسانی، بهطور خودران هدایت کنیم. محاسبات ابری درحالحاضر در صنایع هوایی کاربرد دارد که این بستر نیز میتواند در شناورها از نگهداری و تعمیرات گرفته تا ناوبری بدون دخالت انسان اتفاق بیفتد و نیازمند تکمیل سختافزاری و نرمافزاری آن هستیم.
برای محاسبات ابری سختافزار ثابتی وجود ندارد و هر بخش از فرایند را یک نفر بهعهده میگیرد که هدف آن توزیع محاسبات روی بستر اینترنت است و این توزیع امنیت و سرعت را بالا میبرد. ما به دلیل وجود تحریمها، پشتوانۀ مالی و نیاز به حضور شرکتهای دانشبنیان در این زمینه در استفاده از فنّاوری اطلاعات در کشور عقب هستیم
امروزه فیزیک کوآنتوم در حال ورود به بخش IT است که این امر بحث را از سمت دیجیتالی بودن به سمت کوآنتومی بودن سوق میدهد که در کوآنتوم سرعت پردازش اطلاعات، چندین میلیارد برابر خواهد شد.