حسنا شمسآرا
توجه به ایجاد صنعت توریسم دریایی به ویژه در آبهای خلیج فارس طی سالهای اخیر بیش از پیش مورد توجه مسئولان قرار گرفته است. هر چند در کمیته توریسم دریایی کشور نام تعداد زیادی از ارگانهای مرتبط با توریسم دریایی دیده میشود، اما در این میان همواره وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سازمان بنادر و دریانوردی بیشترین نقش را در توسعه توریسم دریایی عهده دار بوده اند. در همین راستا تسهیلاتی نیز برای سرمایه گذاران بخش خصوصی از سوی دو ارگان مذکور در نظر گرفته شده تا آنها را نسبت به ایجاد امکانات مرتبط با توریسم دریایی از جمله شناورهای تفریحی، رستوران دریایی، اسکله تفریحی، پلاژ، کلوپ ورزشهای دریایی، مکان اقامتی ساحلی و رستوران ترغیب کنند. همواره اخبار پراکندهای نیز در زمینۀ خرید، ساخت و بکارگیری شناورهای تفریحی و ایجاد امکانات مرتبط با توریسم دریایی در جنوب کشور منتشر میشود که برای کسانی که از دور این اخبار را دنبال میکنند، خبرهای خوشایندی است و رویاهایی را از سفرهای دریایی در ذهنشان مجسم و آنها را ترغیب میکند تا یک برنامه سفر دریایی به جنوب کشور و بازدید از جزایر آن اختصاص دهند، اما آیا این رویای ساخته شده از سفر دریایی برای مردمان ما تحقق مییابد؟
با توجه به مساعد شدن شرایط آب و هوایی در نیمه دوم سال، فصل سفرهای دریایی و استفاده از امکانات گردشگری در خلیج فارس آغاز میشود که شاهد افزایش چشمگیر تبلیغات و برگزاری تورهای گردشگری دریایی به جزایر جنوبی کشور در این زمان هستیم.
سفرهای هوایی به جزایر کیش و قشم همواره وجود داشته و مورد استقبال نیز قرار گرفته است. امکاناتی که در این دو جزیره از سوی سازمان مناطق آزاد در اختیار گردشگران قرار گرفته، سال به سال بیشتر رضایت گردشگران را جلب کرده است. برنامه سفر به کیش و قشم به گونهای برنامه ریزی شده که اکثر قشرهای متوسط جامعه نیز توان چنین سفرهایی را دارند؛ از سوی دیگر هم اکنون شاهد برگزاری تورهای لاکچری و اقامت رویایی در ویلاهای دریایی جزیره کیش هستیم که البته این گونه سفرها ویژه قشر مرفه جامعه است.
از سفرهای هوایی به جزایر کیش و قشم که بگذریم نوبت به تبلیغات گسترده در زمینه برگزاری تورهای گردشگری دریایی به جزیره هرمز میرسد. این جزیره که تا چند سال گذشته برای گردشگران ناشناخته بود و به تدریج با اخبار منتشره در خصوص فرش خاکی هرمز شناخته شد، هم اکنون از سوی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان یکی از قطبهای اصلی توریسم خلیج فارس اعلام میشود؛ به گونهای که سال به سال شاهد افزایش ورود تورهای طبیعت گرد به این جزیره رنگارنگ هستیم.
از آنجا که سفر به هرمز به دلیل نبود فرودگاه در این جزیره ناگزیر از سفر دریایی است، لذا قبل از سفر هیجانی خاص از سفر دریایی، برای گردشگرانی که قصد طبیعت گردی در این جزیره را دارند به وجود میآید. اما این هیجان زیبا و جذاب فقط تا دقایقی قبل از سوار شدن به شناورهای به اصطلاح مسافربری و گردشگری مسیر بندر عباس – هرمز ادامه خواهد داشت.
با سوار شدن به این شناورها در لحظه نخست متوجه خواهید شد هیچ تصویری از رویای سفر دریایی که در سر داشتید، تحقق نیافته است چرا که نه تنها سوار یک شناور ویژه گردشگری نشده اید بلکه سوار اتوبوسی شده اید که تمام پنجرههای آن به دلیل جلوگیری از ورود نور خورشید در فصل گرما، سیاه شده اند که این امر حس بسیار بدی را برای گردشگران به همراه دارد؛ این در حالی است که تمام گردشگران ورودی به جزیره هرمز در نیمه دوم سال و شرایط مساعد آب و هوایی به جزیره سفر میکنند و در آن زمان نور خورشید نه تنها آزار دهنده نیست که لذت بخش نیز هست.
بعد از سوار شدن به شناوری که هیچ گونه دید مناسبی به بیرون ندارد با حرکت اتوبوس دریایی، تازه آغاز شنیدن صدای وحشتناک موتور شناور است که باید حدود ۴۵ دقیقه آن را تحمل کنید به گونهای که بعد از پیاده شدن و ورود به اسکه جزیره هرمز از اینکه هنوز گوش هایتان کر نشده، به طور قطع خدا را شکر خواهید کرد و مدتی طول خواهد کشید مغزتان نیز آرام گیرد تا به خودتان بیایید و بیینید کجای دنیا قرار گرفته اید! داخل جزیره نیز هر چند امکانات اقامتی و پذیرایی از سوی بومیان جزیره در خانه هایشان به گردشگران ارائه میشود، اما از آنجا که مبنای گردشگری هرمز طبیعت گردی است، نمیتوان گلهای از مسئولان داشت، چرا که بی شک ساخت و سازها برای ایجاد زیرساختهای گردشگری در جزیره، تخریب محیط زست بکر منطقه را به دنبال خواهد داشت.
وضعیت اسفناک سفرهای دریایی مختص به جزیره هرمز نیست بلکه در سایر مسیرها از جمله بندر عباس – قشم و هرمز – قشم نیز شاهد تردد چنین شناورهایی تحت عنوان اتوبوسهای دریایی هستیم که اکثر آنها در نیمه دوم سال مسئولیت جابهجایی گردشگرانی را به عهده دارند که با رویای خاص سفر دریایی به خلیج فارس سفر کرده اند.
باید اذعان داشت، تردد اتوبوسهای دریایی ویژه بومیان منطقه است و فقط آنها را راضی نگه داشته است چرا که تا چند سال پیش برای تردد مجبور به استفاده از قایقهای موتوری کوچک بودند و حالا با این اتوبوسهای دریایی به خیالشان دری از بهشت به روی آنها باز شده است. اما استفاده از این شناورها برای جابهجایی گردشگرانی که در زمان مساعد بودن شرایط آب و هوایی به خلیج فارس وارد میشوند به طور قطع به هیچ وجه مناسب نیست و ضروری است که نسبت به ساخت و یا خرید شناورهای ویژه تردد گردشگران برای سفرهای دریایی در میان جزایر خلیج فارس هر چه سریعتر اقدامات لازم از سوی مسئولان سازمان بنادر و دریانوردی صورت گیرد.
در صورت ادامه وضعیت فعلی در سفرهای دریایی خلیج فارس، هیچ گونه امیدی به توسعه صنعت توریسم دریایی کشور که پایه و اساس آن، سفرهای دریایی است وجود نخواهد داشت.