افزایش نرخ ها در صنعت کشتیرانی؛ معضل تجار غلات

به گزارش گروه بین الملل مانا و به نقل از بلومبرگ، افزایش نرخ حمل و نقل برای جابه جایی کالاهای فله از کود گرفته تا نمک و صخره از ماه جولای سال جاری میلادی موجب شد تا نرخ اصلی حمل و نقل در بورس مبادلات بالتیک طی چهار سال گذشته به بالاترین میزان خود برسد اما معضلی جدید را برای تجار غلات ایجاد کرده است.
بر اساس این گزارش، تقاضای پایان ناپذیر زغال سنگ و سنگ آهن از سوی چین به وخامت اوضاع افزوده و نرخ حمل و نقل با شناورهای کانتینری را نیز سه برابر کرده است که در مقایسه با تجارت سنگ آهن و زغال سنگ و غلات در جایگاه بهتری قرار دارد.
این گزارش ضمن اشاره به افزایش نرخ حمل و نقل بار فله در سطح جهان ادامه داد: خبرهای بدی برای تجار محصولات کشاورزی در راه است چرا که سال ها با اشباع عرضه مقابله کردند و حال که استطاعت مالی در این بخش با مشکلاتی روبه رو است آنان مجبورند برای حمل و نقل محصولات رقم بیشتری بپردازند.


در همین راستا، یکی از اقتصاددانان انجمن بین المللی غلات گفت: تقاضا برای شناورهای کیپ سایز و به دنبال نقش آفرینی چین در بازار در حوزه پاسفیک بسیار مثبت بود. تقاضا برای حمل بار در این میان بیشتر با شناورهای پاناماکس، سوپراماکس و هندی سایز که برای حمل و نقل غلات نیز مورد استفاده قرار می گیرند، بیشتر بود و علت آن محدودیت بهره مندی از شناورهای حمل بزرگ در اقیانوس اطلس اعلام شد.
بازارهای حمل و نقل بار که چندی پیش به پایین ترین میزان خود رسیده بودند به لطف اوج گرفتن جریان جدیدی از تقاضا برای زغال سنگ و سنگ آهن در مقایسه با سال 2014 میلادی تاکنون جانی دوباره گرفتند و احتمال افزایش آن نیز بر حسب تناژ تا پایان سال جاری وجود دارد. این درحالی است که توسعه ناوگان به کندی رو به جلو حرکت می کند.
این گزارش ضمن اشاره به تحلیل کلارکسونز در خصوص میزان سفارشات افزود: دفتر سفارش ناوگان شناورهای فله خشک، تانکر و کانتینری با درنظرگرفتن استاندارهای تاریخی در سطح بسیار پایینی قرار داشت به گونه ای که ناوگان فله خشک تنها 8.2 درصد از ناوگان شناورهای موجود را به خود اختصاص می دهد. آخرین باری که این درصد زیر 10 اعلام شده بود به ماه اکتبر سال 2002 میلادی بازمی گردد یعنی درست دو سال بعد از آنکه صنعت در این بخش رکورد زده بود.
شاخص بورس بالتیک خشک تاکنون و در سال جاری میلادی به طور میانگین به یک هزار و 127 واحد رسید که بهترین آمار ثبت شده طی چهار سال گذشته است.
همانطور که پیش تر اشاره شد، علت افزایش جهانی نرخ حمل و نقل چین است. تجارت جهانی زغال سنگ و سنگ آهن در سال جاری میلادی با افزایش 5.3 درصدی به دو میلیارد و 690 تن متریک رسید که مقصد نیمی از آنها کشورهای آسیایی بود. در این میان، ناوگان شناورهای کیپ سایز رشد 3.2 درصدی را تجربه کرد.
حال، آنچه معضلی اساسی برای تجار محصولات کشاورزی و به ویژه غلات به حساب می آید، افزایش نرخ هاست که شدیدا تحت تاثیر مازاد ظرفیت در بازار است. بر اساس پیش بینی های سازمان غذا وکشاورزی سازمان ملل متحد (فائو)، ذخایر غلات جهان در این فصل برای پنجمین سال متوالی افزایش خواهد یافت و به 726 میلیون تن متریک می رسد و از رکورد سال گذشته به میزان هفت میلیون تن پیشی می گیرد.

معضل چهار شرکت بزرگ کشاورزی
مازاد ظرفیت محصولات کشاورزی موجب شد تا شاخص فرعی محصولات در بلومبرگ تقریبا دو سوم در مقایسه با اوج خود در دو دهه پیش کاهش یابد. شاخص اعلام شده پایین ترین میانگین سالانه را دست کم از سال 1991 میلادی نشان می دهد. حتی غول های کشاورزی مانند Archer-Daniels Midland Co.، Bunge Ltd.، Cargill و Louis Dreyfus Co. نیز در امان نیستند.
دست کم 40 مدیر ارشد و اجرایی در صنعت کشاورزی موقعیت های خود را در ADM و Louis Dreyfus ترک کردند. در همین خصوص، ADM اعلام کرد تعدیل نیرو در ماه جولای پس از افت شدید درآمد و عملیات در تجارت بین المللی محور کار قرار گرفت. شرکت Bunge نیز از برنامه کاهش هزینه ها به ارزش 250 میلیون دلار خبر داد و دو شرکت نامبرده دیگر نیز در شرایط چالشی بازار مجبور به فروش دارایی های خود شدند.
نرخ حمل و نقل تنها علت معضل سایه انداخته بر تجارت محصولات کشاورزی و حاکمیت قیمت های سریالی در بازار نیست. در سال جاری میلادی، هزینه های حمل و نقل 11 درصد از نرخ میانگین تجارت را بر اساس اعلام انجمن بین المللی غلات به خود اختصاص داده است که بیشترین میزان طی هفت سال گذشته است. این درصد در سال گذشتۀ میلادی 8.5 درصد برآورد شده بود.
در حالی که صادرکنندگان در این بازار سردرگم به طور منفی تحت تاثیر قرار می گیرند، آنهایی که به لحاظ جغرافیایی با خریداران خود فاصله زیادی دارند کم کم باید از صحنه رقابت کنار روند چراکه بسیاری از خریداران نسبت به قیمتها حساس شده اند و ترجیح می دهند منابع دسترسی به غلات موردنیاز خود را تغییر دهند و نرخ کمتری را برای حمل و نقل آن بپردازند.
از سوی دیگر، وضعیت برای تجار معادن مثبت گزارش شده است زیرا می توانند به دلیل افزایش تقاضا،  بار را با قیمت بالاتری به مقاصد مورد نیاز برسانند. برای مثال، میزان تولید فولاد در سطح جهان و در ماه اکتبر سال جاری میلادی با ثبت رکورد 145 میلیون و 300 هزار دلار افزایش قابل توجهی را تجربه کرد. بیش از نیمی از فولاد تولید شده جهان را چین تولید کرده است. افزون بر آن، میزان حمل و نقل سنگ آهن نیز هفتۀ گذشته رونق گرفت و با افزایش همراه شد.
حمل مواد خام و اولیه تولید فولاد در مجموع در سه ماه سوم سال جاری میلادی به 317 میلیون و 600 هزار دلار رسید که در مقایسه با آغاز سال 2015 میلادی دومین رکورد خود را شکست. در این میان و درحالی که تجارت محصولات کشاورزی بر حسب تن افزایش را پشت سر گذاشت اما مازاد گیاهان گندمی مانند گندم و ذرت بدان معناست که صادرکنندگان نمی توانند مانند معدنچیان با نرخ حمل و نقل کنار بیایند.
در پایان این گزارش، تحلیل گرارشد شرکتی در سنگاپور گفت: علی رغم اینکه نرخ حمل و نقل با شناورهای کیپ سایز بالاست، بازار فشار اقتصادی را بر شناورهای کوچکتر ایجاد خواهد کرد و این فشار متقابلا به حمل کنندگان غلات وارد خواهد شد. شرکت های بزرگ نامبرده نیز باید میزان صادرات خود را به مقاصد نزدیکتر برای خروج از این بحران و چالش افزایش دهند.