
به گزارش گروه بینالملل مانا به گزارش مرین اینسایت؛ در عملیات دریایی، هر حرکت کشتی نیازمند دقت، آمادگی و آگاهی از چارچوب قانونی است. سه فعالیت کلیدی که اغلب با هم اشتباه گرفته میشوند عبارتند از نجات (Salvage)، یدک کشی (Towage) و هدایت بندری (Pilotage). هر یک از این خدمات اهداف، مبانی قانونی و سطح ریسک متفاوتی دارند و درک صحیح آنها برای کشتیداران، وکلا و حرفهایهای دریایی ضروری است.
نجات یکی از هیجانانگیزترین جنبههای عملیات دریایی است و شامل کمک به کشتی یا اموال دریایی میشود که در خطر واقعی قرار دارند، مانند برخورد با ساحل، آتشسوزی، آبگرفتگی یا خرابی ماشینآلات. ویژگی اصلی نجات، وجود خطر واقعی است و انجام آن معمولاً داوطلبانه بوده و دستمزد آن بر اساس موفقیت عملیات، میزان ریسک، مهارت نجاتدهنده و ارزش اموال تعیین میشود. امروزه جلوگیری از خسارت محیط زیستی نیز نقش مهمی در نجات دارد.
کشتیکِشی، برخلاف نجات، به حرکت دادن کشتی توسط یک کشتی دیگر بدون خطر فوری گفته میشود. این عملیات شامل جابجایی کشتی در بندر، کمک به پهلوگیری و خروج از اسکله یا کشیدن بارجها و سکوهای شناور است. یدک کشی بر پایه قرارداد انجام میشود و تمامی مسئولیتها، ریسکها و هزینهها از قبل مشخص است. دستمزد این خدمت ثابت و طبق قرارداد تعیین میشود. اگر در حین یدک کشی خطر جدی پیش آید و نجاتدهنده فراتر از قرارداد عمل کند، ماهیت عملیات ممکن است به نجات تبدیل شود.
هدایت بندری کاملاً متفاوت است و شامل قرار دادن یک خلبان محلی روی کشتی برای راهنمایی در آبهای محدود و پرترافیک مانند کانالها و ورودی بنادر است. این خدمت اغلب اجباری است و کاپیتان کشتی با دانش محلی خود، از جمله جریانهای آب، عمق، قوانین بندری و مدیریت ترافیک، ناوبری را ایمن میکند. فرمانده کشتی همچنان مسئول است، اما از راهنمایی کاپیتان استفاده میکند و هزینهها طبق تعرفههای تعیینشده توسط مقامات بندر پرداخت میشود.
نجات، یدککشی و هدایت بندری هر کدام ماهیت متفاوتی دارند. نجات بر پایه خطر و پاداش، یدک کِشی بر قرارداد و حرکت برنامهریزیشده و هدایت بندری بر تخصص قانونی استوار است. فهم دقیق این تفاوتها از بروز اختلافات حقوقی و مالی جلوگیری میکند و نقش مهمی در تعیین مسئولیت، ریسک و جبران خسارت در عملیات دریایی دارد.