سفر‌های دریایی در سایه معضلی به نام شناور غیر مجاز

به گزارش مانا، در نوار ساحلی جنوب کشور، تعداد نامعلومی شناور در قالب صیادی وجود دارد که هر ساله طی ایام نوروز به عنوان اصلی‌ترین بازه زمانی سفر در کشور، در حوزه‌های غیرتخصصی خود از جمله گردشگری و حتی مسافری فعالیت دارند.
بررسی اجمالی تاریخچه تردد‌های مسافری در استان هرمزگان، خصوصاً تردد به جزایر قشم و هرمز، حاکی از فعالیت شناورهای موسوم به "تشتی" در این مسیرهاست. اما، نگاه تازه به سفرهای دریایی، از یک حادثه شروع شد. حادثه‌ای تلخ در غروب یکم بهمن‌ماه ۱۳۹۰ که در پی آن ۱۷ نفر جان خود را از دست داده و به دستور استاندار وقت هرمزگان(رئیس کنونی کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی)، از تردد کلیه شناورهای موسوم به اتوبوس دریایی جلوگیری شد.
به دنبال این تصمیم، سازمان بنادر و دریانوردی با مشارکت بخش خصوصی، چهره ناوگان مسافری را تغییر داد و شاهد ورود شناورهای مدرن، با امکانات، ایمنی و رفاهیاتی غیرقابل مقایسه با قبل بودیم.
بعد از گذشت چندی از این تغییر، ظرفیت ناوگان نیز افزایش یافته و امروز در اواخر تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴، با اقدامات و به‌روزرسانی صورت گرفته، برگزاری مانورها، دوره‌های آموزشی و توجه به زیرساخت‌ها در حوزه مسافری، شاهد اقدامات قابل توجهی در این زمینه هستیم که در موضوعات یاد شده، رضایت متقاضیان این سفرها را به دنبال دارد.
در کنار این خدمات و اقدامات حوزه مسافری، معضلی بزرگ به عنوان تهدید جدی امنیت گردشگران وجود دارد. مقوله‌ای حساس به نام "شناورهای غیرمجاز". این شناورها در روزهایی که میل سفر به جزایر قشم و هرمز افزایش می‌یابد، از بخش‌های مختلف ساحل وسیع شهر بندرعباس اقدام به جابه‌جایی مسافران و گردشگران می‌کنند.
بر اساس گفته‌های محمد احمدی‌زاده که درگذشته مدیر بزرگتری بندر مسافری کشور و اکنون معاون دریایی و بندری مدیریت بنادر و دریانوردی شهید باهنر و شرق است، شناورهای تشتی به شرط اخذ مجوزهای لازم، تنها اجازه تردد تا فاصله دو مایلی از نوار ساحلی را دارد. قانونی که به طور مکرر شاهد نقض آن هستیم.
هر ساله در ایام نوروز مشاهده می‌شود که برخی گردشگران از روی عدم آگاهی، اقدام به تردد با شناورهای غیرمجاز برای سفر به جزایر قشم و هرمز می‌کنند. این مسئله اکنون به معضلی برای مدیریت استان هرمزگان تبدیل شده و با توجه به فعالیت بی‌شمار و بی‌وقفه شناورهای فوق، کار برخورد با آنها چالش‌های زیادی را به همراه داشته است.
هرچند ریشه‌یابی افزایش ارائه این خدمات نیازمند بررسی‌های کارشناسی و تخصصی است، اما مسئولان امر پیش از آغاز تعطیلات نوروزی امسال بارها نسبت به عدم استفاده از شناورهای تشتی غیرمجاز هشدار داده‌اند.
متأسفانه عدم جدیت در برخورد قانونی با این شناورها طی روزهای اخیر موجب بروز یک حادثه ناباورانه شده و بر اثر برخورد یکی از همین شناورها در مسیر هرمز به بندرعباس با یک شناور مسافری، یک نفر از هموطنان جان خود را از دست داده است.

بررسی‌ها حاکی از فعالیت تعداد زیادی شناور تشتی ناایمن به صورت غیرقانونی، بدون هرگونه ضابطه و نظارت در سواحل بندرعباس، قشم و هرمز است.
همین امر موجب شده تا پس از گذشت ۱۴ سال، شاهد حادثه‌ای با جان سپردن یک و زخمی شدن دو نفر باشیم.
ظاهراً پرونده این حادثه توسط دریابانی استان در حال پیگیری است، اما به نظر می‌رسد ماجرای شناورهای غیرمجاز نیازمند رسیدگی اساسی و برخورد قانونی است، چرا‌که به طور مستقیم با جان و مال مردم ارتباط دارد.

نکته‌ دیگری که در سفرهای دریایی استان هرمزگان باید مورد توجه جدی باشد، این است که در برخی مسیرها، شناور و بندر رسمی تحت نظر سازمان بنادر و دریانوردی وجود ندارد. به طور مثال، در مسیر تیاب به هرمز، قشم به هنگام، قشم به لارک، بندر چیروئیه به جزیره هندورابی، بندر مقام به جزیره لاوان و غیره، نمونه‌هایی از مسیرهای پر تردد مسافری است که تاکنون سازمان بنادر راهکاری برای تردد ایمن در آنها نیافته است.

هرچند شاهد حادثه ناگواری بوده‌ایم، اما تجربه نشان داده تا خسارتی در این زمینه وارد نشود، عزمی هم برای تغییر نخواهد بود. اما امیدواریم با تغییر نگاه در مواجهه با این شناورها، با تأکید بر معیشت این افراد و ارائه راهکاری که بتواند همه جوانب را در نظر بگیرد، موضوع شناورهای غیرمجاز را برای همیشه حل کند.