دلایل و پیامد‌های تعطیلی بندر «ایلات» در رژیم صهیونیستی

به گزارش گروه بین‌الملل مانا، با این حال، هر جنگی پیامدهای اقتصاد دارد که آن را تضعیف می‌کند و یا امیدها را برای رشد اقتصادی در آینده افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر، طرف متخاصم نمی‌تواند بدون منابع مالی و مادی کافی برای مدت طولانی بجنگد. هر جنگی منجر به خسارات و ویرانی‌های فیزیکی و مادی می‌شود، میلیون‌ها و میلیاردها واحد پولی هر روز به «کوره مرگ» ریخته می‌شود. البته نتیجه پیروزمندانه جنگ، طرف برنده را به توسعه اقتصادی از طریق تصاحب مادی و ارضی جدید، غرامت و بهبود موقعیت ژئوپلیتیکی در عرصه منطقه‌ای و جهانی امیدوار می‌کند.

اسرائیل از نظر جغرافیایی بسیار کوچک بوده و توسط جهان عرب (لبنان، سوریه، اردن، مصر) احاطه شده است. یکی از مزیت‌های جغرافیایی این رژیم دسترسی آن به حوزه دریا (در غرب به دریای مدیترانه، در جنوب شرقی به دریای سرخ) و توانایی آن برای توسعه تجارت خارجی است. بر این اساس، دسترسی به دریا و ارتباطات مهم تجاری جهانی به امنیت اسرائیل کمک می‌کند. در واقع، به آن کمک می‌کند تا در مقابل درگیری‌های نظامی مقاومت و کمک‌های خارجی (نظامی و اقتصادی) لازم را دریافت کند.

ایلات، اشدود و حیفا بنادر دریایی اصلی اسرائیل هستند که در واقع از طریق رونق تجارت، پیوند فعالی با جهان خارج ایجاد می‌کنند. البته این ارتباطات مهم در شرایط جنگی، هدف اصلی حملات طرف مقابل نیز است. ارتش اسرائیل در جنگ‌های گذشته، به دلایل عینی (به ویژه، محدود بودن توانایی‌های جغرافیایی و انسانی در مقایسه با دشمن احتمالی)، معمولاً بر تاکتیک‌های جنگی کوتاه‌مدت تکیه می‌کرد. با این حال، ظاهراً با توجه به رونق اقتصادی و مدرنیزه شدن فنّاوری-نظامی اسرائیل و حساب ویژه بر حمایت مطمئن آمریکا، انگلیس، فرانسه و سایر اعضای ناتو، تل‌آویو تصمیم گرفته است تا در تاکتیک‌های جنگ‌های خود نیز تغییراتی ایجاد کند.

در نتیجه، امروز شاهد یک جنگ نسبتاً طولانی بین اسرائیل و حماس در نوار غزه هستیم که بیش از شش ماه طول کشیده و ویرانگر بوده است. در این راستا، نتانیاهو درخواست‌های بقیه جهان (از جمله متحدان اصلی خود) برای توقف جنگ را نمی‌پذیرد، و تلاش می‌کند امر غیرممکن‌ (یعنی همه حماس) را از بین ببرد و نوار غزه را به طور کامل اشغال کند. 

آسیب جدی اقتصادی به اسرائیل در این ماه‌های جنگ، تحریم‌های تجاری محدود ترکیه و کشورهای شرق عربی نیست، بلکه حملات حوثی‌ها در حوزه دریای سرخ و خلیج عدن است. در واقع حوثی‌ها با اقدامات خود تجارت دریایی کشورهای حامی اسرائیل را از طریق کانال سوئز فلج کرده‌اند.

 در این زمینه، بندر ایلات، دروازه دریایی جنوب اسرائیل، که عمدتاً برای تجارت با استرالیا و کشورهای آسیای شرقی (به ویژه چین، هند، کره جنوبی و سنگاپور) مورد استفاده قرار می‌گیرد، به شدت آسیب دیده است. در نتیجه حملات موشکی و ادامه تهدیدات حوثی‌ها علیه کشتی‌های تجاری غربی و اسرائیلی که از تنگه باب المندب عبور می‌کنند، ایلات ناگزیر تعطیل شده و تقریباً کلیه عملیات صادرات و واردات به حالت تعلیق درآمده است.

جدعون گلبر، مدیرکل بندر ایلات، در مصاحبه‌ای با روزنامه جروزالم پست یادآور شد که با شروع حملات حوثی‌ها، حرکت کشتی‌های تجاری به ایلات به طور کامل متوقف شد. گلبر خاطرنشان کرد: هر ماه بین ۱۲ تا ۱۳ کشتی به این بندر ورود و خروج می‌کرد که اکنون به صفر رسیده است. از پایان نوامبر ۲۰۲۳میلادی، تنها دو کشتی به این بندر سفر کرده‌اند.

ایلات پیش از همه‌گیری کووید-۱۹ برای توسعه خود به گردشگری متکی بود. اما در طی بحران مجبور شد به دنبال منابع درآمد دیگری باشد، بنابراین این بندر به منبع اصلی درآمد این شهر با تقریباً ۶۰ هزار نفر سکنه تبدیل شد.

عمده واردات بندر ایلات خودرو است که بیشتر آن از کره جنوبی و چین وارد می‌شود. با این حال، با اختلال در تجارت بین‌المللی، تعداد این خودروها به سرعت در حال کاهش است. اسرائیل همچنین گاو و گوسفند (تا ۱۵۰۰۰۰ رأس) را از طریق ایلات وارد می‌کند. صادرات این رژیم از طریق بندر شامل محموله ماهانه ۱.۸ تا ۲ میلیون تُن پتاس از دریای مرده، عمدتاً به هند و چین است. اکنون اسرائیل برای صادرات کالا باید مسیر طولانی‌تری را از طریق دریای مدیترانه و دماغه امید نیک در شمال آفریقا طی کند.

درآمد بندر ایلات نه تنها به سرعت در حال کاهش نیست، بلکه در حال توقف است. برای حفظ نیروی کار خود (بیش از ۱۷۰ کارمند)، اداره بندر باید برای کمک به مقامات مراجعه کند. گلبر در این رابطه خاطرنشان می‌کند: ما هنوز حقوق می‌پردازیم، مالیات و پول برق می‌دهیم، خیلی هزینه‌ها را می‌پردازیم. هزینه‌های این بندر ۶ تا ۱۰ میلیون شِکِل (۱.۶ میلیون دلار تا ۲.۷ میلیون دلار) در ماه بوده در حالی که درآمد آن نزدیک به صفر است. ما نامه‌هایی را به دولت و وزارت حمل‌و‌نقل فرستادیم. با این حال، هیچ پاسخی دریافت نکرده‌ایم. البته تلاش‌های زیادی برای باز نگه داشتن بندر انجام می‌شود. در ماه‌های نوامبر و دسامیر، بندر همچنان از حمایت‌های دولتی برخوردار بود، اما این حمایت‌ها حتی حقوق کارکنان را نیز پوشش نمی‌داد.

بنابراین خسارات مادی ناشی از اقدامات انصارالله به بندر ایلات مشهود است. البته می‌توان گفت که اگر آمریکا ده‌ها میلیارد دلار به تل آویو کمک کند، این ضرر ماهانه ۱.۶ تا ۲.۷ میلیون دلاری به بندر ایلات بر امنیت کل اسرائیل تأثیر نمی‌گذارد. به طور کلی، در طول کل تاریخ رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۴۸، ایالات متحده در مجموع ۲۷۰ میلیارد دلار کمک نظامی و اقتصادی به اسرائیل ارائه کرده است.

با شروع جنگ کنونی بین حماس و اسرائیل، واشنگتن در نوامبر ۲۰۲۳، ۱۴ میلیارد دلار به تل آویو کمک کرده است و در آوریل ۲۰۲۴، مجلس نمایندگان آمریکا لایحه‌ای را برای کمک بیش از ۲۶ میلیارد دلاری به اسرائیلی‌ها را تصویب کرد. به عبارت دیگر، در شش ماه جنگ در نوار غزه، ایالات متحده بیش از ۴۰ میلیارد دلار به صورت ترکیبی به اسرائیل کمک کرده است. از همین روی، اسرائیل را می‌توان پنجاه و یکمین ایالت آمریکا دانست.

با این وجود، جنگ جاری با حماس و نیروهای طرفدار فلسطین تلفات سنگینی را بر اسرائیل و متحدانش وارد می‌کند. از همین روی، اسرائیل نیاز فوری به احیای سریع آزادی دریانوردی از طریق تنگه باب المندب دارد و از متحدان خود (عمدتاً ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و آلمان) خواست تا ائتلافی – یک ناوگان بزرگ – تشکیل دهند. همزمان، اسرائیلی‌ها به جهانیان تبلیغ می‌کنند که حملات انصارالله نه تنها به بندر ایلات، بلکه به کل اقتصاد و تجارت جهانی خسارت وارد می‌کند.