توسعه با تعریف در یکی از کریدور‌های منطقه ممکن می‌شود

به گزارش مانا، رسول موسوی در چهارمین پیش نشست چهارمین همایش ملی توسعه سواحل مکران با موضوع «مکران، مشارکت‌ها و رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی» که به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی برگزار شد، با طرح استراتژی‌های منطقه‌ای و پیرامون ایران، اظهار کرد: استراتژی چین که در ۲۰۱۳ میلادی معرفی شد از آن زمان اشکال مختلفی گرفته است و انتهای این طرح معلوم نیست. اگر در گذشته می‌گفتند همه راه‌ها از پکن شروع می شود، الان همه راه‌ها از مکران و چابهار می‌گذرد.

موسوی ادامه داد: استراتژی بعدی متعلق به هند است که در آن ابتدا بر وصل کردن مراکز اصلی شهری خودش به مرزها تمرکز کرد. ارتباط هند با همسایگان نیز از دیگر دغدغه‌های هند در این راهبرد است و از زمانی که مودی به قدرت رسید حرکت سریع‌تری را آغاز کرد و آن ورود به چابهار بود که آن را سکوی پرشی برای هند در جهت رفتن به آسیای مرکزی و افغانستان کند.

وی افزود: استراتژی بعدی در آسیا متعلق به ژاپنی‌هاست. آنها بر آسیای جنوب شرقی تمرکز دارند و آنها تحت عنوان «برند برتر» و کیفیت برتر است. از خلیج بنگال تا دریای جنوبی چین را شامل می‌شود. استراتژی بعدی برای کره جنوبی است که این کشور چند طرح دارد و از نظر آنها ایده‌آل و رویایی است. مثلا خط کشتیرانی که بتواند قطب را دور بزند یا راه‌‌آهنی که بتواند از مسیر قزاقستان و روسیه و اوکراین خود را به اروپا برساند. در حال حاضر عمده تمرکز کره جنوبی بر گسترش تجارت با قزاقستان است.

دستیار وزیر امور خارجه گفت: استراتژی بعدی متعلق به روسیه است که به اشکال مختلف ارتباطات خود را طراحی می‌کند. الان استراتژی روسیه با سه سال پیش فرق می‌کند. سه سال پیش متمرکز بود بر اینکه خود را به طرح چینی‌ها وصل کند، اما به‌نظر با تحولات اوکراین این استراتژی اهمیت بالایی پیدا می‌کند و آنها باید روی کریدور شمال – جنوب متمرکز شوند نه شرق به غرب. همچنین اتحادیه اروپا هم استراتژی‌هایی دارد برای اتصال آنها به شرق که بعد از جنگ اوکراین آنها هم باید در این روند تغییراتی دهند که به سمت شرق در مسیر جاده‌ای از مسیر اوراسیا به بن‌بست خورده است. صرفاً راه ترکیه و راه‌های دریایی برایش باز خواهد بود.

رسول موسوی گفت: راهبرد ترکیه که شاید اصلی‌ترین رقیب ماست، این است که خود را مرکز اتصالات آسیا و اروپا مطرح کرده است و همیشه برای اروپا مسیرهای ترکیه یک نوع گذر و دور زدن روسیه بوده است و بعد از جنگ اوکراین فکر می‌کنم ظرفیت ترکیه در این رابطه به‌ویژه در حوزه انرژی گسترده می‌شود. این اصلی‌ترین رقیب کریدور شمال – جنوب است.

موسوی خاطرنشان کرد: در این چارچوب استراتژی ایران این است که خود را در چهارراه اتصال شرق به غرب، شمال به جنوب و در مسیر جاده ابریشم تعریف می‌کند، اما به‌نظر می‌آید قوی‌ترین سناریو کریدور شمال جنوب است که برای ما مزیت ویژه دارد.

وی با تأکید بر اینکه باید توسعه مکران را با طرح کریدور شمال – جنوب پیوند دهیم، گفت: هیچ توسعه‌ای ممکن نیست مگر اینکه خود را در یکی از کریدورهایی که در منطقه و پیرامون ایران در حال انجام است، تعریف کنیم.

مدیرکل غرب آسیا ادامه داد: استراتژی پاکستان یا «سی پک» هم مطرح است. این راهبرد کریدور اقتصادی چین و پاکستان است که باید به آن توجه کرد. در ایران بعضاً گفته می‌شود که مشارکت ایران در سی پک، اما معتقدم این پروژه اختصاصی این دو کشور است و پروژه گوادر یک پروژه اختصاصی بین چین و پاکستان است.

رسول موسوی تاکید کرد که ما باید پروژه توسعه‌ اقتصادی و تجاری‌مان را بر روی کریدور شمال – جنوب بگذاریم. علاوه بر این باید قوانین بین‌المللی را رعایت کنیم. نمی‌توانیم از استاندارهای بین‌المللی عبور کنیم، مقررات مکران باید بین‌المللی باشد. با متر داخلی نمی‌توانیم منطقه توسعه‌یافته بین‌المللی داشته باشیم. هم‌چنین باید تاکید کرد که با فنّاوری‌های امروز نمی‌توانیم منطقه‌ای را داشته باشیم که بخواهد فردا رقابت کند.

موسوی با اشاره به برخی اخبار و گزارش‌ها مبنی بر اینکه برخی کشورها سعی دارند ایران را تخلیه استراتژیک کنند و کریدورهایی که در دست دارند ایران را تخلیه می‌کنند، ضمن اینکه اینها را رد نمی‌کنم، گفت: بر اساس آنچه در ظرفیت‌های کریدور شمال – جنوب و تحول ژئوپلیتیکی رخ داده است باید بگویم همین تحول را روی زمین در بحث شمال جنوب باید تعریف کنیم و این حجم بزرگ کالا و اتصالاتی که در این مسیر از روسیه به هند می‌رود را از مسیر کریدور شمال – جنوب تامین کنیم. در این صورت معتقدم می‌تواند این تحولات برای ما یک فرصت باشد. البته به‌نظر، دیگران زودتر از ما متوجه این مسأله شدند و یکی از مقامات آمریکایی گفته است سرمایه‌گذاری ایران در مسیر شمال جنوب تهدید بزرگی برای آمریکاست. هم‌چنین گفته شده است که آنها چابهار را معاف از تحریم‌ها کرده‌اند و شاید این معافیت‌ها را در واکنش برداریم اما این دروغ است و چابهار معاف نشده بود.

گفتنی است، چهارمین پیش‌نشست چهارمین همایش ملی توسعه سواحل مکران با حضور دبیر شورای راهبردی روابط خارجی، دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌المللی، مدیرکل آسیای غربی وزارت امورخارجه و همچنین، معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امورخارجه، مشارکت‌ها و رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی در توسعه منطقه مکران را مورد تحلیل و بررسی قرار داد.