تاثیر تجارت دانه‌های روغنی چین بر حمل و نقل دریایی جهان(1)

(بخش نخست)

به گزارش گروه بین الملل مانا، بانچرو کاستا در تحلیل چشم انداز سال زراعی2018 ـ 2017 به بررسی مصرف، تولید و تجارت دانه های روغنی چین پرداخته است. مقوله ای که می تواند عامل تاثیرگذار در حمل و نقل دریایی جهان باشد. به این ترتیب در سه بخش جداگانه چشم انداز مصرف، تولید و تجارت این محصول را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

آغاز فصل اصلی درو غلات برای هر کشوری متفاوت است. برای دانه‌های روغنی، سال تجاری اغلب کشورها از اکتبر تا سپتامبر است. سال تجاری ایالات متحده، مکزیک و تایلند از سپتامبر تا اوت، کانادا از اوت تا جوئیه و پاراگوئه از مارس تا فوریه است. نزدیک به 85 درصد از دانه‌های روغنی جهان پس از طی کردن فرآیندی تبدیل به روغن و کنجاله می‌شوند. کنجاله یکی از خوراک‌های اصلی برای جوجه‌ها و خوک‌هاست و در حال حاضر بزرگترین منبع حاوی پروتئین در جهان است. روغن حاصل از دانه‌های روغنی نیز دومین روغن مصرفی در جهان پس از روغن پالم است.
یکی از محرک‌های اصلی بازار دانه‌های روغنی اختلاف بین ارزش ترکیبی محصولات نهایی (روغن و کنجاله) با ارزش دانه‌های روغنی خام است. این اختلاف ارزش را به عنوان حاشیه سود دانه‌های روغنی در نظر می‌گیرند و دلالان نیز از این فاکتور برای یافتن فرصت‌های تجاری بهره ‌می‌برند.
چین کماکان محرک اصلی مصرف جهانی دانه‌های روغنی باقی‌ می‌ماند و تقاضا برای مواد خوراکی سالم، مشکل عرضه بیش از حد دانه‌های روغنی را حل می‌کند. برآورد می‌شود که در طول یک دهه گذشته، صنعت بهره‌برداری از دانه‌های روغنی به‌طور میانگین سالانه رشد 4.7 درصدی داشته و در سال زراعی 2017-2016 به 288.5 میلیون تن رسیده است. همچنین پیش‌بینی می‌شود، در سال زراعی 2018-2017 با چهار درصد رشد دیگر به 300.1 میلیون تن برسد. با توجه به اینکه چین 32 درصد از دانه‌های روغنی فرآوری شده در جهان را مصرف می‌کند، نقش بسیار مهمی در این صنعت دارد. صنعت فرآوری دانه‌های روغنی چین در طول 10 سال گذشته سالانه حدود 10 درصد رشد کرده تا نیاز این کشور برای خوراک خوک‌ها و تقاضا برای روغن سرخ‌کردنی را در داخل این کشور تأمین کند و پیش‌بینی می‌شود در سال زراعی 2018-2017 این صنعت هشت درصد دیگر رشد کند و به 95 میلیون تن برسد. عرضه محصولات خارجی ارزان و تعرفه‌های پایین واردات دانه‌های خشک، باعث شده است که واردات دانه‌های روغنی نسبت به تولید داخلی صرفه اقتصادی بیشتری داشته باشد، اگر چه اخیراً مالیات بر ارزش افزوده برای واردات غلات خشک کاهش یافته است. در نمودار زیر میزان فرآوری سالانه دانه‌های روغنی در چهار کشور پیشرو جهان مشاهده می‌شود: