کاهش در اروپا ـ افزایش در آسیا/آیا کندی رشد اقتصادی چین کسب و کار بنادر جهان را کساد می کند؟

به گزارش گروه بین الملل مانا، سوالی که در ابتدا مطرح می شود این است که با توجه به وخامت بازار حمل و نقل کانتینری، بنادر چه تاثیری از این موضوع خواهند پذیرفت؟

مشکلات ناشی از تاثیر کاهش تقاضا درحمل و نقل کانتینری تنها دامن گیر این صنعت نیست و بنادر نیز از این ضرر مالی مستثنی نخواهند بود.

کاهش تقاضا در اروپا نیز میزان حجم جابه جایی ها را در بنادر این منطقه از دنیا و به ویژه بنادری که با طرفهای روسی فعالیت می کردند کاهش داده است.

از سوی دیگر اقتصاد ناپایدار در آمریکای لاتین به بنادر این منطقه ضربه وارد کرده است. کاهش رشد اقتصاد چین نیز در این میان غیر قابل چشم پوشی است. در واقع تنها نقطه روشن در عرصه بنادر نیز رشد بنادر در آمریکای شمالی است که البته این بنادر نیز در ماه های اخیر نیز کاهش جابه جاییها را تجربه کردند.

بر اساس این گزارش، موج جدید کانتینربرهای غول پیکر در مسیر شرق-غرب روانه شده اند، بنادر را ملزم به صرف هزینه های بیشتر برای مجهز شدن به جرثقیلهای جدید، اسکله، عمیق سازی بنادر و دیگر به روزرسانی های لازم در زیرساخت ها جهت پذیرش این کانتینربرها کرده است. 

نکته قابل توجه این است این اقدامات تنها به بنادر بزرگ محصور نمی شود و بنادر کوچک نیز در پی افزایش کشتیهای ورودی ملزم به ارائه خدمات گسترده تر به منظور پذیرش کشتی های بزرگتر در آینده شده اند.

بسیاری از این بنادر با توجه به سرمایه گذاری های بزرگی که انجام داده اند چشم امید به بازگشت سرمایه و سود بیشتر دارند و نکته مثبت در این خصوص پیش بینی کارشناسان مبنی بر کاهش شدت افت جابجایی ها نسبت به سال 2015 است.

به طور مثال Drewry پیش بینی می کند  در حمل و نقل کانتینری در سال 2016 شاهد افزایش تقاضا به طور متوسط به میزان 4.5 درصد تا سال 2019 باشیم.

انتظار می رود بنادرواقع درمناطق  شرق آسیا، جنوب آسیا و شبه قاره هند به علاوه خاورمیانه و غرب آفریقا  که جزء مناطق در حال توسعه به شمار می روند 

 بیشترین رشد را تجربه کنند. به همین دلیل اپراتورهای بندری در تلاش برای کار در این مناطق و اخذ فرصتهای رشد هستند.

در جنوب آسیا و به ویژه در بندر جواهر لعل نهرو به عنوان بزرگترین بندرهند پروژه های بسیاری در حال انجام است  به طوری که ترمینال جدید متعلق به اپراتور بندری PSA پس از آغاز به کار حجم جابه جایی ها در این بندر را دو برابر کرده و به 9 میلیون TEU می رساند.از سوی دیگر گروه مرچنتس چین نیز در حال ساخت اولین ترمینال کانتینری با عمق بالا در بندر کانتینری کلمبو سریلانکا است.

در جنوب غرب آسیا نیز شاهد توسعه ترمینالها در کشورهای برمه، ویتنام و تایلند هستیم واین در حالیست که سنگاپور و اندونزی پیش از این طرحهای توسعه بنادر خود را آغاز کرده اند.

در خاورمیانه نیز انتظار دوبرابر شدن حجم جابه جایی ها تا پایان دهه جاری می رود و پیش بینی 30 میلیون TEU  برای این منطقه در نظر گرفته شده است. البته نباید از این نکته غافل ماند که این میزان با توجه به لغو تحریمها علیه ایران بیشتر خواهد شد. بسیاری از اپراتورهای بندری در صف ورود به بازار سودده ایران هستند که از یکی از آنها می توان به اپراتور بندری DP World اشاره کرد که صحبتهایی نیز با مقامات بندری ایران انجام داده است.

در غرب آفریقا نیز که منطقه در حال توسعه ای به شمار می رود اپراتورهای بندری نیز در صدد سرمایه گذاری برآمده اند به طوری که اپراتور بندری APM و بولوری به تازگی پروژه ای به ارزش 1.5 میلیارد با هدف ساخت یک بندر و ترمینال کانتینری جدید را در کشور غنا آغاز کرده است. اپراتور بندری ICTSI  و شرکت کانتینری CMA CGM از تصمیم خود برای احداث یک ترمینال کانتینری با ظرفیت جا به جایی 2.5 میلیون TEU در لاگوس نیجریه خبر داد.

به هرحال اسکله های عمیق تر در غرب آفریقا برای هاب های بندری در مدیترانه نظیر تنگر مد، آلجسیراس و والنسیا رقیب به شمار خواهد آمد.

 وجود چنین بنادری در غرب آفریقا امکان تخلیه کالا در مناطقی که به مقاصد اصلی تحویل کالا نزدیک تر می کند و گزینه خوبی برای کشتیرانی ها در مناطق شمالی محسوب می شود.

 درحالیکه رشد تجارت جهانی روند کاملا ملایمی را تجربه خواهد کرد، فرصت ترانشیپ موقعیت مناسبی را برای اپراتورهای بندری به ویژه در آفریقا بوجود آورده است. مثال بارز این موضوع استفاده اپراتورهای چینی نظیر کاسکو پاسفیک و هلدینگ مرچنتس از فرصت به دست آمده در پی ترانشیپ در شرق مدیترانه است که برای دست یابی به بازارهای خارجی به طور مثال با حضور بیشتر در بندر پیرائوس یونان و در عین حال شراکت با شرکت CMHI برای حضور در بندر کامپورت ترکیه اشاره کرد.

آینده ترانشیپ بیش از همه در گرو افتتاح سومین دروازه کانال پاناما با قابلیت عبور کشتیهای با ظرفیت 13 هزار TEU است که به کشتیرانی ها امکان استفاده از تمام ظرفیت کشتی های خود را با بهره گیری ترانشیپ های جدید در این منطقه از دنیا و دهانه کانال نیز می دهد. با شروع به کار این کانال رقابت میان بنادر سواحل شرقی آمریکا شدت خواهد گرفت و هر کدام در صدد ارتقا جهت پذیرش کشتیهای بزرگترخواهند بود.

پذیرش کشتیهای بزرگتر در سواحل شرقی منجر به کاهش تردد کشتیها در خطوط منتهی به سواحل غربی می شود که برای مقاصدی نظیر آمریکای مرکزی خط کم هزینه تری محسوب می شود. 

 بنادر آمریکایی در بوته آزمایش

 بنادر آمریکایی به دنبال پذیرش کشتیهای بزرگتر هستند اما سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا این بنادر به واقع توان پذیرش کانتینربرهای غول پیکر را دارند؟

این موضوع در سال 2015 بحثهای زیادی را در پی داشت چراکه زیرساختهای موجود قادر به تخلیه و بارگیری میزان کالای موجود در این کشتیها نیست. بسیاری انگشت اتهام خود را به سوی کشتیهای کانتینربر غول پیکر گرفته اند که باعث ترافیک بندری در اقصا نقاط جهان شده است. از دیگر مشکلات این منطقه از جهان می توان به مشکلات موجود با کارگران در آمریکا است. 

بزرگترین بندر اروپا"رتردام" راه حل این مشکلات را در احداث بنادر اتوماتیک یافته است. در ترمینال ماسلاکت 2 که توسط شرکت اپراتور بندری APM و DP World مدیریت می شود، عملیات بندری به صورت تمام اتوماتیک انجام می شود.

در سال 2016 صنعت دریایی چشم به ورود جرثقیلهای با توان جابه جایی 40 ردیف دوخته است.