پافشاری IMO بر مقررات جهانی کاهش سوخت فسیلی در کشتیرانی،‌ باوجود مخالفت آمریکا و عربستان

به گزارش گروه بین الملل مانا؛ بر اساس توافقی که قرار بود ماه گذشته در IMO به تصویب نهایی برسد، کشورهای عضو قصد داشتند نخستین هزینه جهانی برای انتشار کربن در کشتیرانی بین‌المللی را اعمال کنند — اقدامی که بسیاری آن را گامی تاریخی برای گذار از سوخت‌های آلاینده می‌دانستند. اما در پی فشار مستقیم رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ و حمایت برخی کشورها از جمله عربستان سعودی، تصمیم نهایی به مدت یک سال به تعویق افتاد. ترامپ این طرح را «مالیات جهانی فریب سبز» توصیف کرد و اعلام کرد آمریکا با آن «مخالفت کامل» دارد.

 طرح کاهش انتشار به تعویق افتاد

 چارچوب موسوم به «Net-Zero Framework» قرار بود استاندارد جدیدی برای سوخت‌های دریایی ایجاد کند تا به‌تدریج میزان مجاز انتشار گازهای گلخانه‌ای از سوخت‌های کشتی‌ها کاهش یابد. این طرح همچنین شامل نظام قیمت‌گذاری حداقلی ۱۰۰ دلار برای هر تُن گاز گلخانه‌ای مازاد بر سقف مجاز بود.

 در حال حاضر، کشتیرانی حدود ۳ درصد از کل انتشار جهانی گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد و بیشتر ناوگان جهان از سوخت نفت سنگین (HFO) استفاده می‌کند. از آن‌جا که عمر متوسط کشتی‌ها حدود ۲۵ سال است، صنعت باید از هم‌اکنون سرمایه‌گذاری و تغییر فناوری را برای کاهش انتشار آغاز کند.

دبیرکل  گفت:  IMO همچنان در حال کار بر روی جزئیات چارچوب مالی و فنی این طرح است و در این نقطه متوقف نمی‌شود. وی افزود: باید از تجربه اخیر درس بگیریم. من همچنان خوش‌بینم که کشورها بتوانند هزینه‌ای جهانی برای آلودگی کربنی تصویب کنند. البته هنوز برای ورود به جزئیات زود است.

 وی افزود که برای پیشبرد این هدف با تمامی دولت‌ها و بخش‌های صنعتی همکاری خواهد کرد و گفت: کشتیرانی به‌تنهایی قادر به کربن‌زدایی نیست. این یک مأموریت مشترک جهانی است.

 امیدها برای تصویب در سال آینده باقی است

در ادامه نشست، پرنس جیمی دو بوربن دو پارم، نماینده اقلیمی هلند، در سخنرانی خود اظهار داشت که کشورش و بسیاری از دولت‌ها آماده بودند تا این مقررات را در نشست ماه گذشته IMO در لندن تصویب و در COP30 از آن به‌عنوان «گامی تاریخی» یاد کنند، هرچند تأخیر اخیر حس ناکامی ایجاد کرد، اما باید با دیدی منطقی به آن نگاه کرد. این طرح نه‌تنها در کاهش گازهای گلخانه‌ای مؤثر است، بلکه می‌تواند به گذار عادلانه و پایدار انرژی نیز کمک کند.

از سوی دیگر، اندرو فارست، بنیان‌گذار شرکت استرالیایی Fortescue در همین نشست جانبی IMO گفت: ما نه فعالان محیط ‌زیست افراطی هستیم، نه دنبال شعارهای سبز؛ ما گروهی از دانشمندان و بازرگانان واقع‌گرا هستیم که تصمیم گرفته‌ایم از سوخت‌های فسیلی جدا شویم.

 به‌رغم شکست موقت در تصویب مقررات، کارشناسان معتقدند تعیین هزینه جهانی برای انتشار کربن در کشتیرانی دیر یا زود اجتناب‌ناپذیر است. این سیاست می‌تواند به‌طور مستقیم بر هزینه سوخت، نرخ حمل دریایی، و مسیر سرمایه‌گذاری در ناوگان جهانی تأثیر بگذارد.

 در عین حال، تأخیر فعلی فرصت محدودی برای کشورها و شرکت‌های دریایی فراهم می‌کند تا برنامه‌های تطبیق فنی و مالی خود با استانداردهای آینده را بازنگری کنند. 

این نشست به بررسی راهکارهای کاهش انتشار کربن در صنعت کشتیرانی اختصاص داشت.