استفاده صنعت کشتیرانی از هوش مصنوعی برای مقابله با آتش‌سوزی‌های بار

به گزارش گروه بین­‌الملل مانا به نقل از فایننشیال تایمز؛ تنها در سال ۲۰۲۴، تعداد آتش‌سوزی‌ها به بالاترین سطح در یک دهه گذشته رسیده است. علت اصلی این روند، حمل کالا‌های خطرناک – به‌ویژه باتری‌های لیتیوم-یون – است که یا به‌طور کامل اعلام نمی‌شوند یا با اطلاعات ناقص در سامانه‌های بارگیری ثبت می‌گردند.

با رشد سریع تجارت وسایل برقی و الکترونیکی، حجم جابه‌جایی باتری‌های لیتیومی در مسیر‌های دریایی به شدت افزایش یافته است. بسیاری از صادرکنندگان برای دور زدن مقررات ایمنی و کاهش هزینه‌ها، این کالا‌ها را در اسناد بارگیری به شکل نادرست ثبت می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود که خدمه کشتی‌ها و شرکت‌های بیمه از وجود خطر مطلع نباشند و اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام ندهند. علاوه بر این، بزرگ‌تر شدن کشتی‌ها و افزایش تراکم کانتینرها، کنترل و مهار آتش‌سوزی‌ها را دشوارتر کرده است.

به دنبال افزایش این حوادث، شورای جهانی حمل کانتینر‌ها (World Shipping Council) با همکاری بزرگ‌ترین خطوط کشتیرانی جهان، سامانه‌ای مبتنی بر هوش مصنوعی طراحی کرده است. این سامانه میلیون‌ها رزرو بار را به صورت لحظه‌ای اسکن می‌کند و با شناسایی الگو‌های مشکوک، موارد پرخطر را علامت‌گذاری می‌نماید. در صورت مشاهده نشانه‌های غیرعادی، هشدار برای بررسی فیزیکی صادر می‌شود تا کالا‌های خطرناک از همان مبدا شناسایی شوند.

شرکت‌هایی که در مجموع بیش از ۷۰ درصد ظرفیت حمل کانتینر جهان را در اختیار دارند، به این طرح پیوسته‌اند. همچنین مؤسسات بیمه دریایی بین‌المللی از این پروژه پشتیبانی کرده‌اند، زیرا کاهش آتش‌سوزی‌ها به معنای کاهش خسارت‌های میلیاردی و ریسک‌های حقوقی و زیست‌محیطی برای آنهاست.

هشدار‌های گزارش ایمنی ۲۰۲۵

گزارش سالانه ایمنی کشتیرانی شرکت Allianz نیز تأکید کرده است که آتش‌سوزی‌های ناشی از «کالای اعلام‌نشده» یکی از بزرگ‌ترین تهدید‌های کنونی صنعت حمل‌ونقل دریایی به شمار می‌رود. در این گزارش یادآوری شده که هرچه کشتی‌ها بزرگ‌تر شوند، پیامد‌های یک حادثه آتش‌سوزی گسترده‌تر و پرهزینه‌تر خواهد بود.

استفاده از هوش مصنوعی در کشتیرانی، پاسخی نوین به یکی از جدی‌ترین چالش‌های ایمنی دریایی است. اگر این روند جهانی ادامه یابد، می‌تواند خطر فجایع انسانی، خسارت‌های مالی و تهدید‌های زیست‌محیطی را به میزان چشمگیری کاهش دهد.