مانا: در سال ۲۰۲۴ میلادی، بازار حمل کانتینری شاهد تقویت چشمگیری بود. حجم تجارت کانتینری با رشد سالانه ۴.۵ درصدی بر حسب TEU (واحد معادل بیست پا) و همچنین افزایش ۱۸ درصدی در TEU-مایل روبهرو شد. این رشد، به راحتی از افزایش ۱۰ درصدی ناوگان کانتینری پیشی گرفت. نرخ کرایه حمل نیز، با وجود کاهش نسبی نسبت به اوج تابستان، همچنان در سطوح بالایی قرار دارد. شاخص SCFI (شاخص کرایه حمل کانتینری شانگهای) در ماه دسامبر، اگرچه ۳۶ درصد نسبت به اوج خود در ژوئن کاهش یافته، اما همچنان ۲.۲ برابر میانگین سال ۲۰۲۳ میلادی است. تداوم اختلالات دریای سرخ، پیشبینیها را به سمت حفظ نرخهای بالای کرایه در بازار نقدی سوق داده است. با این حال، انتظار میرود با افزایش عرضه کشتیها و فشارهای فصلی، بازار در اواخر سال ۲۰۲۴ و اوایل ۲۰۲۵ میلادی با چالشهایی مواجه شود. در این میان، تقاضا برای اجاره کشتیهای کانتینری به طور فزایندهای افزایش یافته و اپراتورها به دنبال اجاره بلندمدت کشتیها هستند.
تحولات ناوگان کانتینری:
در ماه نوامبر، شاهد سفارشهای قابل توجهی برای ساخت کشتیهای کانتینری بودیم. ۴۵ فروند کشتی با ظرفیت مجموع ۵۴۴ هزار TEU سفارش داده شد که بخش عمده آن توسط شرکتهای Lloyd-Hapag و مرسک صورت گرفت. قیمت کشتیهای نو نیز همچنان در سطح بالایی قرار دارد. شاخص قیمت کشتی کانتینری نو در سطح ۱۱۸ واحد باقی ماند. همچنین، بازار اجاره کشتیهای کانتینری در ماه نوامبر به دلیل بحران دریای سرخ، رونق داشت و نرخهای اجاره زمانی افزایش یافت. شاخص نرخ اجاره زمانی کلارکسون با ۷ درصد افزایش نسبت به ابتدای نوامبر، به ۱۷۷ واحد رسید. در این میان، کشتیهای فیدر با نرخهای بالاتر و دورههای طولانیتر اجاره شدند. نرخ اجاره کشتیهای بزرگ نیز به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
بازار فله بر؛ تضعیف در پی چالشهای جدید:
در حالی که بازارهای حمل فله در سال ۲۰۲۴ میلادی به طور کلی روند مثبتی را تجربه کردهاند، در ماههای اخیر به دلیل عواملی مانند افزایش عبور کشتیها از کانال پاناما و رشد محدود تقاضا، با تضعیف روبهرو شدهاند. دورنمای بازار حمل فله برای سال ۲۰۲۵ میلادی نسبت به سال قبل ضعیفتر بوده و انتظار میرود تقاضا نیز روند کاهشی داشته باشد. به طور خاص، تکرار حجم واردات محصولات فله خشک چین در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ در سال ۲۰۲۵ میلادی بعید به نظر میرسد. رشد تقاضا برای حمل محصولات فله خشک در سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۱ درصد و رشد ناوگان در این بخش حدود ۳ درصد پیشبینی میشود که شرایط را به سمت تضعیف تعادل عرضه و تقاضا سوق میدهد.
روند نزولی حمل سنگ آهن و زغال سنگ:
در بخش حمل مواد فله، تجارت دریایی سنگ آهن در سال ۲۰۲۴ تا پایان نوامبر با رشد ۴.۳ درصدی مواجه بوده است. با این حال، انتظار میرود این روند در سال ۲۰۲۵ میلادی با کاهش مواجه شود. در مورد تجارت زغال سنگ، واردات زغال کک چین در ۱۱ ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۴ میلادی با رشد ۳۷ درصدی به ۵۶ میلیون تن رسید، اما تجارت این ماده نیز برای سال ۲۰۲۵ با کاهش روبهرو خواهد بود. همچنین، رشد تجارت زغال سنگ حرارتی جهان در سال ۲۰۲۴ برابر ۲ درصد بوده و برای سال ۲۰۲۵ کاهشی پیش بینی میشود.
ناوگان فله بر و بازار اجاره:
تعداد کشتیهای ناوگان فله بر جهان در ابتدای ماه دسامبر به ۱۴۰۳۲ فروند با مجموع ظرفیت ۱۰۳۲ میلیون تن Dwt رسید که نسبت به ابتدای سال رشد ۲.۸ درصدی داشته است. متوسط درآمد کشتیهای فله بر در طول ماههای ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۴ برابر ۱۵۵۰۰ دلار بر روز بوده که ۲۰ درصد بیشتر از متوسط سالانه ۲۰ سال پیش از آن است. با این حال، بازار حمل فله طی ماههای اخیر با روند نزولی مواجه بوده است.
خرید و فروش کشتیهای دست دوم:
در ماه نوامبر، بازار خرید و فروش کشتیهای کانتینری دست دوم نسبتاً آرام بود. با این حال، دسترسی محدود به کشتیها و رقابت فزاینده میان خریداران، باعث افزایش قیمت کشتیهای دست دوم شده است. شاخص کلارکسون برای قیمت کشتیهای کانتینری دست دوم در ماه دسامبر با ۵ درصد افزایش به ۷۲ واحد رسید.
نتیجه گیری:
بازار حملونقل دریایی در پایان سال ۲۰۲۴ میلادی با تحولات مختلفی روبهرو بوده است. در حالی که بخش کانتینری با رشد قابل توجهی مواجه بوده، بخش فلهبر با چالشهایی روبهرو شده است. ادامه اختلالات دریای سرخ و همچنین تأثیرات سیاسی و اقتصادی انتخابات آمریکا، میتواند در سال ۲۰۲۵ میلادی نیز بر این بازارها تأثیرگذار باشد.