ضعف بیمه‌نامه‌ها در پوشش کامل خسارت حمل‌و‌نقل دریایی

سیده فاطمه مقیمی رئیس هیئت مدیره اتاق مشترک ایران و گرجستان در گفتگو با مانا درباره تأثیر بیمه‌نامه‌ها بر هزینه‌های حمل‌و‌نقل دریایی بیان کرد: قطعاً بیمه نامه‌ها روی هزینه صادرات اثر دارد. در حال حاضر به دلیل شرایط تحریمی که با آن درگیر هستیم، خیلی از بیمه‌های بین‌الملل محموله‌های ایرانی را بیمه نمی‌کنند.

وی افزود: بیمه‌هایی که باقی می‌مانند هم در خیلی از موارد پوشش کامل بیمه‌ای ندارد. سازمان بیمه کننده باید در شرایطی که خسارت ایجاد می‌شود، توان بازپرداخت کامل خسارت کالا را داشته باشد. تخمین این خسارات، محاسبات ویژه خودش را می‌خواهد.

مقیمی گفت: این محاسبات در بیمه نامه‌های ما کمتر از پوشش بیمه‌های بین‌المللی است. باید این بیمه نامه‌ها به نحوی باشد که تمام خسارات ناشی از حوادث را به صاحب کالا پرداخت کند.

وی اضافه کرد: برخی بیمه‌ها به دلیل تحریم، حاضر به پوشش بیمه‌ای محصولات ایران حتی با پرداخت پول هم نیستند. آن‌ها کالا‌هایی که در اختیار ماست یا از منطقه ما صادر می‌شود را بیمه نمی‌کنند.

رئیس هیئت مدیره اتاق مشترک ایران و گرجستان درباره عوامل مؤثر در افزایش هزینه بیمه‌نامه‌ها بیان کرد: در هر منطقه‌ای که آشوب و جنگ به پا می‌شود، طبیعتاً پوشش بیمه‌ای با افزایش نرخ ریسک مواجه می‌شود.

وی افزود: در جنگ اوکراین که در دو تا سه ساله اخیر رخ داد، پوشش‌های بیمه‌ای؛ محصولاتی که از آن مناطق عبور می‌کنند را شامل نمی‌شود. در واقع شرکت‌های بیمه‌ای موارد جنگی یا موارد اضطراری مثل اعتصاب، شورش، بلوا و ... را پوشش نمی‌دهند.

مقیمی تأکید کرد: همه این عوامل روی هزینه‌های تمام شده صادرات و قیمت صادرات کالا‌های ایرانی اثر می‌گذارد.

ایجاد زنجیرۀ سرد، مؤثر در صادرات

همواره از سوی تجار یکی از موانع توسعه تجارت با اوراسیا و روسیه، نبود زنجیرۀ سرد اعلام می‌شود. به اعتقاد فعالان بخش بازرگانی حمل محصولات فسادپذیر بدون ایجاد زنجیرۀ سرد، امکان‌پذیر نیست.

رئیس هیئت مدیره اتاق مشترک ایران و گرجستان در این رابطه گفت: ایجاد زنجیرۀ سرد می‌تواند در صادرات به این منطقه مؤثر باشد. هر ظرفیت افزوده‌ای که در سرویس حمل‌و‌نقل ایجاد شود و شرایط را برای صاحبان کالا تسهیل کند، حتماً می‌تواند وضعیت مطلوب‌تری نسبت به قبل برای صادرکننده ایجاد کند.

وی افزود: البته، سیستم زنجیرۀ سرد در زیر‌مجموعه زنجیرۀ تأمین یک تجارت در مسیر‌های تجاری، تنها یکی از معضلاتی است که با آن روبه‌رو هستیم. ما در مسیر اوراسیا و روسیه کانتینر یخچالی داریم که کار فریز را انجام می‌دهد، اما نمی‌توانند کالا را تازه نگه دارند. در چنین ناوگانی گل و گیاه و میوه و تره بار را نمی‌توان جابه‌جا کرد، زیرا محصول یخ می‌زند.

مقیمی توضیح داد: سیستم‌های دمایی که روی کانتینر‌های یخچالی سوار است، برای حمل‌و‌نقل کالا‌هایی که آسیب‌پذیری آن‌ها درجه بالا دارد، اصلاً مناسب نیست. به همین علت با توجه به شرایط آب و هوایی اوراسیا که شش تا هفت ماه از سال ۴۰ درجه زیر صفر است، برای اینکه بتوانیم میوه و تره بار گلخانه‌ای ایران را به بازار‌های آنجا برسانیم، ابزار مناسب حمل‌و‌نقل نیاز داریم. اما در ارتباط با حجم صادرات، بحث عرضه و تقاضا و قیمت تمام شده مطرح است.

وی ادامه داد: وسیله مناسب برای حمل‌و‌نقل فقط ۳۰ درصد در تجارت اثر دارد و ۷۰ درصد بقیه مربوط به بازاریابی برای حضور در بازار است. باید مراقب بود که موارد مشابه به بازار‌های هدف ورود پیدا نکند، زیرا وقتی مثلاً کالا از ترکیه به این منطقه می‌آید، ارزان‌تر از کالای ایرانی است.

رئیس هیئت مدیره اتاق مشترک ایران و گرجستان اضافه کرد: کالایی که از چین می‌آید و در بازار هدف ایران ارائه می‌شود، با قیمت مناسب‌تر نسبت به کالای ایرانی که این‌قدر به اوراسیا نزدیک است، ارائه می‌شود.

وی تاکید کرد: در صادرات به اوراسیا بحث مربوط به تأمین وسیله حمل‌و‌نقل مطرح نیست. زنجیرۀ تأمین از مبدأ تا مقصد و کل شرایط تولید و بسته‌بندی یک کالا باید بررسی شود. ضمن آنکه قوانین و مقررات حمایت کننده از این صادرات، باید مورد نظر قرار گیرد.