اقتصاد جهانی متکی بر حدود ۱.۵ میلیون نفر دریانورد است که با تلاش جمعی خود، حمل و نقل سالیانه بیش از ۱۰.۷ میلیارد تُن بار را از طریق دریا انجام داده و ۸۰ درصد از مایحتاج جهانی کالا را با بالاترین ضریب ایمنی ممکن به مقصد میرسانند.
کالاهای حمل شده از سوی کشتیها شامل طیف وسیعی از کالاها از لوازم و مواد خام کانتینر شده گرفته تا کالاهای فله (شامل دانۀ غلات و مواد معدنی)، روغن، گاز و همچنین بخش عمدهای از کالاهای یخچالی مورد نیاز روزمره مردم را دربر میگیرد؛ که در میان آنها مواد ضروری و حیاتی نیز مشاهده میشوند.
همزمان با حمل این حجم عظیم از کالاها، صنعت کشتیرانی میلیونها مسافر را نیز در مسیرهای آبی مختلف جابهجا میکند.
باید به خاطر داشت که صنعت کشتیرانی نقشی کلیدی در پشتیبانی از "سازمان ملل متحد" برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار در دنیا بازی میکند.
در این میان آنچه که ضروری به نظر میرسد و همواره مورد تأکید و نظارت مراجع بینالمللی مرتبط بوده و هست، ایمنی تردد دریایی است؛ بنابراین این صنعت برای عملکردی مؤثرتر و ایمنتر و همچنین محافظت از محیط زیست دریایی، به سیستم ارتباطی پایدار و قابل اعتماد نیاز دارد.
ارتباطات رادیویی کشتیها یکی از این سیستمها است که بر روی چند طیف فرکانسی بنا شده است. این فرکانسها نیز به دلیل اهمیت امنیت صنعت راهبردی دریانوردی به طور اختصاصی برای دریانوردی در نظر گرفته شدهاند. در واقع این طیف رادیویی برای ارتباطات عملیاتی کشتی، ارتباطات اضطراری و ایمنی کشتی و نیز برای ارتباطات اجتماعی کارکنان کشتی مثل ارتباط با خانواده و دوستانشان در خشکی استفاده میشود؛ بنابراین سازمان ملل متحد نمایندگانی با مسئولیت ویژه در جهت توسعه و تصویب استانداردهای جهانی و همچنین ارائه رهنمودهای تخصصی برای کشتیرانی امن و مؤثر با تمرکز مؤکد بر محافظت از محیط زیستدریایی مشخص کرده است. توأم با سازمان ملل متحد، سازمان جهانی دریانوردی (IMO) نیز تأکید خود را در "کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی ۲۰۱۹" در این مورد ابراز داشته است.
لازم به ذکر است که تجهیزات ارتباطی در قالب سیستم GMDSS بیش از بیست سال است که بر روی کشتیها مستقر شده تا این اطمینان حاصل شود که در شرائط اضطراری، ارتباط امن و موثر برای شناورها برقرار است. بر این اساس "اینمارست" سالهاست که تقریباً بدون رقیب در این عرصه فعالیت داشته است.
اما طی سالهای اخیر، سازمان جهانی دریانوردی ترتیبی اتخاذ کرده که سرویسهای جدید ماهوارهای با کمک خدمات دهندگان جدید وارد این عرصه شوند.
همچنین کمیتۀ ایمنی دریایی وابسته به سازمان جهانی دریانوردی که متولی کنوانسیون سولاس (SOLAS) است قطعنامهای را به تصویب رسانده که طی آن مؤسسات خدماتدهنده ماهوارههای سیار دریایی مانند ایریدیوم (Iridium) در موازات با دیگر خدماتدهنده توسعه یافته، وارد عرصه شده و به سیستم جهانی نجات و جستجو ملحق شود.
بخشنامه (IMO) از آنجا نشأت میگیرد که در کنفرانس جهانی پیشین ارتباطات رادیویی، به بخش ارتباطات رادیویی مسئولیت داده شد تا مطالعاتی انجام داده و سیستم ماهوارهای دیگری به سیستم (GMDSS) اضافه کند. بر این اساس و با توجه به بخشنامه صادر شده در این خصوص، مقرر شده که از آغاز سال ۲۰۲۰ میلادی افزایش خدمات دهندههای ماهوارهای در حوزه کشتیرانی اجباری شود.
با توجه به بخشنامه مورد اشاره، ایریدیوم نسل جدیدی از ماهوارههای با مدار گردش پایین را معرفی کرده است که سرویسهای ایمنی دریایی و ارتباطات عملیاتی را به صورت جهانی پوشش میدهند.
این شرکت با برخی از سازندگان آنتنهای ماهوارهای همچون Cobham و Thales وارد مذاکره شده تا ترمینالهایی برای این سرویس جدید با باند فرکانسی L تولید کنند.
انتظار میرود شرکتهای مذکور بهزودی ملزومات GMDSS را مطابق با قوانین مربوطه و به همراه تائیدیههای رسمی اخذ شده از مراجع ذیصلاح را به بازار ارائه دهند، که خدمات اریدیوم را پوشش میدهند.
پانوشت: کمیتۀ امنیت دریایی (MSC) اصلیترین رکن فنی سازمان بینالمللی دریانوردی است و از کلیه دولتهای عضو IMO تشکیل شده است. این کمیته با مسائل مرتبط با ایمنی و امنیت دریایی در چهارچوب سازمان بین المللی دریانوردی سروکار دارد و محدودۀ کاری آن تمام کشتیها اعم از مسافری، تجاری و باربری است. همچنین در زمینۀ به روزرسانی کنوانسیونهای SOLAS و کُدهای مربوطه نیز فعالیت دارد.
(GMDSS (Global Maritime Distress and Safety System
Safety of Life at Sea) SOLAS)
برگرفته از: پایگاه اینترنتی سازمان جهانی دریانوردی و مجله ITU News Magazine
گردآوری و ترجمه: جمال آخوندزادگان، کارشناس حوزه ارتباطات و امور حمل و نقل دریایی