آیا امیدی باقی است؟

به گزارش گروه بین الملل مانا، شرکت کارگزاری گیبسون در آخرین گزارش هفتگی خود اعلام کرد: سه سال از زمانی که دولت چین ضمن فراهم آوردن شرایط خاص برای پالایشگاه‌های مستقل، به آنان برای نخستین بار اجازه داد تا مستقیما خودشان از بازار آزاد نفت خام خریداری کنند، می گذرد.
پالایشگاه‌های مستقل چین به علت کوچک بودن آن‌ها در مقایسه با تاسیسات غول پیکر دولتی لقب «تیپات» گرفتند. یکی از شرایط اصلی که بر تیپات‌ها تحمیل شده، از میان بردن واحد‌های تقطیری است که ظرفیتی پایین‌تر از دو میلیون تن در سال دارند به گونه‌ای که به ناکارآمدی و کوچک بودن محکوم شده‌اند. در سال ۲۰۱۵ میلادی، پالایشگاه‌های مستقل چین یک پنجم ظرفیت پالایشگاه‌های این کشور را به خود اختصاص دادند. از میان تیپات ها، هفت مورد مجوز واردات بیش از ۴۹ میلیون بشکه از نفت خام را در اولین سال عملیات بدست آورده بودند که در آغاز نگرانی‌هایی در خصوص اعتبار به ویژه میزان دارایی و بودجه برای پرداخت بار به همراه داشت. در همین راستا، تجار نیز زمانی که با تیپات‌ها قراردادی را به امضا می‌رسانند بسیار هوشمندانه و هوشیارانه عمل می‌کنند چرا که این پالایشگاه‌ها از حمایت دولتی برخوردار نیستند. برای فائق آمدن بر چنین مسائل و مشکلاتی، بسیاری از تیپات‌ها کنسرسیوم‌هایی برای خرید‌های متعادل با قیمت ارزان‌تر تشکیل دادند. 
گیبسون در تحلیل خود نوشت: در پایان سال ۲۰۱۶ میلادی، ۱۹ پالایشگاه به دنبال افزایش مجموع واردات نفت خام چین تا هفت میلیون و ۶۳ بشکه در روز، مجوز واردات نزدیک به ۷۴ میلیون تن را دریافت کرد. در همین زمان به موجب افزایش دارایی‌ها و ظرفیت، پالایشگاه‌های مستقل توانستند تولیدات خود را صادر کنند. اما، در پایان بهار ۲۰۱۶ میلادی خرید بیشتر تاسیسات نفتی منجر به خرید‌های بی نظم و پر از هرج و مرج شد و در نهایت تراکم سخت بندری و نرخ‌های بالا در ذخایر Shendong را به همراه داشت.

برای حل این مشکل، کنسرسیوم مستقل ها، توافقی را در خصوص منابع بشکه‌های نفتی از طریق Unipec به امضا رساندند. بعنوان یک امتیاز، ساده سازی ظرفیت واحد‌های کوچکتر برای کاهش واردات نفت خام پالایشگاه‌های مستقل مورد توافق واقع شد.
گیبسون در ادامه این تحلیل نوشت: اما در سال ۲۰۱۷ میلادی، بسیاری از پالایشگاه‌های مستقل که در مجموع تعدادشان به ۳۲ مورد می‌رسد، مجوز افزایش سهم وارداتی تا ۱۰۲ میلیون تن در سال معادل دو میلیون بشکه در روز را دریافت کردند به گونه‌ای که ظرفیت پالایشگاه‌های کوچکتر کاهش بیشتری را تجربه کرد. در این زمان، دولت اقدامات سختگیرانه تری را مبنی بر تعطیلی برخی پالایشگاه‌ها در قبال صدور مجوز برای آن‌ها با هدف واردات اتخاذ کرد. دولت همچنین، چندین پروژه مستقل پالایشگاهی را بین پالایشگاه دولتی Norinco و آرامکو عربستان برای ساخت یک پالایشگاه با ظرفیت تولید روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز در شمال شرق چین به تصویب رساند. طی سال ۲۰۱۷ میلادی، واردات نفت خام چین به هشت میلیون و ۴۳۰ هزار بشکه در روز رسید. 
گیبسون ضمن اشاره به عملکرد پالایشگاه‌ها در سال جاری میلادی افزود: طی ۲۰۱۸ میلادی دولت به عنوان بخشی از هدف خود برای کنارآمدن با مسائل زیست محیطی، قوانین سختگیرانه‌تر و مالیات بالایی را با هدف خلاصی یافتن از عملیات خرد و مقابله با افراد در فرار مالیاتی بر پالایشگاه‌های مستقل اتخاذ کرد. واضح است که تعطیلی پالایشگاه‌هایی با ظرفیت کمتر از دو میلیون تن به زودی اجرا می‌شود و تیپات‌ها قادر به رعایت قوانین جدید نخواهند بود. در مارس سال جاری میلادی، خبر‌هایی مبنی بر آمادگی خرید اتانول از سوی تیپات‌ها برای ترکیب با سوخت به منظور تحقق دادن به قوانین اتخاذ شده دول تا سال ۲۰۲۰ اعلام شد که به موجب آن گازوئیل باید شامل ۱۰ درصد اتانول باشد.
بزرگترین پالایشگاه مستقل چین موسوم به Dongming Petrochemical مجوز ترکیب اتانول را دریافت کرده است. اما، این موضوع نیز از جهاتی برای چین مسائلی را به همراه داد. دولت پکن قوانین جدید مالیاتی را معرفی کرده است و میزان کاهش تقاضای سوخت دیزل به دنبال افزایش قیمت نفت خام به میزان دو برابر افت کرده است که هر دو باعث می‌شوند تا حیات و سودآوری آن‌ها مورد تهدیدی جدی قرار بگیرد.
تیپات‌ها می‌توانند یکی دیگر از قربانیان جنگ احتمالی تجارت بین آمریکا و چین باشند. رویترز در همین راستا اعلام کرده است که تیپات‌ها در حال از دست دادن پول و سهم خود در بازار هستند، برخی به بهانه تعمیرات بسته شده و برخی دیگر به دلیل کمبود ذخایر موقتا فعالیت نمی‌کنند.
با این اوصاف آیا می‌توان گفت: وضعیت حاضر طوفانی در پالایشگاه هاست یا تنها افول قدرت فعالیت آنها؟ تاکنون پالایشگاه‌های مستقل توانسته‌اند با موانع و مشکلاتی که در سر راهشان وجود دارد، کنار بیایند و به خوبی بر آن‌ها غلبه کنند.
در همین حین و در هفته‌ای که گذشت در بازار تانکر حمل مواد نفتی خام، شناور‌های VLCC شاهد تجربه‌های هیجان انگیزی بودند. چارترها از فرصت پیش آمده تعطیلات به نحو احسن استفاده کردند تا با برنامه‌های جدید و قدرتمندتری وارد جولای شوند و از طریق تزریق بار بیشتر به بازار‌های رایجی که شناورداران آن تمایل به افزایش ۵۷.۵ واحدی در خاورمیانه دارند به قدرت بیشتری دست یابند.
اما عمر اخبار خوب در بازار کشتیرانی کوتاه است و چارترها به زودی شاهد بازگشت به وضعیت پیشین خود در بازار خواهند بود.