به گزارش مانا حمید بعیدینژاد سفیر ایران در لندن و عضو تیم مذاکره کننده هستهای شب گذشته در دومین سالگرد برجام در کانال تلگرامی خود نوشت: امروزدر آستانه دومین سالگرد حصول توافق برجام در وین هستیم، توافقی که دولتهای جهان و دیگر اعضای جامعه بینالمللی آن را بعنوان بزرگترین دستاورد دیپلماسی در دهههای اخیر میشناسند. برجام توافقی بینالمللی است و به یکی از سختترین و پیچیدهترین بحرانهای اخیر بینالمللی پایان داد. در کنار دستاوردهای برجام برای حفظ و تقویت صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی، برجام برای ایران نیز دستاوردهای درخشانی به همراه داشته است. علاوه بر تثبیت حقوق هستهای ایران، برجام بسیاری از موانع رشد و توسعه اقتصادی کشور را که با وضع تحریمها برای کشورمان ایجاد شده بود از سر راه برداشت که برای اهل انصاف نمونههای آن روشن است.
وی افزود: برجام به تحمیل تحریمها علیه ایران در حوزههای انرژی شامل نفت و گاز و پتروشیمی و همچنین حمل و نقل همچون کشتیرانی بازرگانی و کشتیرانی نفتکش و هواپیمایی و بسیاری از حوزههای مشابه پایان داد و آنها را لغو کرد، تحریمهایی که آثار عینی مخرب آن در اقتصاد ایران بسیار محسوس بودهاند. بر اثر لغو تحریمهای مالی، اقتصادی، انرژی، بانکی و غیره صادرات نفت و گاز ایران از سر گرفته شد، دهها میلیارد منابع مسدود شدهی ایران در بانکهای خارجی آزاد شدند، ناوگان هواپیمایی ایران برای اولین بار به خرید هواپیما و نوسازی خود اقدام کرد و ناوگان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با رها شدن از فشار تحریمها به شکوه گذشته خویش در حمل و نقل دریایی بینالمللی بازگشت. تاثیرات مثبت برجام بر روند اقتصادی ایران باعث شد که بعد از دهها سال ایران بتواند رشد حدود هشت درصدی را در اقتصاد تجربه کند.
بعیدینژاد خاطرنشان کرد: امید است که این روند مثبت علیرغم تمامی حسادتها و فشارها از سوی دشمنان به لطف الهی ادامه یابد. با در نظر گرفتن موقعیت ویژهی ایران در سطح منطقه، برجام فرصتی استثنایی برای کشور در جهت ایجاد روابطی راهبردی با همسایگان به ویژه عراق فراهم کرده است. طلیعه شکست داعش در عراق و سوریه، بار دیگر به خوبی ثابت کرد که قدرت ایران نه ابزاری برای اعمال سلطه بر دیگر ملتها بلکه عاملی برای ایجاد و تثبیت صلح و امنیت در منطقه است.
سفیر ایران در لندن اضافه کرد: اگر امروز در آستانه دومین سال حصول برجام، این توافق کماکان محور توجه در سطح جهانی و منطقهای است، این به دلیل محکم بودن مبانی و اصول بنیادین این تفاهم است. حتی دولت آمریکا که با روی کار آمدن خود با قاطعیت اعلام میکرد که به محض روی کار آمدن این توافق را پاره خواهد کرد، کماکان از اقدام علیه برجام ناتوان بوده است و علیرغم تمامی لفاظیها و بدعهدیها مجبور شده است به تمامی تعهدات اساسی خود در برجام عمل کرده و رسما نیزاعلام کند که تا رسیدن به یک ارزیابی دقیق به اجرای تعهدات خود ادامه خواهد داد و این در شرایطی است که دولت آمریکا با وجود تمامی مخالفتها، ابایی از نقض برخی از تفاهمات دوجانبه و چندجانبه مهم نداشته و ندارد. آمریکا با وجود مخالفتها احداث دیوار مرزی با مکزیک را آغاز کرد، توافق پیشین اوباما با دولت کوبا را که توافقی تاریخی خوانده شد یکجانبه نقض کرد و مهم تر آنکه، بطور یکجانبه از توافق تغییر آب و هوایی پاریس خارج شد.
وی نوشت: رئیس دولت جدید آمریکا از زمان آغاز مبارزات انتخاباتی خود شدیدترین حملات را علیه برجام آغاز کرده بود.
وی برجام را بدترین تفاهم طول تاریخ خوانده و قول داده بود که آن را اجرا نخواهد کرد. اما برخلاف این لفاظیها دولت آمریکا در چند مرحله حساس که میباید تصمیماتی بسیار کلیدی برای ادامهی حیات برجام می گرفت، به تعهدات خود پایبند ماند. اولین مرحله ضرورت صدور دستور دولت برای ادامه توقف اجرای آن تحریمهایی بود که باید رأس چهار ماه در صورت عدم صدور دستور جدید دوباره به اجرا در میآمد و این بی شک نقض بارز برجام بود. این مقطع، مرحلهای بسیار حساس بود. کافی بود تنها رئیس جمهور آمریکا با تمدید دوباره توقف اجرای تحریمها موافقت نمیکرد، اما توافق کرد و اجرای تحریمها دوباره متوقف شد. مرحلهی دوم زمانی بود که بر اساس مصوبه قبلی کنگره آمریکا، دولت میباید طی ارسال گزارشی به کنگره پایبندی و یا عدم پایبندی ایران به اجرای تعهدات خود در برجام را اعلام میکرد.
دولت آمریکا در این مرحله نیز رسما پایبندی ایران به برجام را به کنگره اعلام کرد. مرحله سوم تصمیم به همراهی و یا عدم همراهی با توافق جهانی در تایید اجرای اقدامات ایران درباره پولشویی و لذا حداقل تعلیق اقدامات محدود کنندهی بانکی بینالمللی علیه نظام بانکی ایران بود. این اقدام با آنکه اقدامی مستقیم در رابطه با اجرای برجام نبود اما میتوانست اجرای برجام در صحنه عمل را با چالشی بسیار بزرگ مواجه کند. در اجلاس اخیر گروه ویژه ترتیبات مالی که با هدف اجرای موثر مقررات مقابله پولشویی و تامین مالی تروریسم در والنسیا در اسپانیا تشکیل شد، دولت آمریکا نهایتا با توافق جمعی اعضا برای تعلیق اقدامات مقابله جویانه با ایران همراهی کرد.
وی ادامه داد: این تصمیمات دولت آمریکا با توجه به مواضعی که رئیس جمهور این کشور در دفعات متعدد علیه برجام اتخاذ کرده است از مشکل ترین تصمیمات دولت بوده است. اما مهمترین دلیل همراهی آمریکا با جامعه ی جهانی یکپارچگی مواضع تمام متحدین آمریکا بویژه اروپا و اعضای دائم شورای امنیت در ضرورت حفظ برجام به عنوان مهمترین دستاورد دیپلماسی است و این بدان معنا است که برجام بر پایههای محکمی استوار است و چنین مبانی ضامن تداوم اجرای آن است.
بعیدینژاد نوشت: اما بی شک اجرای برجام با چالشهای مهمی نیز روبرو است. با وجود آنکه دولت آمریکا بطور مشخص تا این لحظه خلاف صریح تعهدات بنیادین خود اقدام نکرده است اما تداوم سیاستهای خصمانه آمریکا درباره برجام به نوعی حزم و احتیاط در جامعه اقتصادی و شرکتهای بزرگ تجاری و بانکهای بینالمللی برای ورود به کار اقتصادی و مالی با طرفهای ایرانی انجامیده است. این وضعیت در تعارض آشکار با تعهدات دولتها بر اساس برجام است، چرا که برجام آنها را به اقدامات موثر برای حمایت از این تفاهم با هدف عادی ساختن روابط اقتصادی با ایران متعهد کرده است. در همین چارچوب تصویب لایحه سنای آمریکا اگر به تصویب مجلس نمایندگان و امضاء رئیس جمهور آمریکا برسد، اقدامی است که فارغ از مفاد آن که تعارض و یا عدم تعارض آن با برجام نیاز به بررسی دقیقتر دارد، بی شک باعث ایجاد فضایی در تعاملات اقتصادی و تجاری با ایران میشود که به هر روی مانع از بهره مندی کامل ایران از منفعتهای برجام میشود. دولت آمریکا و دیگر اعضای موثر برجام باید به هر صورتی که شده جلوی این اقدامات را بگیرند. آنها بهتر از همه میدانند که ایران برای اتخاذ اقدامات متقابل دست بسته نیست.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در نهایت اینکه برجام توافقی بینالمللی و چند جانبه است و همانطور که هیچ کشوری نمیتواند بصورت یکجانبه نسبت به سرنوشت آن تصمیم بگیرد، حفظ آن نیز به تعهدی از سوی تمامی اعضا برای تحقق کامل مفاد آن نیاز دارد.