
به گزارش گروه بینالملل مانا، در حال حاضر، تولید کنونی شامل طیف متنوعی از گونهها؛ ماهی، صدف، صدف دوکفهای، جلبک دریایی و میگو با فرصتهای نوظهور در پرورش جلبک دریایی و پرورش صدف است. همچنین، اصلاحاتی برای ایجاد محیط مناسب در حال شکلگیری است. مراکش مناسبترین مناطق آبزیپروری خود را ترسیم، چارچوب نظارتی مدرن ایجاد، پیوندهای تجاری را تقویت و دسترسی به بازارهای جهانی غذاهای دریایی را فراهم کرده است. این کشور با تکیه بر تولید اولیه، اکنون در حال گسترش پایگاه خود از طریق ۳۲۲ مزرعه دارای مجوز بوده که در حال حاضر تولید سالانه کل آن بیش از ۱۲۴۰۰۰ تُن است.
فرصتهای مراکش در این بخش گسترده هستند. برای نمونه، مصرف غذاهای دریایی داخلی مراکش رو به افزایش بوده که ناشی از رشد جمعیت و آگاهی از مزایای غذاهای دریایی برای سلامتی است. انتظار میرود امسال فرصتهای سرمایهگذاری از یک میلیارد دلار فراتر رود و آبزیپروری میتواند نقش کلیدی در کاهش واردات غذاهای دریایی و تثبیت عرضه داخلی داشته باشد.
احمدو مصطفی ندیای، مدیر بخش مغرب و مالت بانک جهانی، گفت: «بانک جهانی آماده است تا از مراکش و آژانس ملی توسعه آبزیپروری در پیشبرد آبزیپروری به عنوان یک اولویت ملی حمایت کند. ما از تسهیل مقررات، کاهش ریسکهای سرمایهگذاری و تجمیع منابع مالی برای افزایش مشارکت بخش خصوصی در این بخش نویدبخش حمایت میکنیم»
در حال حاضر، بانک جهانی از طریق یک برنامه ۳۵۰ میلیون دلاری و کمک مالی ۵ میلیون دلاری از صندوق امانی چند اهداکننده، از مراکش برای ایجاد یک اقتصاد آبی پایدار در برابر تغییرات اقلیمی حمایت میکند. نتایج اولیه تحول شامل مدیریت پایدار منابع دریایی و ساحلی، احیای جنگلها و تپههای شنی ساحلی و بهبود حفاظت از جوامع در برابر سیل و فرسایش است.
در تکمیل فاز دوم، برنامه اقتصاد آبی شمال آفریقا کمکهای فنی هدفمندی را به آژانس ملی توسعه آبزیپروری ارائه میدهد تا ظرفیت آن را برای توسعه پایدار آبزیپروری تقویت کند. این امر شامل اقدامات تحلیلی، آموزش در مورد پرورش پایدار میگو، روشهای انتخاب محل آبزیپروری و نقشه راهی برای پیشبرد پرورش جلبک دریایی است. این اقدامات از عناصر کلیدی در تحقق چشمانداز آبزیپروری مراکش محسوب میشوند.
سرمایهگذاریهای هدفمند از مدلهای مقیاسپذیر در پرورش میگو و جلبک دریایی حمایت کرده و به تقویت زنجیرههای ارزش آبزیپروری پایدار در برابر تغییرات اقلیمی مراکش کمک کردهاند. به موازات آن، تحلیل گروه بانک جهانی در حال ارزیابی فرصتهای سرمایهگذاری و موانع مشارکت بخش خصوصی در آبزیپروری دریایی و سایر بخشها است.
در حال حاضر، سرمایهگذاریهای نوآورانه نشان میدهند که چگونه پایداری و رشد میتوانند همزمان توسعه یابند. «ویتامین دریا» مراکش، یکی از مزارع آزمایشی آبزیپروری که تحت برنامه اقتصاد آبی برای ارزیابی نتایج حمایت میشود، پتانسیل میگوی پایدار را به نمایش میگذارد. دریس کرفس، یکی از بنیانگذاران «ویتامین دریا» مراکش، توضیح داد: «در این مزرعه، ما در حال حاضر سالانه حدود ۶۰ تن میگو تولید میکنیم که کاملاً برای مصرف محلی است. با سرمایهگذاری مناسب، میتوانیم این میزان را پنج برابر کنیم و به ۳۰۰ تُن در سال برسانیم. البته هنوز لارو را از ایالات متحده وارد میکنیم، که هدف ما ایجاد یک واحد تولید محلی کامل و معرفی شرکت خود به عنوان یک بازیگر رقابتی در بازارهای میگوی منطقهای و جهانی است.
در سطح جهانی، آبزیپروری دریایی و ساحلی در سال ۲۰۲۲، تقریباً ۷۱ میلیون تُن تولید داشته است. بلندپروازی مراکش، اگرچه در مقایسه با سایر کشورها، چندان چشمگیر نیست، اما این کشور را در موقعیتی قرار میدهد که بتواند از این بازار رو به رشد بهره ببرد. کشاورزی جلبک دریایی در کانون این روند نوین قرار دارد که اکنون به سنگ بنای نوآوری زیستی مراکش تبدیل شده است. جلبک دریایی تنها غذا نیست، بلکه مادهای برای لوازم آرایشی، کودها، داروها، منسوجات، انرژی زیستی و حتی راهحلهای اقلیمی است. دانشگاههای مراکش نیز برای آزمایش کشتهای مبتنی بر جلبک دریایی با استارتآپها همکاری میکنند.
شرکت خانوادگی SETEXAM که در زمینه تولید جلبک دریایی تخصص دارد، نیز از برنامه اقتصاد آبی برای نتایج بهرهمند شده است. رشید لبار، مدیر SETEXAM، گفت: «ما دارای تجربهای هستیم که از سال ۱۹۶۰ آموختهایم و در حال آزمایش تجارت الکترونیک برای گسترش بازار خود هستیم. با سرمایهگذاری مناسب، میتوانیم تولید را افزایش داده و پتانسیل منابع دریایی مراکش را به طور کامل بالقعل کنیم»
پتانسیل این بخش کاملاً مشهود است، اما چالشها نیز وجود دارند. بهرهوری و مقیاسپذیری تولید همچنان به دلیل کمبودهایی در مراکز تولیدمثل، کارخانههای خوراک دام، سردخانهها و تأسیسات فرآوری، محدود است. اما پیشرفت هم ملموس بوده، اصلاحات در حال انجام و مشارکتها قویتر شدهاند.
با تعهد و سرمایهگذاری مداوم، مراکش میتواند به عنوان یک رهبر منطقهای در آبزیپروری از جلبک دریایی گرفته تا میگو باشد که مزایایی مانند، ایجاد شغل، افزایش صادرات و حفاظت از اکوسیستمهای دریایی را درپی دارد. در واقع، اقتصاد آبی مراکش تنها یک چشمانداز نیست، بلکه این آینده در حال شکلگیری است که براساس آن اقیانوس به منبعی از رفاه و تابآوری برای نسلهای آینده تبدیل میشود.
منبع: بانک جهانی