مکانیسم ماشه چیست؟ / کدام تحریم‌ها دوباره فعال می‌شوند؟

به گزارش مانا، بحث فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» یا «اسنپ‌بک» به محور اصلی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است. این سازوکار بخشی از قطعنامه 2231 شورای امنیت است که در صورت نقض برجام، امکان بازگرداندن تحریم‌های قبلی را فراهم می‌کند. نشست شورای امنیت برای تعویق این روند برگزار شد، اما پیش‌نویس روسیه و چین تصویب نشد؛ بنابراین مسیر برای بازگشت تحریم‌ها باز ماند.
با اجرایی شدن مکانیسم ماشه، مجموعه‌ای از شش قطعنامه قبلی شورای امنیت علیه ایران دوباره لازم‌الاجرا خواهد شد:
قطعنامه 1696 (2006): الزام ایران به تعلیق غنی‌سازی.
قطعنامه 1737 (2006): ممنوعیت انتقال فناوری هسته‌ای و موشکی، انسداد دارایی‌ها.
قطعنامه 1747 (2007): گسترش تحریم‌ها، ممنوعیت صادرات سلاح از ایران.
قطعنامه 1803 (2008): تشدید محدودیت‌های بانکی و بازرسی محموله‌ها.
قطعنامه 1835 (2008): تأکید مجدد بر اجرای تعهدات و قطعنامه‌های پیشین.
قطعنامه 1929 (2010): تحریم‌های جامع تسلیحاتی، بانکی، کشتیرانی و مالی.
این مجموعه در کنار هم، سخت‌ترین چارچوب تحریمی علیه ایران طی یک دهه گذشته را بازمی‌گرداند.
مکانیسم ماشه یا مکانیزم اسنپ‌بک بخشی از قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل است. این سازوکار به اعضای برجام اجازه می‌دهد در صورت نقض تعهدات از سوی ایران، همه تحریم‌های قبلی شورای امنیت علیه ایران را به‌طور خودکار بازگردانند.
آنچه دیشب رخ داد
روسیه و چین تلاش کردند با یک قطعنامه جدید، اجرای ماشه را شش ماه به تعویق بیندازند. این قطعنامه در شورای امنیت رأی نیاورد. بنابراین روند فعال‌سازی اسنپ‌بک از ساعت 20 دیروز کلید خورد و ایران در مسیر بازگشت به وضعیت پیش از برجام قرار گرفت.
طبق برآوردها، سه سناریو در برابر اقتصاد ایران قرار دارد:
بازار ارز و بورس، تجارت خارجی، فروش نفت و سرمایه‌گذاری خارجی همگی در معرض فشار مستقیم قرار می‌گیرند.