تهدید محیط زیست دریا، تهدید اقتصاد دریا محور است

به گزارش مانا، احمدرضا لاهیجان‌زاده با اشاره به جایگاه حیاتی دریاها و اقیانوس‌ها بیان کرد که این پهنه‌های آبی همواره نقشی بنیادین در تمدن بشری، اقتصاد جهانی و چرخه‌های حیاتی زمین داشته‌اند به تسنیم می‌گوید: بیش از ۷۰ درصد سطح کره‌ زمین را آب‌های شور پوشانده و این پهنه عظیم نه‌تنها منبع غذا و انرژی است، بلکه به‌عنوان ریه‌های سیاره نیز شناخته می‌شود، چراکه بیش از نیمی از اکسیژن موجود در جو از طریق فتوسنتز فیتوپلانکتون‌های دریایی تولید می‌شود.

معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: دریاها شبکه‌ای پیچیده از تنوع زیستی بی‌بدیل را در خود جای داده‌اند که استمرار آن به معنای استمرار حیات بشری و سلامت زیست‌کره است.

وی افزود: امنیت غذایی، تجارت و اقتصاد دریامحور باید مورد توجه قرار گیرد. ایران با برخورداری از بیش از ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان، موقعیتی ژئوپولیتیک دارد که کشور را در نقطه اتصال کریدورهای اصلی تجارت جهانی قرار داده است.

معاون دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به چالش‌های محیط‌زیستی موجود خاطرنشان کرد: دریاهای ایران همانند سایر پهنه‌های آبی جهان با تهدیداتی همچون تغییرات اقلیمی، افزایش دمای آب، اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها و کاهش اکسیژن محلول روبه‌رو هستند.

وی تأکید کرد: توسعه صنایع ساحلی، بنادر، پالایشگاه‌ها و میادین نفتی و گازی در خلیج فارس و دریای عمان فشار مضاعفی بر زیست‌بوم‌های شکننده وارد می‌کند.

لاهیجان‌زاده همچنین کاهش سطح آب دریای خزر را یکی دیگر از تهدیدات جدی شمال کشور دانست که پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی گسترده‌ای به همراه دارد.

وی در ادامه گفت: آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های انسانی یکی از اصلی‌ترین مشکلات دریاهای ایران است. خلیج فارس به دلیل بسته بودن نسبی و تبادل محدود آب، بسیار آسیب‌پذیر بوده و ورود آلاینده‌های نفتی، فاضلاب‌های شهری و صنعتی، پساب‌های کشاورزی و پسماندهای پلاستیکی تهدیدی جدی برای کیفیت آب و حیات موجودات دریایی محسوب می‌شود.

او یادآور شد که در دریای خزر نیز ورود فاضلاب‌های خانگی و صنعتی بدون تصفیه و سموم کشاورزی، فشار زیادی بر تنوع زیستی وارد کرده و کاهش ذخایر ارزشمند تاس‌ماهیان نمونه‌ای از پیامدهای مستقیم این روند است.

معاون تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست به ارزش‌های اکولوژیک و تنوع زیستی دریاهای ایران اشاره کرد و گفت: آبسنگ‌های مرجانی خلیج فارس و دریای عمان زیستگاه هزاران گونه محسوب می‌شوند و نقش کلیدی در تثبیت بستر دریا، حفاظت از خطوط ساحلی و تأمین معیشت جوامع محلی دارند.

وی ادامه داد: دریای خزر به عنوان بزرگ‌ترین پهنه بسته آبی جهان میزبان گونه‌های شاخصی همچون فوک خزری است و مهاجرت پرندگان دریایی به تالاب‌های ساحلی ایران این اکوسیستم‌ها را به حلقه‌ای مهم در زنجیره جهانی تنوع زیستی بدل کرده است.

لاهیجان‌زاده تصریح کرد: صیانت از دریاها برای ایران که در آستانه توسعه اقتصادی مبتنی بر ظرفیت‌های دریایی و بندری قرار دارد، ضرورتی انکارناپذیر است.

وی تأکید کرد: سیاست‌های کلی توسعه دریامحور، مستلزم بهره‌برداری اقتصادی هم‌زمان با حفاظت از محیط زیست و تضمین حقوق نسل‌های آینده است و بدون مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی، امنیت غذایی و اقتصادی کشور با تهدید جدی روبه‌رو خواهد شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: اجرای طرح‌های پایش و بازسازی زیستگاه‌های حساس، مدیریت ذخایر شیلات، ایجاد مناطق حفاظت‌شده دریایی، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، سرمایه‌گذاری در اقتصاد آبی و ارتقای آگاهی عمومی از جمله اقداماتی است که می‌تواند توسعه پایدار را تضمین کند.