۷ نوع فنّاوری متحول کننده حمل‌ونقل و لجستیک کالا در سال ۲۰۲۵

هوش مصنوعی

هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل پیشرفته داده‌های پردازش شده در سراسر سیستم‌های زنجیرۀ حمل‌ونقل، لجستیک و تأمین کالا را متحول می‌کند. اینجاست که ارزش واقعی و درخشان هوش مصنوعی به خوبی عیان و آشکار می‌شود. این فنّاوری‌ها می‌توانند روند حمل‌و‌نقل کالا را تجزیه و تحلیل کرده، تغییرات تقاضا را پیش‌بینی و در نهایت نسبت به راهنمایی تیم‌های لجستیک در انجام  وظایف و تنظیم برنامه‌ها بلادرنگ اقدام کنند.

بدین ترتیب هوش مصنوعی شرکت‌های حمل‌ونقل را قادر می‌سازد تا الگو‌ها را شناسایی کرده و قبل از بروز چالش‌ها نسبت به رفع آنها عکس‌العمل نشان دهد. برای مثال شرکت آمازون از هوش مصنوعی برای درک رفتار‌های خرید، مدیریت حمل‌ونقل، لجستیک و تعیین سریع‌ترین مسیر‌های تحویل کالا استفاده می‌کند، براین اساس اطمینان حاصل می‌کند که محموله‌ها سریع و مقرون به صرفه به دست مشتری می‌رسند.

از مزایای کلیدی هوش مصنوعی در حمل‌ونقل و لجستیک پیش‌بینی دقیق تقاضاست به گونه‌ای که تقاضای آینده را پیش‌بینی کرده و امکان تنظیم هوشمندانه موجودی کالا و جلوگیری از کمبود آن را یا‌دآور می‌شود.

از سوی دیگر برای انتخاب مسیر بهینه برنامه‌ ریزی می‌کند، عواملی مانند ترافیک و آب و هوا را برای ساده کردن مسیرها، صرفه جویی در زمان و کاهش هزینه‌ها در نظر می‌گیرد.

بلاک‌چین

بلاک‌چین باعث  افزایش شفافیت، بالا رفتن قابلیت ردیابی و توانمند سازی ارائه دهندگان خدمات لجستیکی برای تأیید مبدأ و ادامه سفر و وسایل حمل‌ونقل می‌باشد، ایجاد امنیت در مسیر نیز یکی دیگر از مزیت‌های اصلی این فنّاوری است.

ساختار غیرمتمرکز بلاک‌چین آن را در برابر هر نوع دخالت فردی مقاوم کرده و از داده‌های تراکنش در برابر کلاهبرداری محافظت می‌کند. قرارداد‌های هوشمند با استفاده از این فنّاوری فرآیند‌ها را ساده‌تر می‌کنند. وظایفی مانند پرداخت منابع و اجرای قرارداد به طور کامل و بدون واسطه  به صورت خودکار برعهده این فنّاوری است که  سبب  افزایش سرعت تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌ها می‌شود.

علیرغم چالش‌های موجود، بلاک‌چین در حمل‌ونقل لجستیک و تدارکات کالا در حال افزایش است. بلوغ این فنّاوری نوید یک شبکه لجستیکی انعطاف‌پذیرتر و کارآمدتر را می‌دهد که برای پاسخگویی به نیاز‌های تجارت جهانی روز به روز مجهزتر می‌شود. با بهره گیری از فنّاوری بلاک‌چین شفافیت و امنیت در لجستیک بازتعریف شده و با ایجاد مسیری شفاف، ایمن و کارآمد برای ردیابی کالا‌ها در زنجیرۀ تأمین، تحولی عظیم در حمل‌ونقل   ایجاد کرده است. انتظار می‌رود به دلیل نیاز روزافزون به شفافیت و امنیت بازار حمل‌ونقل، لجستیک، تأمین کالا و زنجیره تأمین، ارزش بلاک‌چین در حمل‌ونقل از ۰.۸۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ میلادی به ۶.۳۱ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۹ میلادی بالا رود. از امتیازات دیگر این نوع فنّاوری می‌توان به مورد زیر اشاره کرد:

شفافیت  سازمان یافته: در هر مرحله از زنجیرۀ حمل و تأمین کالا شفافیت لازم را در زمان واقعی فراهم می‌کند. همچنین به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا تنگنا‌ها را شناسایی کرده و جریان حمل کالا را بهینه کنند.

قابلیت ردیابی بهبود یافته: مبدأ و مسیر محموله‌ها را ردیابی کرده از کنترل کیفیت و انطباق با مقررات حمایت می‌کند.

افزایش امنیت:  همان گونه که اشاره شد بلاک چین با سیستم غیرمتمرکز و مقاوم در برابر هرنوع دستکاری،    از داده‌های تراکنش در برابر تقلب و تغییرات غیرمجاز حفاظت می‌کند

ساده کردن فرایند‌ها: بلاک‌چین قرارداد‌های هوشمند را تنظیم کرده وظایف پرداخت و دریافت هزینه را همزمان با نظارت بر اجرای قرارداد به صورت خودکار انجام می‌دهد. این کار باعث می‌شود تعداد واسطه‌ها در جابه‌جایی کالا و هزینه‌های تراکنش به حداقل برسد.

مدیریت اسناد کارآمد: بلاک‌چین اسناد را دیجیتالی کرد و با محفوظ داشتن سوابق، از خطاها کاسته و کار‌های اداری را ساده می‌کند.

فناوری 5G:

این فنّاوری با ایجاد تغییر در لجستیک ضمن اتصال سریعتر به داده‌ها مسئولان حمل‌ونقل و لجستیک را پاسخگوتر می‌کند و امکان برقراری ارتباط آنی و لحظه‌ای را در سراسر زنجیرۀ تأمین فراهم می‌سازد.

با افزایش سرعت داده تا ۱۰۰۰ برابر سریعتر و پشتیبانی از یک میلیون دستگاه در کیلومتر مربع، در حال حاضر عملیات لجستیک می‌تواند تغییرات را به سرعت بررسی کرده و به آن واکنش نشان دهد که برای زنجیره‌های تأمین پیچیدۀ امروزی بسیار مهم است. 5G اتصال یکپارچه را بین دستگاه‌های هوشمند مختلف امکان‌پذیر کرده  و زمینه بهبود بیشتر را فراهم می‌آورد.

حسگر‌های هوشمند با کمک حسگر‌های اینترنت اشیا می‌توانند در صورت پایین بودن میزان موجودی کالا در مسیر نسبت به زمان بارگیری به تیم‌ها‌ی عملیاتی هشدار می‌دهند تا اطمینان حاصل کنند که محصولات بدون ذخیره بیش از حد در دسترس  قرار دارند.

همچنین 5G از وسایل نقلیه خودران قابل اعتمادتر پشتیبانی می‌کند و ابزار‌های واقعیت افزوده (AR) مانند عینک‌های هوشمند را فعال می‌کند که دقت و بهره وری را در انتخاب سفارش و سایر کار‌ها افزایش می‌دهد.

مزایای کلیدی 5G در لجستیک و حمل‌ونقل کالا:

ارتباط فوری  بین  دستگاه‌ها: 5G امکان تبادل سریع داده‌ها را در بین دستگاه‌های متصل مهیا کرده و تیم‌های لجستیک را وادار می‌کند تا  در سراسر زنجیرۀ تأمین از مبدأ تا مقصد به‌روز بمانند.

کنترل پیشرفته عملیات دیجیتال: با اتصال پرسرعت، 5G از ابزار‌های دیجیتالی پشتیبانی می‌کند همین کار کنترل عملیات زنجیرۀ کالا را از ردیابی محموله‌ها تا مدیریت ناوگان بهبود می‌بخشد.

افزایش راندمان اتوماسیون: 5G عملکرد سیستم‌های خودکار مانند وسایل نقلیه و تجهیزات خودران را افزایش داده و امکان عملیات سریع‌تر، ایمن‌تر و دقیق‌تر را در انبار‌ها و  سایر مراکز  جابه‌جایی کالا را فراهم می‌کند.

IoT:

اینترنت اشیا (IoT) شبکه‌ای از دستگاه‌ها و حسگر‌های متصل به هم است که داده‌ها را در زمان واقعی با هم  مرتبط  می‌کند.

اینترنت اشیا در کنار سایر فنّاوری‌هایی که اشاره شد، ابزار قدرتمندی برای دستیابی به کنترل و نظارت در سراسر عملیات انتقال محموله، از ردیابی میزان موجودی در دسترس تا نظارت بر شرایط کلی ناوگان حمل‌ونقل است. این اتصال بی‌درنگ به این معنی است که تیم‌های لجستیک می‌توانند کاملاً مطلع و در جریان سیال حمل کالا، مسائل را پیش‌بینی و تنظیمات پیشگیرانه را  به کار گیرند. یکی از برنامه‌های کلیدی مدیریت موجودی کالا است. حسگر‌های مجهز به اینترنت اشیا در انبار‌ها به شرکت‌ها اجازه می‌دهند تا سطوح موجودی انبار را با دقت بدون جابه‌جایی آنها ردیابی کنند و در صورت نیاز به ذخیره‌سازی مجدد، هشدار‌های لازم را دریافت کنند. این فنّاوری از ذخیرۀ کالا با  هزینه‌های گزاف جلو‌گیری کرده  و از میزان کاهش ضایعات به شدت می‌کاهد.

از سوی دیگر حسگر‌های اینترنت اشیا در وسایل نقلیه ناوگان سراسری حمل کالا، همه موارد را از کارایی و سالم بودن موتور گرفته تا بهره‌وری انرژی زیر نظر دارد، بدین ترتیب شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا مسیر‌ها را قبل از عبور کشتی یا هر وسیله نقلیه دیگر بهینه کنند. در چنین شرایطی برای جلوگیری از خرابی‌های غیرمنتظره، زمان‌بندی تعمیر و نگهداری در برنامه ریزی به صاحبان شرکت‌ها کمک می‌کند.

به گفته تحلیلگران مؤسسه Drewry، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۶ میلادی بیش از ۲۵ درصد از کانتینر‌های جهانی با بهره‌گیری از هوش مصنوعی به دستگاه‌های تله‌ماتیک مجهز شوند که این رقم در سال ۲۰۲۲ میلادی تنها ۳.۶ درصد بود. این کانتینر‌های هوشمند شرایط ردیابی آنی را فراهم کرده و به اپراتور‌ها این امکان را می‌دهند تا دسترسی به تجهیزات را بهبود بخشند و صاحبان محموله ر‌ا در کنترل و نظارت بهتر یاری دهند.

مزایای کلیدی IoT در لجستیک: 

مشاهده  لحظه‌ای: به‌روزرسانی‌های مداوم موجودی انبار‌ها و میزان کالا‌های تخلیه‌وبارگیری شده که تصمیم‌گیری سریع و پاسخ‌های فوری به چالش‌های احتمالی را امکان‌پذیر می‌کند. در واقع کلیدی برای حفظ یک زنجیرۀ تأمین کارآمد به‌شمار می‌رود.

تعمیر و نگهداری پیش‌بینی کننده: حسگر‌ها سلامت وسایل حمل‌ونقل را کنترل می‌کنند و علائم اولیه نقص‌ها و خرابی‌های احتمالی را تشخیص می‌دهند.

اتوماسیون تشخیص موجودی: قفسه‌های هوشمند مجهز به اینترنت اشیا میزان موجودی محصول را ردیابی می‌کنند و در صورت کم بودن میزان موجودی به کارکنان هشدار می‌دهند، ذخیره‌سازی مجدد را بررسی کرده و خطر کمبود یا انباشت بیش از حد را به حداقل رسانده تا به میزان موجودی واقعی برسند.

بهینه‌سازی مسیر پیشرفته: ردیابی مکان در زمان واقعی به تیم‌های تدارکات اجازه می‌دهد تا مسیر‌ها را بر‌اساس عواملی مانند ترافیک و آب و هوا تنظیم کنند و از تحویل به موقع محموله و عملیات کارآمدتر اطمینان حاصل کنند.

اتوماسیون و رباتیک:

فنّاوری اتوماسیون و رباتیک وسایل نقلیه خودران و تجهیرات حمل‌و‌نقل در بنادر به منظور مقابله با ازدحام بندر، کمبود نیروی کار و بالابردن میزان بهره وری سیستم حمل‌ونقل و  لجستیک و زنجیرۀ تأمین کالا را متحول می‌کند. از سوی دیگر عملیات یکپارچه و شبانه روزی را امکان پذیر کرده و جریان ایمن حمل و جابه‌جایی کالا‌ها را به طور مؤثر حفظ می‌کند و میزان خطاها را به حداقل می‌رساند. این فنّاوری در بنادر، جرثقیل‌ها، نوار نقاله‌ها و سیستم‌های ذخیره سازی انبار‌های بندر، اتوماسیون هوشمند «درگاه‌های هوشمند» را تقویت می‌کند که در آن محموله سریع‌تر و ایمن‌تر حرکت کرده و عوارض فیزیکی کارگران کاهش یابد.

امنیت سایبری:

حفاظت از لجستیک در عصر دیجیتال و انتقال به ابزار‌های دیجیتال یک ضرورت به شمار می‌رود، زیرا با استفاده از فنّاوری بیشتر، زنجیرۀ لجستیک تأمین را در معرض تهدیدات سایبری قرار می‌دهد. بدین ترتیب در صورت غفلت از امنیت سایبری میزان آسیب‌پذیری‌ها افزایش یافته و شبکه‌ها و دستگاه‌های متصل، به اهداف اصلی هکر‌ها تبدیل می‌شوند.

با این توضیح با به‌کارگیری فنّاوری اینترنت اشیا و سیستم‌های مبتنی بر رایانش ابر‌ی که به طور فزاینده‌ای روز به روز بیشتر می‌شود نیاز به امنیت قدرتمند بیشتر احساس می‌شود.

بخش‌های حمل‌ونقل و لجستیک از جمله بخش‌هایی است که اغلب مورد هدف حملات باج‌افزار‌ی قرار می‌گیرند. پس از آن سیستم‌های پشتیبانی لجستیک، مدیریت زنجیرۀ تامین و خدمات فنّاوری قرار دارند. این آسیب‌پذیری‌ها در کلِ اکوسیستم لجستیک برجسته می‌شود.

حملات باج‌افزار، طرح‌های فیشینگ، و آسیب‌پذیری‌های زنجیرۀ تأمین، خطرات مهمی هستند که هرکدام بالقوه می‌توانند عملیات حمل‌ونقل کالا را مختل کنند و داده‌های حساس را به خطر بیندازند. برای مبارزه با این تهدیدات، امروزه شرکت‌های لجستیکی اقدامات پیشگیرانه‌ای را اتخاذ می‌کنند. آموزش  پیشرفته به کارکنان کمک می‌کند تا تهدیدات را شناسایی کنند در کنار این مسائل راه حل‌های امنیتی پیشرفته با فنّاوری جدید از سیستم‌ها و داده‌ها محافظت می‌کنند.

ارزیابی‌های منظم ریسک و کنترل با دسترسی دقیق از اطلاعات حیاتی حفاظت می‌کنند. با تقویت امنیت سایبری و ایمن سازی IoT و عملیات مبتنی بر ابر، ارائه دهندگان خدمات لجستیکی می‌توانند امنیت را به  شبکه‌های خود وارد  کنند و در یک دنیای دیجیتالی پر از اعتماد فعالیت کنند.

رایانش ابری:

فنّاوری رایانش ابری (Cloud Computing) به جای اتکا به سرور‌های محلی یا سیستم‌های سخت افزار‌ی، راه‌های ذخیره و دسترسی به داده‌ها از طریق اینترنت را به کاربران یاد می‌دهد.

این انعطاف‌پذیری به شرکت‌های لجستیک اجازه می‌دهد تا منابع ذخیره‌سازی و محاسباتی خود را در صورت نیاز، مقیاس‌بندی کرده و با تغییرات تقاضا بدون سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های پرهزینه سازگار شوند. با ذخیره داده‌ها در یک پلتفرم متمرکز و ایمن، سرویس‌های رایانش ابری به‌روزرسانی‌های لحظه‌ای و آنی  را امکان‌پذیر می‌کنند که همه ذینفعان را در طول مسیر جابه‌جایی کالا مطلع و همسو نگه می‌دارد.

با این کار می‌توان عملیات انبار، سطوح موجودی، میزان سفارشات دریافتی را  به سرعت کنترل و مدیریت کرد. علاوه بر این، رایانش ابری از ردیابی عملکرد سیستم حمل‌ونقلی و لجستیک پشتیبانی کرده  و به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری  فنّاوری در محل، عملیات را در زمان واقعی از راه دور کنترل و بهبود بخشند.

مزایای کلیدی رایانش ابری در لجستیک

مقیاس‌پذیری: سرویس‌های ابری به شرکت‌های لجستیک اجازه می‌دهند منابع را بر اساس تقاضا تنظیم کنند و عملکرد بهینه را بدون تعهد بیش از حد تضمین کنند.

همکاری پیشرفته: پلت‌فرم‌های ابری اشتراک‌گذاری لحظه‌ای داده‌ها را در میان سهامداران تسهیل کرده و هماهنگی و تصمیم‌گیری را در سراسر زنجیرۀ تأمین بهبود می‌بخشند.

کاهش هزینه: با کاهش نیاز به سخت افزار گسترده در محل، رایانش ابری هزینه‌های سرمایه و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش می‌دهد.

منبع: porttechnology

مترجم: بهاره قهرمانی