سهم ناچیز بزرگترین استان ساحلی کشور از گردشگری دریایی

دریا همیشه تقریبا برای تمام انسان‌ها مهیج و قابل اعتنا بوده و از این‌رو، یکی از جذاب‌ترین شاخه‌های گردشگری در دنیا، گردشگری دریایی است.  
گردشگری دریایی مقوله‌ای جذاب، پُر‌سود، پُر‌طرفدار و تنوع‌پذیر است که در تمام دنیا، کشور‌های دارای چشم‌انداز مشخص در حوزه گردشگری، از ظرفیت آن به طور درست بهره‌مند می‌شوند.
در فرهنگ مردمان جنوب، اعتقادی وجود دارد که می‌گویند: دریا روزی‌دهنده است. هرچند این اعتقاد بیشتر برای کسانی که در حوزه صیادی مشغول هستند، نمود عینی داشته، اما نیاز است تا ابعاد دیگری از بخشندگی دریا بالفعل شود.
نگاهی گذرا به آمار‌ها‌ی مربوط به آمار‌های رسمی اعلام شده، نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۳ میلادی ارزش جهانی صنعت گردشگری به ۹.۵ تریلیون دلار رسیده که از این میزان ۱.۵ تریلیون دلار درآمد توریسم دریایی بوده است.
این رقم‌ها زمانی جذاب‌تر خواهد شد که بدانید، بر‌اساس پیش‌بینی کارشناسان، تا سال ۲۰۳۰میلادی ارزش جهانی صنعت گردشگری به ۱۵.۵ تریلیون دلار افزایش یابد که حدود ۱۲درصد از اقتصاد جهانی است.
در کشور ما، اما وضعیت به این گونه نبوده است. چرا‌که هیچ‌گاه اصلاً برای شخص یا ارگانی اهمیت نداشته که بخواهد به این شاخه از گردشگری رونق ببخشد، آن را توسعه دهد یا حتی برنامه‌ای برای آن تدوین و اجرایی کند. بر همین اساس، ایران کمترین بهره را از شاخه گردشگری دریایی دارد.
شاید بیشترین نمود بهره‌برداری گردشگری از ظرفیت دریا و ساحل، برپایی پیک‌نیک در سواحل مازندران و گیلان باشد که هرساله حجم زیادی از گردشگران به این مناطق سفر می‌کنند. البته حجم زیادی از گردشگران به سواحل جنوبی کشور نیز سفر می‌کنند، اما آنچه مشهود است، بی‌برنامگی در حوزه گردشگری دریایی است.
روی سخن نگارنده با مسئولین استان هرمزگان است؛ هیچ‌گاه کسی عزمی برای ساماندهی گردشگری دریایی و رونق این بخش نداشته است. گواه این مدعا، بی‌استفاده ماندن حدود ۱۲۰۰ کیلومتر نوار ساحلی در بزرگترین استان ساحلی کشور، یعنی هرمزگان است.
از سواحل «آبکوهی» در شرقی‌ترین نقطه از هرمزگان گرفته تا سواحل بندر تبن در غربی‌ترین نقطه استان، هیچ بخشی از سواحل و آب‌های ساحلی را پیدا نمی‌کنید که از این ظرفیت متنوع و جذاب سحلی استفاده شده باشد.
جز در شهر‌ها و چند روستای ساحلی که یک پارک ساحلی دارند، آن هم با امکانات ضعیف، بهره دیگری از سواحل نمی‌بریم.
چند سالی است که البته در بخش‌هایی از پارسیان در غرب استان و به صورت محدود در بندرخمیر، یک سری خدمات گردشگری ساحلی، تالابی و دریایی آغاز شده، اما راه زیادی تا بهره‌برداری گسترده خردمندانه از توریسم دریایی دارد.
در عین حال، کیش و تا حدی قشم را باید استثناء دانست. یکی به دلیل زیرساخت‌ها و توجه ویژه‌ای که پایتخت‌نشینان به آن دارند، دیگری هم به واسطه قدمت زیاد در جذب گردشگری که مشتاق خرید است.
پدل‌برد سواری، ماهیگیری تفریحی، موج سواری، غواصی، پرنده‌نگری تالابی، ظرفیت‌هایی مانند پلاژ‌های ویژه شنا و آفتاب‌گیری، جزو ابتدایی‌ترین بهره‌برداری‌های ممکن از دریا و ساحل است که البته، فعالیت شناور‌های تفریحی با امکان برگزاری برنامه‌های ویژه و حتی رخداد‌های خاص، نوع پیشرفته‌تر برای استفاده از ظرفیت بی‌انت‌های دریاست.
به عنوان یک فعال حوزه گردشگری و رسانه، به یاد نمی‌آورم که هیچ مسئولی طی سال‌های اخیر، حتی سخنی درباره گردشگری دریایی به میان آورده باشد. در صورتی‌که دستگاه متولی می‌تواند نسبت به تشکیل کارگروه ویژه این مبحث پرطرفدار، درآمدزا و جذب‌کننده گردشگر، علاوه بر ثوق دادن استان به سمت ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، زمینه اشتغالزایی بومیان را فراهم کند.
بخش‌های زیبا و پرپتانسیلی از هرمزگان مانند جاسک، خور آذینی و بخش‌های دیگر سیریک، تیاب، کولغان، بندر چارک، بندر چیروئیه و غیره، امکان حضور گردشگر با رعایت اصول لازم، پس از آموزش جامعه محلی را دارند.
برخی از جزایر استان نیز مانند لارک، هندورابی، لاوان و جزیره شیدور (به صورت محدود و با رعایت ضوابط ویژه) نیز، امکان ارایه خدمات گردشگری در راستای توسعه پایدار را دارند.
فعالیت شناور‌های تفریحی و گردشگری نیز، یکی دیگر از ظرفیت‌های قابل توجه در جذب گردشگر است که متأسفانه استان هرمزگان در این مقوله، خلاف جهت حرکت کرده است.
شناور‌های متعددی اقدام به فعالیت در زمینه برگزاری سفر‌های نیم‌روزه و یک روزه دریایی کرده‌اند که متأسفانه با دیدگاه نامتعارف و مخالف رونق گردشگری دریایی، فعالیت آنها متوقف شده و شناور از چرخه این گونه فعالیت‌ها خارج شده است.
امید داریم با نگاه ویژه دولت جدید، شاهد تغییر نگاه‌ها به گردشگری و خصوصاً گردشگری دریایی و ساحلی در استان هرمزگان باشیم.