توسعه سواحل مکران، نیازمند طرح جامع انرژی تجدیدپذیر

هاشم اورعی رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران در گفتگو با مانا درباره امکان تأمین انرژی سواحل مکران از محل انرژی‌های تجدیدپذیر بیان کرد: پیشنهاد من این است که اگر یک روزی قرار شد طرح توسعه مکران اجرایی شود، یک طرح ۱۰ ساله صنعت انرژی تجدیدپذیر برای این مناطق با توجه به پتانسیل‌های موجود تدوین شود.

وی افزود: این طرح می‌تواند در توسعه ملی، بهبود شرایط تولید ناخالص داخلی، اقتصاد منطقه و همه زمینه‌ها نقش آفرینی کرده و سهم قابل توجهی ایفا خواهد کرد.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران ادامه داد: پیشنهاد من توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی در سواحل مکران است، زیرا در کنار سواحل معمولاً باد مناسب داریم. در خود دریا و سواحل می‌توان به سمت توسعه انرژی تجدیدپذیر رفت و کل انرژی منطقه را از این محل تأمین کرد.

وی گفت: حتی می‌توان برای صادرات انرژی تولیدی هم برنامه‌ریزی کرد. در ایران ظرفیت زیادی برای توسعه انرژی تجدیدپذیر داریم و انجام هر پروژه‌ای، مثل این است که یک مشت از کوه برداشته باشیم.

اورعی اضافه کرد: اصلاً نباید نگران وجود ظرفیت و پتانسیل در رابطه با انرژی تجدیدپذیر در کشور باشیم. زیرا اصلاً کار در این حوزه را شروع نکرده‌ایم و با وجود پتانسیل‌های فراوان، سهم انرژی تجدیدپذیر از کل انرژی مصرفی در کشور یک درصد است.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران با تأکید بر لزوم تدوین یک برنامه پنج تا ۱۰ ساله برای توسعه انرژی تجدیدپذیر در کشور بیان کرد: اگر چنین برنامه‌ای تدوین شود، دیگر لازم نیست پنل خورشیدی یا توربین بادی از خارج وارد شود. ایجاد واحد‌های تولیدی در خود آن منطقه توجیه اقتصادی پیدا می‌کند و می‌توانیم تولید صنعتی مایحتاج خود را داشته باشیم. این رویه علاوه بر ایجاد اشتغال، ارزش افزوده مناسبی نصیب کشور می‌کند.

وی اضافه کرد: اگر بخواهیم به توسعه انرژی تجدیدپذیر به‌عنوان جزئی از برنامه توسعه بندر و سواحل مکران توجه کنیم، به راحتی می‌توان ارزیابی کرد که چه میزان از پنل‌های خورشیدی و بادی در خشکی نصب شوند و امکان پیاده سازی چه میزان طرح در دریا وجود دارد.

اورعی یادآور شد: البته هزینه استقرار تجهیزات تولید انرژی تجدیدپذیر در دریا کمی بالاتر است، اما به شرط توسعه مکران، کماکان اجرای طرح‌های تجدیدپذیر روی دریا توجیه خواهد داشت.

وی میزان هزینه نصب پنل‌های خورشیدی روی دریا را تقریباً ۲۰ درصد بیشتر از پنل‌های خشکی اعلام کرد و افزود: البته هزینه نصب بسته به عمق دریا و ... متفاوت است. ضمن آنکه می‌توان این تجهیزات را به صورت شناور در دریا مستقر کرد که کار خیلی جالبی خواهد بود.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران گفت: در حال حاضر توربین‌های بادی شناور هم در دنیا تولید شده و در کشور فرانسه نصب شده است. این تجهیزات دیگر به کف دریا پیچ نمی‌شوند و هزینه استقرار آن‌ها متفاوت است.

وی درباره سابقه استفاده از پنل‌های شناور روی دریا در منطقه خلیج فارس بیان کرد: من هنوز درباره استفاده از این پنل‌ها بین کشور‌های منطقه چیزی نشنیده‌ام، زیرا احتمالاً آن‌ها معتقدند که اول باید از پنل‌های خورشیدی که نصب آن‌ها اقتصادی‌تر است، استفاده شود و بعد در صورت تکمیل ظرفیت روی خشکی، به سمت استقرار تأسیسات روی دریا بروند.

اورعی نصب پنل‌های خورشیدی روی پهنه‌های آبی را عامل مؤثری در کاهش تبخیر آب دانست و افزود: مزیت دوم استفاده از پنل‌های شناور روی دریا این است که در روی آب مانع کم است و تابش خوب است. از آنجا که کشور‌های خلیج فارس نگران خشک شدن آن نیستند، بنابراین به دنبال نصب تجهیزات روی آب نرفته‌اند.

وی ادامه داد: در جا‌هایی مثل دریاچه ارومیه که داخل کشور ایران است و ظاهراً میزان تبخیر آب دریاچه هم خیلی زیاد است، می‌توان به کمک پنل‌های خورشیدی شناور، جلوی تبخیر آب دریاچه را گرفت.

اورعی اضافه کرد: در چنین شرایطی توجیه دارد که پنل خورشیدی شناور روی سطح دریاچه نصب شود تا استفاده دو‌گانه از آن شود. برای سواحل مکران، به نظر من می‌توان هم در خشکی و هم در دریا تجهیزات انرژی تجدیدپذیر بادی و خورشیدی را مستقر کرد.

وی درباره هزینه نگهداری تجهیزات انرژی تجدیدپذیر در دریا نسبت به خشکی، یادآور شد: انتظار داریم هزینه نگهداری در دریا کاهش یابد، زیرا بسته به محل استقرار از گرد و خاک خبری نیست.

وی افزود:، اما احتمالاً هزینه نگهداری کاملاً حذف نخواهد شد. ضمن آنکه در انرژی و بادی و خورشیدی هزینه نگهداری مبلغ قابل توجهی نیست. در انرژی بادی و خورشیدی هزینه نگهداری دو تا حداکثر پنج درصد است. یعنی دو درصد از پولی که بابت تولید انرژی تجدیدپذیر دریافت می‌شود، صرف نگهداری تجهیزات خواهد شد.

وی تأکید کرد: حتی اگر هزینه نگهداری پنج درصد باشد، باز هم این عدد رقم زیادی نخواهد بود.

شکل دیگری از انرژی تجدیدپذیر، استفاده از انرژی امواج دریا برای تولید برق است. مطالعاتی در این رابطه در ایران نیز در حال انجام است. آیا می‌توان از این انرژی در سواحل مکران بهره برد؟

اورعی در این رابطه توضیح داد: در مورد تولید انرژی از امواج، قیمت تمام شده این شکل از انرژی هنوز به هیچ عنوان قابل رقابت با انرژی بادی و خورشیدی نیست. ضمن اینکه هنوز در مرحله آزمایشی است و مباحث مرتبط با آن از نظر فنی و علمی حل شده است، اما در مقیاس بزرگ نیروگاه‌هایی از این دست پا نگرفته‌اند.