واکنش سازمان شیلات به خبر احتمال از سرگیری صید ترال

به گزارش مانا؛ در پی انتشار خبری در مانا درخصوص صید ماهی به روش ترال، روابط عمومی سازمان شیلات ایران طی جوابیه‌ای مکتوب به این پایگاه خبری به این خبر واکنش نشان داد.

شایان ذکر است در خبر یاد شده، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی درخصوص احتمال ازسرگیری صید ترال در آب‌های جنوب کشور موضع مخالف مجلس را اعلام کرده بود.

جوابیه سازمان شیلات ایران را در این رابطه در ذیل می‌خوانید:

  بازگشت به مطلب منتشره در آن خبر‌گزاری با کد خبر ۹۶۹۳۱ در تاریخ ۱۴۰۲/۶/۱۱ با عنوان "ایستادگی قاطع مجلس در برابر از‌سر‌گیری صید ترال صنعتی / تعطیلی همیشگی صید ترال، با اصلاح حفاظت و بهره برداری از آبزیان / عدم استقبال صیادان از اخذ ۷۰ میلیارد تومان جهت صید در آب‌های دور‌" توضیحات این سازمان به منظور روشنگری و تنویر افکار عمومی ارسال می‌شود. خواهشمند است مقرر فرمایید مطابق قانون مطبوعات و رسانه‌ها اقدام مقتضی صورت پذیرد.

از سال ۱۳۹۹ به دلیل تنش‌های اجتماعی به وجود آمده و برخی از فضاسازی‌های مجازی، توقف دو ساله فعالیت شناور‌های صید صنعتی ترال بدون در نظر گرفتن مبانی کارشناسی ذی‌ربط انجام شد که در حال حاضر نیز دوره فوق منقضی شده و نزدیک به یک سال از خاتمه آن می‌گذرد.

متأسفانه توقف ناوگان فوق منجر به بلا‌تکلیفی بیش از ۵۰ هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری انجام شده و حذف فرصت اشتغال حدود ۱۵ هزار نفر شاغل مستقیم و غیر‌مستقیم و تحت تأثیر قرارگرفتن معیشت خانواده‌های آن‌ها شده است، همچنین با کاهش حجم تولیدات دریایی کشور به میزان حدود ۱۰۰ هزار تُن و تأثیر مستقیمی که بر تعطیلی بخشی از صنایع تولید پودر ماهی داشته، وابستگی کشور به واردات پودر ماهی را افزایش داده که این مسأله نیز از دیگرتبعات توقف فعالیت شناور‌های صیادی محسوب می‌شود.

 هر روش صید در صورتی که از استاندارد‌های لازم مدیریت صید برخوردار نباشد، می‌تواند آسیب‌هایی را به ذخایر آبزی و اکوسیستم وارد کند، بنابراین روش صید ترال هم مشابه هر روش صید دیگری نمی‌تواند فی‌نفسه مخرب باشد و اطلاق عام صید ترال به عنوان صید مخرب کاملاً غیرکارشناسی و غیر‌علمی بوده و طرح چنین موضوعی نیز درهیچ یک از مراجع معتبر تخصصی و علمی مورد تأیید نیست.

 امروزه به منظور کاهش فشار صیادی در آب‌های ساحلی و تعدیل تلاش صید در صیدگاه‌های نزدیک به ساحل، برنامه ریزی بهره برداری از ذخایر صیدگاه آب‌های عمیق و نیمه‌عمیق ضرورت دارد تا از فرصت‌های برداشت آبزیان ارزشمند صیدگاه‌های مربوطه به نحو احسن استفاده شود و فرصت تولید، اشتغال و ارزآوری آن تقویت شود. بر این اساس و مطابق رویکردی که اکثر کشور‌های پیشرو دنیا به سمت آن حرکت می‌کنند بهره برداری از ذخایر فانوس ماهیان در آب‌های عمیق دریای عمان، براساس یافته‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مستند که سوابق این مطالعات به حدود نیم قرن پیش برمی‌گردد، ضرورت دارد. حال این سوال مطرح می‌شود برای برداشت ذخایر مذکور در صیدگاه آب‌های عمیق دریای عمان که به عنوان ماده اولیه به منظور رفع نیاز کشور به پودر ماهی محسوب می‌شود از چه روش صید مناسبی دیگری می‌توان استفاده کرد؟ تحت شرایطی که برای تغذیه حدود یک میلیون تُن تولید آبزی پروری نیاز به حد‌اقل ۲۰۰ هزار تُن پودر ماهی داریم و از طرفی ذخیره آب‌های عمیق ما پاسخگوی تأمین نهاده مهم پودر ماهی است آیا باید به پتانسیل‌های ارزشمند داخل کشور نگاه کرد یا در مسیر واردات و خروج ارز از کشور که همانا وابستگی کشور را به دنبال دارد حرکت کنیم. همچنین ذخیره ماهیان یال اسبی که از آبزیان غیرمأکول بوده و به دلیل محدویت‌های شرعی در داخل کشور مصرف نمی‌شود به عنوان فرصتی ارزشمند برای صادرات و ارزآوری کشور محسوب می‌شود تا در برنامه ریزی صید قرار گیرد. از این رو در بخشی از صیدگاه‌های دور از ساحل خلیج فارس که امکان برداشت وجود دارد جز با روش صید ترال اختصاصی نیمه سطحی با چه روش دیگری قابل انجام خواهد بود؟

سازمان شیلات ایران، در راستای تکالیف و مسئولیت‌های تعریف شده در قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی و آیین‌نامه اجرایی آن، وظیفه مدیریت، حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی در کلیه آب‌های تحت حاکمیت و صلاحیت جمهوری اسلامی ایران را بر عهده دارد. مدیریت ناوگان صید صنعتی ترال نیز بخشی از این اختیارات بوده که متأسفانه طی چند سال اخیر آماج دیدگاه‌های غیرکارشناسی در فضای مجازی و رسانه‌ای کشور شده است. براساس تکالیف قانونی تعریف شده برای سازمان شیلات ایران، بهره برداری از ذخایر آبزی در صیدگاه‌های خلیج فارس و دریای عمان، متناسب با شرایط زیستی و اکولوژیک آبزیان و دریا با احساس مسئولیت و دغدغه بر روی ذخایر و منابع آبزیان و استفاده از روش‌های مختلف صید، از جمله روش صید ترال برنامه ریزی و انجام می‌شود بهره برداری اقتصادی برای برداشت از ذخایر آبزیان، چون میگو، ماهیان یال اسبی و فانوس ماهیان امکان پذیراست.

همچنین تمام برنامه ریزی‌ها و اقدامات در دست پیگیری سازمان شیلات در بحث ناوگان صید صنعتی ترال صرفاً در چارچوب مفاد دستورالعمل مدیریت صید ترال انجام می‌شود که مفاد آن در جلسات کارگروه تخصصی ساماندهی سواحل، بنادر و جزایر که در کارگروه ویژه مرز شورای امنیت کشور که با حضور نمایندگان مطلع و تام‌الاختیار دادستانی کل کشور، ستاد کل نیرو‌های مسلح، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان بنادر و دریانوردی، نیروی دریایی ارتش، نیروی دریایی سپاه پاسداران، نیروی دریایی ناجا، وزارت اطلاعات، وزارت کشور، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و سازمان شیلات با لحاظ جمیع نظرات و ملاحظات تخصصی، اجتماعی و امنیتی تهیه و ابلاغ شده است که حاوی ضوابط و چارچوب‌های تخصصی، اجرایی و مدیریتی صید ترال در کشور است.

 آمارو اطلاعات مستند در سازمان خوارو بار کشاورزی جهانی (FAO) نشان می‌دهد که در بسیاری از مناطق دنیا و کشور‌های اروپایی، در حال حاضر بیش از ۱۹ میلیون تُن (معادل ۲۵ درصد کل صید جهانی) شامل انواع آبزیان کفزی و میان‌زی مانند اسکوئید، میگو، ماهی مرکب و از این گونه‌ها در جهان با استفاده از روش صید ترال برداشت می‌شود.

افزون بر این، برای پرداخت حق عضویت کمیسیون تون ماهیان اقیانوس هند (IOTC) نیز قابل ذکر است؛ مبلغ مورد نظر بابت بدهی و معوقات حق عضویت سالانه کمیسیون مذکور برای شناور‌های فعال در آب‌های دور بوده و اکثر شناور‌های این بخش با دارا بودن امکانات برودتی مناسب در آب‌های فرا‌ساحل فعال هستند و منجر به کسب رتبه اول کشور جمهوری اسلامی ایران در غرب اقیانوس هند شده است که از دستاورد‌های ارزشمند در حوزه مدیریت ماهیگیری شیلات تلقی می‌شود.

 مهدی علامیر
مدیر کل دفتر حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین‌الملل