سازمان ملل متحد و سال ماهیگیری و پرورش ماهی خُرد در ۲۰۲۲

 
علیرضا کیهان پور
روزنامه‌نگار
 
۲۱ نوامبر ۲۰۲۱ مطابق با روز شنبه۳۰ آبان ۱۴۰۰ مطابق با روز جهانی ماهیگیری (WFD)، به پیشنهاد سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (FAO)  و پیگیری این سازمان، سال ۲۰۲۲ از سوی نهاد مسئول ملل متحد به نام "ماهیگیری و پرورش ماهی خرد" تصویب و اعلام شد.
با این اقدام، پس از سال‌ها نامگذاری با عناوین و موضوعاتی مانند خاک، جنگل، توسعه پایدار، نقش زنان در کشاورزی، آب برای زندگی، آلودگی هوا، محیط زیست و... از سوی سازمان ملل متحد، اکنون، نوبت به ماهیگیری و ماهی رسید. این در حالی است که صنعت صیادی و ماهیگیری در وضعیتی پیش بینی ناپذیر قرار دارد و مشخص نیست با اجرای مگا پروژه‌های صید و پرورش ماهی عاقبت کدام روش تولید در این صنعت را رقم خواهد زد.
طبق آمار‌های جهانی، در سال ۲۰۱۸ مجموع تولید ماهی و آبزیان به میزان ۲۱۲ میلیون تن رسید که بر مبنای گزارش نهایی سازمان فائو (FAO)  در این بین سهم پرورش ماهی ۵۴ درصد و سهم صید و صیادی ۴۶ درصد بوده است که چشم‌انداز تقریباً مثبتی از تحقق اهداف کمی و کیفی ماهیگیری مسئولانه در جهان و کشور‌های در حال فعالیت‌های صید و پرورش آبزیان و به ویژه ماهی را به دست می‌دهد. البته این روند می‌بایست طی سال‌های آینده مورد راستی آزمایی  قرار گیرد.
در این میان، سهم مصرف آبزیان از سبد غذایی مردم در جهان به نسبت سایر پروتئین‌های حیوانی و گیاهی ۳۰ درصد بوده است که از متوسط سرانه جهانی، مصرف ماهی ۲۴ کیلوگرم بوده است.
بر این اساس، بدیهی بود که جهت جلب نظر دولت  و مردم به موضوع صنعت صیادی و ماهیگیری حداقل سالی یک بار این موضوع مورد توجه مسئولان قرار می‌گرفت. در رابطه با روز جهانی ماهیگیری که مطابق ۲۱ نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است و با توجه به الزامات ماهیگیری مسئولانه و همچنین نامگذاری سال ۲۰۲۲ با عنوان ماهیگیری و پرورش ماهی خرد از سوی سازمان ملل متحد باید منتظر تحولات ارزنده‌ای در این راستا در محور‌های ذیل بود:
 
الف) اخلاق در ماهیگیری
 
ب) نقش زنان در پرورش ماهی خُرد
 
ج) کار بست اهداف کمی  و کیفی توسعه پایدار ماهیگیری
 
د) پرورش ماهی در توسعه مناطق روستایی
 
ه) مؤلفه‌های بازار و صنایع پشتیبان قبل و بعد از فعالیت تولید و صید ماهی، حمل ونقل و راه‌های ارتباطی بهینه برای توزیع ماهی
 
و) عمل آوری، فرآوری، بسته بندی بهداشتی ماهی با کد رهگیری از مزرعه، بنادر واسکله‌ها  تا سفره و مصرف نهایی و ارتقای متوسط سرانه مصرف ماهی 
 
ز) اشتغال و درآمد زایی بیشتر فعالیت‌های صید و پرورش ماهی در مناطق کم برخوردار
 
ک) استفاده از فنّاوری‌های روزآمد و آموزش و ترویج فعالیت‌های ماهیگیری
 
ل) برگزاری وبینار‌های تخصصی مرتبط و راهگشایی در بهره وری  بیشتر از ظرفیت‌های ناشناخته به ویژه منابع آبی خُرد
 
م) افزایش حجم انتشار پوسترها، کتاب، تراکت و کاتالوگ، برگزاری دوره‌های آموزشی و ترویجی، گردهمایی‌های از راه دور منطقه‌ای با اهداف مشترک با سیاست‌های جهانی فائو
 
البته با نامگذاری یاد شده، سال آینده میلادی بهترین فرصت برای شناساندن ماهی، ماهیگیری و سایر آبزیان در سراسر جهان است که امید می‌رود از این فرصت طلایی بیشترین بهره برداری برای پیشبرد اهداف این صنعت و پوشش خسارات ناشی از اپیدمی کرونا، سیل، خشکسالی، حوادث غیر‌مترقبه و رفع کمبود‌های احتمالی مسیر رشد و توسعه پرورش ماهی خُرد و ماهیگیری مسئولانه از قبیل تخصیص اعتبارات کم بهره وحمایت‌های بانکی، بیمه‌ای، خرید تضمینی، صادرات و. از طریق مدیریت تخصصی و خلاقانه و برنامه ریزی استراتژیک جامع نگر را در سراسر جهان شاهد باشیم.
 
*این یادداشت از سوی نویسنده به شهدای والا مقام و دلیر غواص دفاع مقدس تقدیم شده است.